KUBİLAY S. ÖZTÜRK
Bin pınarlı Kazdağı’nın yamacında su kıtlığı çekilir oldu. Kalanı koruyalım derken, anlaşılan o ki şimdi de Şahindere’ye el atılmak üzere. Altınoluk sakinleri “Bent Piknik Alanı da elimizden mi alınıyor?” diye dertliler şu günlerde.
Altınoluk’un eski doğal halinin yerinde yeller esiyor artık. Gelişme mi denir buna, yoksa paraya tamah eden yok edici bir hırsın tahribatı mı? Körfez’deki yazlık yerleşim birimlerini, tümüyle büyük kentlere benzeterek büyük bir hata yapıldı. Doğal denge tamamen bozuldu, giderek de tahribata dönüştü. Altınoluk’un güzelim sahili beton oldu, iğdelerinin yerini palmiyeler ve zeytin ağaçlarının yerini konutlar aldı, tepelere kadar çıktı yazlıklar, bin pınarlı Kazdağı’nın yamacında su kıtlığı çekilir oldu. Kalanı koruyalım derken, anlaşılan o ki şimdi de Şahindere’ye el atılmak üzere. Altınoluk sakinleri “Bent Piknik Alanı da elimizden mi alınıyor?” diye dertliler şu günlerde.
***
Buradaki Şahindere Kanyonu önemli bir tabiat varlığı. Dağlara düşen yağışlarla oluşan küçük ırmaklar birleşip dereyi oluşturmuş. Dere de binlerce yıl boyunca kireçtaşı kayaları oyarak aşağıda Körfez’le buluşmaya koşarken bu doğa harikasını meydana getirmiş.
Kazdağı’nın bağrında 27 kilometre kadar uzanan dere, aşağıda düze inmeden hemen önce, adını da aldığı o şahinlerin yaşam alanı olan kayalık bölgeden geçiyor ve birden hızla alçalıp Kanyon’dan çıkıyor. Sonra yine kendisinin dağdan binlerce yılda taşıdıklarıyla yarattığı deltada, kısa bir yol daha izleyip Körfez’e dökülüyor. Bu kanyon aynı zamanda Kazdağı ile denizin arasındaki bir nefes borusu işlevini yerine getiriyor. Denizden dağa ve dağdan denize sürekli bir hava akımı yaratıyor.
Bölgenin farklı bir iklim dengesine sahip olmasını, çam ormanlarından taşınan oksijenle Körfez’in hava kalitesinin artmasını sağlıyor. Kanyon çıkışında yer alan o devasa kayalığın, güneşin batması sırasında altın rengine bürünüp parlaması ile derenin oluşturduğu devasa oluk yanyana gelince de, buraya neden Altınoluk dendiği çıkıyor ortaya. Bu kanyon, sadece burada yaşayanlar için değil, ziyarete gelenler ile ülkemiz ve dünyamızın için de bir ortak değer. Tabii burada yaşayanlar tanımı sadece insanları değil, bütün bitki ve hayvan türlerini de kapsıyor. Bu suyolu, tüm canlılar için çok önemli ve elbette çok da değerli.
***
Kanyonun tamamını gezebilmek için izin gerekiyor haliyle. Biraz tehlikeli, sarp ve zor olan kanyon gezisi için Kazdağı Milli Parklar Şefliği’ne müracaat etmek ve izinden sonra da bir alan kılavuzu temin etmek gerekiyor. Fakat Şahindere’nin kanyon çıkışı kısmındaki şelale ile delta düzlüğüne kavuşup sakinleştiği son bölümü, yıllardır bu izin kapsamının dışında tutuluyor. Çünkü Altınoluk’un en çok ziyaret edilen tabiat varlıklarından birisi o bölge. Tatil sezonunda ziyaretçiler ama her mevsiminde de burada ikamet edenler tarafından piknik alanı olarak kullanılıyor.
