Günümüzde birçok insanın mücadele ettiği “erteleme hastalığı”, resmi bir tıbbi teşhis olmasa da, bireylerin günlük yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyen yaygın bir davranış biçimi olarak karşımıza çıkıyor. Aile, Çift ve Evlilik Terapisti Anila Çelik, bu durumu bilimsel adıyla prokrastinasyon olarak tanımlıyor ve nedenlerini, belirtilerini ve çözüm yollarını detaylandırıyor.
Erteleme Hastalığı Nedir?
Erteleme hastalığı, kişilerin bir işi başlatma ya da tamamlama konusunda sürekli olarak gecikme eğiliminde olmasıdır. Bu durum, sadece tembellik değil, aynı zamanda motivasyon eksikliği, kaygı bozukluğu ve zaman yönetimi zorlukları gibi çeşitli psikolojik ve davranışsal nedenlere dayanabiliyor.
Terapist Anila Çelik, “Birçok kişi yapılması gereken işleri ertelerken, aslında derinlerde yatan duygusal ve zihinsel engellerle baş etmeye çalışıyor” diyor.
Erteleme Davranışının Başlıca Nedenleri Nelerdir?
Motivasyon Eksikliği: Yapılacak işin kişinin zihninde yeterince anlamlı ya da ödüllendirici olmaması.
Görev Zorluğu: Karmaşık veya zor görevlerle başa çıkma konusunda yaşanan güçlükler.
Duygusal Engeller: Başarısızlık korkusu, kaygı ve düşük özgüven gibi duygusal blokajlar.
Zaman Yönetimi Sorunları: Görevleri planlama, önceliklendirme ve etkili zaman kullanımı konusunda yetersizlik.
Erteleme Hastalığıyla Nasıl Başa Çıkılır?
Terapist Anila Çelik, erteleme davranışıyla başa çıkmanın mümkün olduğunu belirterek şu stratejileri öneriyor:
Görevleri Bölümlere Ayırın: Büyük görevleri küçük ve yönetilebilir adımlara bölmek, işe başlama motivasyonunu artırır.
Öncelik Sırası Oluşturun: Yapılacak işleri aciliyet ve önem derecesine göre sıralamak, zihinsel yükü azaltır.
Hedef Belirleyin: Belirli ve ulaşılabilir hedefler koymak, süreci daha somut hale getirir.
İçsel Motivasyonu Güçlendirin: Görevin sonucunda elde edilecek başarı hissi ve kişisel gelişim, motivasyonu artırabilir.
Destek Almaktan Çekinmeyin: Yakın çevrenizden veya profesyonellerden destek almak, sorumluluk bilincini artırır.
Profesyonel Yardım Almak Neden Önemlidir?
Eğer erteleme davranışı gündelik yaşamınızı ve işlevselliğinizi ciddi şekilde etkiliyorsa, bir uzmandan destek almak büyük fark yaratabilir. Psikologlar ve terapistler, kişiye özel stratejiler geliştirerek bu davranış döngüsünün kırılmasına yardımcı olabilir.
