Özellikle son dönemlerde popülerliği her geçen gün artan yiyeceklerden biri de kaju olmuştur. Kaju bir çerez olarak bilinir ve bu şekilde tüketilir.
Ayrıca çeşitli yemeklerin içine de dâhil edilebilen kaju, aslında kaju adındaki bir ağacın meyvesidir. Kavrulmuş ya da çiğ olarak tüketilebildiği gibi ona benzeyen diğer çerezlerden biçimi sayesinde ayrılır.
Tek başına ya da karışık çerez tabaklarında sunulan, tavuk ağırlıklı olmak üzere birçok yemekte de yer alan kaju, adını aldığı ağacın meyvesidir. Kaju fıstığı olarak isimlendirilse de aslında kendi de bir meyvedir. Meyvenin uç kısmında bulunan kabuklu yapının içinde yer almaktadır. Dış kabuğu özel bir alet ile kırıldıktan sonra içindeki fıstık çıkarılır ve bu formu ile çerez olarak tüketilebilir. Tropikal iklimlerde yetişebildiği için Türkiye’de bulunmaz. Bu durum kajunun yüksek ücretlerde satılan bir çerez olmasının da sebebidir.
Anavatanı Brezilya olan kaju, dünya genelinde birçok ülkede de yetiştirilebilmektedir. Dünyaya sunumu Brezilya’yı işgal eden Portekizliler tarafından gerçekleştirilmiş olan kaju bitkisi, nemli ve sıcak ortamlarda yetişebilir. Endonezya’da, Çin’de, Güney Amerika’da, Hindistan’da ve Batı Afrika’da dünyadaki en büyük boyutlarda kaju ağaçları yetişmektedir. Bu meyvenin yetişebilmesi için en uygun olan iklim Ekvator ve civarında bulunmaktadır.
Kaju ağacı sadece tek bir fıstık verir. Çekirdeklerinden ayrılmış olan meyveler kabuklarından çıkartılır ve kavrularak kaju çerezi olarak sunulacak hâle getirilir. Bu ağacın meyvesi etli ve suludur. Çok çabuk çürüme durumu olduğu için aşırı bir özen ve bakım gerektirir. Tohumdan üretildikten sonra su dolu olan bir kap içinde çimlendirme yapılır. Filizlenmesi 4 ya da 5 günü bulan tohum, bu süre içinde ekilmeye hazır hâle gelir. Gündüz en çok 30, gece ise en çok 20 derecede olan bölgeler kaju filizi ekilmesi için uygun bulunmuştur.
Kajunun faydaları nelerdir?
Diğer fıstık türlerinden belli başlı özellikleri ile ayrılan kajunun en büyük farkı şekli ve boyutlarıdır. Kaju kabuksuz olarak sunulur ve tüketilir. Kavrulan kaju meyvelerine yağ ve tuz eklenerek aromalanmaları sağlanır. Arzuya göre baharatlı olarak da sunulabilen kaju, diğer çerezler ile birlikte de servis edilebilmektedir. Hem tatlı hem de tuzlu olan kajunun faydaları birçok uzman tarafından da onaylanmıştır.
Kaju faydaları şu şekilde sıralanır:
- Kalp sağlığını destekleyicidir.
- Kan şekerini düzenleme etkisi vardır.
- Kilo vermek isteyen kişilere yardımcıdır.
- Depresyon, stres ve etkilerini giderdiği bilinir.
- Kemik sağlığını güçlendirici etkisi vardır.
- İçerdiği antioksidanlarla antikanser özelliği de vardır.
- Diyabet riskini azaltıcı etkisi bulunur.
- Bağışıklık sistemini güçlendirir.
- Hastalıklara karşı koruyucu etkiye sahiptir.
- Cilt sağlığını koruyucudur.
- Safra taşı riskini azalttığı bilinir.
- Migren kaynaklı olan baş ağrılarını azaltır.
Kaju günde kaç tane yenmelidir?
Her yiyecek ya da içecek gibi kaju da belli bir miktardan fazla ve bilinçsizce tüketilmemelidir. Aksi taktirde kabul edilen yararlarından daha çok zararı dokunabilir. Özellikle alerjik bünyesi olan kişilerin kaju tüketiminde aşırıya kaçmaması gerekir. Hatta kronik rahatsızlıkları bulunan ya da ilaç kullanan kişilerin doktorlarına danışmadan tüketmemesi önerilir.
Besin değeri yüksek olan kajuda E, K, C ve B 12 vitaminleri ile tiamin, niasin, magnezyum, sodyum, demir ve potasyum mineralleri de yer alır. 100 gram kaju yaklaşık olarak 500 kalori içermektedir. Ayrıca bebeklerin gelişimini sağlayan ve destekleyen çinkoyu da içeriğinde barındırır. Genel olarak günde 4 adet kaju tüketiminin yeterli olduğu kabul edilmiştir.
Kaju hangi hastalıklara iyi gelir?
Yüksek besin değerleri ve doymamış yağ asitleri içeren kaju birçok rahatsızlığın tedavi süreçlerinde de faydalı olduğu kabul edilen bir meyvedir. Diş çürümesine, kemik rahatsızlıklarına, saç ve cilt ile ilgili sorunlara, kilo problemine karşı savaşmaya yardımcı olduğu bilinir. Kanserli hücrelerin de düşmanı olduğu tespit edilen kaju bu hücrelerin vücuda girmesine engel olur. Doktora danışılarak, doktorun uygun gördüğü şekilde tüketmek sureti ile şu rahatsızlıklara karşı vücudu dirençli tuttuğu söylenmektedir:
- Kemik rahatsızlıkları
- Enerjisizlik
- Kilo verilmek istendiği durumlar
- Saç problemleri
- Cilt ile ilgili sorunlar
- Serbest radikallere bağlı hastalıklar
Olası yan etkileri ise genel olarak alerjik reaksiyonlar, yüksek tansiyon ya da ishal olarak kendini gösterebilen kaju, dikkatli ve yeterli miktarlarda tüketilmesi gereken yiyecekler arasında yer alır.