Balıkesir Sanayici ve İşadamları Derneği Ekonomik Değerlendirme ekibi tarafından hazırlanan “Balıkesir Ekonomisi 2020 Beklentileri Raporu” değerlendirildi. Rapora BASİAD İnovasyon Ekibi de Balıkesir inovasyon çalışmaları açısından takip ettiği projelerin değerlendirmesi ile katkıda bulundu.
Raporda ele alınan konular şöyle açıklandı:
“Yılların getirdiği kırılganlıklar 2018’de dış bir şokla tetiklendi ve ekonomimiz zor bir dönemden geçti. Balıkesir için bu durumun en dramatik görünümü nakit akışında yaşandı. İç talepte yaşanan sıkışma, hemen her sektörü etkiledi. Sanayiciler dış piyasalara yöneldi. İnşaat sektörü ise ciddi bir kayıp yaşadı ve inşaat istihdamı %30 azaldı. Tarım sektörü de inşaattan sonra istihdam kayıplarının en yüksek olduğu ikinci sektör oldu. Perakende sektörü de zorlu bir dönemden geçti.
Kurda meydana gelen oynaklık, yüksek döviz borcu bulunan reel kesim şirketlerinin finansman maliyetlerini beklenmedik bir biçimde artırdı. Bunun sonucunda, reel sektör ve bankacılık sektörü yatırım finansman ihtiyaçlarını kısmak zorunda kaldı. Ülke olarak, yılların biriktirdiği dış borcun bir bölümünü ödediğimiz ve azalttığımız bir dönem geçirdik. Bütün bu dönemin sonunda, bazı kırılganlıklar devam etmekle beraber, ekonomi belli bir dengeye oturdu.
2019’un ikinci yarısından başlayarak da, ekonomi, öncelikle tüketici güvenindeki toparlanmaya istinaden hareketlendi. Enflasyonun ve faizlerin düşmesi ve kredi büyümesinin başlamasıyla Türkiye yeniden iç talebin öncülük ettiği bir büyümeye geçiş yaptı.
Bu kırılgan dönem Balıkesir ekonomisini ülke genel izlenimine göre nispeten daha kırılgan hale getirdi. Balıkesir firmaları nakit akışını dengelemekte sorun yaşadılar. Bunun sonucu yılların birikimi Balıkesir için büyük değer taşıyan markalar konkordato ilan etmek durumunda kaldılar. Bankacılık açısında Balıkesir’de geri dönmeyen kredilere; kredi kartı borcunda artan geri dönmeme oranı eklenince Balıkesir’e finansal bakış açısı etkilendi. 2020 yılı içinde Balıkesir ekonomisi açısından sınav niteliğindeki husus, ticari kredi ve kredi kartı borcu ödenme oranına paralel Balıkesir’in fonlanma durumu ve beraberinde Balıkesir firmalarının nakit akışında sağladıkları ivme ve bilançoların likitide yönündeki hareketleri belirleyici olacaktır.
Global likidite bolluğu olması beklenirken; 2020 yılı Balıkesir Fonlaması için 2019 yılı negatif etkilerini azaltılması yönünde önemli performans gösterilmesi gereken bir yıl olacaktır.
Balıkesir’de tarımda istihdam edilen nüfus yaklaşık %30 luk değeri ile tarım istihdamında Türkiye ortalamasının yüzde 10 üzerindedir. Gıda sanayi işletmeleri Balıkesir’de yüzde 33’lük payı ile tartışmasız liderliğini devam ettirmekte, buna bağlı olarak il genelinde elde ettiği katma değerin %40’ına yakın bölümünü gıda ürünleri imalatından elde etmektedir.
Tarım sektörü Balıkesir açısından gerek katma değer, gerekse istihdam açısından büyük öneme sahiptir. Tarım ürünleri üretim maliyetinin bu süreçte artmış olması 2020 yılında Balıkesir ekonomisinde tarıma bağlı nedenler başta olmak üzere istihdam artışı, ekonomik büyüme gibi alanlarda olumsuz etki yapması muhtemeldir. Bu nedenler ve bir tarım kenti olan Balıkesir’de tarım, tarıma dayalı gıda sanayi, tarım aletleri sanayi 2020 yılı için özel ilgi ve ülke genel politikalarından daha özellikli ivme kazandırıcı programlara ihtiyaç duymaktadır. Bu gelişmeler 2020 Balıkesir istihdamını olumsuz etkileme potansiyelindedir.
Bilginin ve teknolojinin baş döndürücü hızda değiştiği çağımızda “nasıl yapılır?” sorusuna yanıt aramaktan öte “nasıl daha verimli yapılır?” sorusuna Balıkesir olarak daha fazla odaklanılması gerekiyor. BASİAD İnovasyon Ekibinin takip ettiği projelerden birinin 2020 yılı içinde Balıkesir’de lansmanının yapılacak olması AR-GE ve İNOVASYON alanında Teknokent’in açılması ile birlikte Balıkesir üretimi için ilham verici etki sağlayacaktır.
Dünya Bankası’nın 2019 yılı araştırma sonuçları verimliliğin otomotiv, tekstil ve ana metal sanayii dışındaki sanayi kollarında yeteri kadar artmadığını gösteriyor. Son dönemde ekonomik büyümenin daha az verimli olan inşaat ve hizmet sektörlerini temel aldığını göz önünde bulundurduğumuzda, genel ekonomik verimliliğin yeterince artmadığını gözlemliyoruz. Kısıtlı kaynakları çok daha verimli kullanmalıdır.”
Rapor değerlendirilmesi sonunda BASİAD Üyeleri, önümüzde küresel ekonomi açısından olumlu bir dönem mevcut. Bunu, Balıkesir’in uzun vadeli büyümesine temel oluşturacak bir stratejiyi uygulamaya başlamak için kullanma fırsatına sahip olduğumuza inanıyoruz. BASİAD olarak bu amaç için çalışmaya devam ediyoruz ve edeceğiz değerlendirilmesinde bulunuldu.