Kanyon sonunda bulunan eski bent nedeniyle, vaktiyle burada kurulan Haydar Dümen’e ait otelin adı da, bu bölgeye ulaşım sağlayan caddenin adı da Bent olmuş. Yine aynı nedenle bu bölge ‘Altınoluk Bent Piknik Alanı’ olarak anılıyor. Vatandaşlar buraya yürüyerek ulaşabiliyor, spor ve piknik yapıyor, şelalelerin görsel güzelliği ile yüzme imkanını değerlendiriyor. Yazın serin, kışın korunaklı bir alan olan bölge, Altınoluk sakinleri için vazgeçilmez bir mekan özelliği taşıyor.
***
Fakat yoğun ilgiye konu olan bu doğa harikası alanın, yıllardır ziyaretçiler eliyle kirletildiği ve pek korunmadığı da bir başka gerçek. Elbette burasının kamu adına sahiplenilmesi ve korunması da gerekiyor. Günümüzde Bent bölgesinde derenin doğu tarafı tümüyle özel mülkiyete ait bahçeler, kamp alanları ve besi çiftlikleriyle dolu. Aynı durum batı tarafında da görülüyor, orası da bahçeler ve zeytinliklerle dolu ama Edremit Belediyesi’nin de 7 dönümlük bir arazisi var. O arazi, belediye tarafından Edremit Çiftçi Malları Koruma Başkanlığı’na kiraya verilmişti ve piknik alanı olarak hizmet veriyordu. Kişi başı küçük bir bedelle içeri alınan ziyaretçilere, otopark, tuvalet ve su, piknik masası imkanı sunuluyordu. Burada bol dumanlı ve sıkışık bir alanda piknik yapanlar, özellikle yazın yoğunlaşıyor; isteyenler de derenin içinden ve kıyısından Milli Park yönündeki küçük şelaleye doğru yürüyüş yapıyor, yüzüyorlardı. Doğrusu işletmenin hizmet kalitesi pek de iyi değildi. Kiracı kurum sadece piknik alanını temizliyor, kanyona ve derenin karşı yakasına hiç karışmıyordu. Tuvaletlerin durumu perişandı. Yazın dereye de müdahale ediliyor, azalan suyun önüne set çekilerek göletler oluşturuluyordu.
***
Belediye bu alanın işletmecilerine yönelik çeşitli şikayetler üzerine hukuk yoluna gitti ve kiracı kurumun tahliyesini sağladı. Fakat boşalan alanda kendisinin ne yapmayı planladığına ilişkin kamuoyuna hiçbir açıklama da olmadı. Orasını boş tuttu ve sahipsiz alan iyice kirletildi, yangın tehlikesi oluşturacak sorumsuzluklara sahne oldu. Haliyle Kazdağı Milli Parklar Şefliği de bu durumdan rahatsız oldu, Belediye ile aralarında uzun süre pek çok yazışmalar yapıldı. Belediye arazisinin hemen yanındaki eski Bent Otel’den başlayarak şelaleler dizisine kadar uzanan Milli Park bölgesi toplam 20 dönüm. Oraya yürüyüş ve yüzme için gelen bazı ziyaretçiler de doğayı kirletiyor, çöplerini bırakıyordu yıllardır. Kanyon temizliğini üstlenen hiçbir kurum da yok, kışın yağışlar artınca çöpler suya kapılıp denize gidiyordu. Ayrıca her sezon ciddi yaralanmayla sonuçlanan kazalar da yaşanıyordu orada. Basına da yansıyordu bu durum ve yöneticilerin dikkatini çekiyordu. Sonunda Balıkesir’deki mülki idare, Milli Parklar Şefliği’ni uyararak o bölgedeki sorunların giderilmesi talimatını verdi. Milli Parklar Genel Müdürlüğü’nün benzeri doğa alanları için ürettiği standart projeyi, Şahindere Kanyonu için de başlatma noktasına böylece gelindi.
***
Milli Parklar şimdi bu bölgeye gelen yolun uygun bir noktasına giriş kapısı ve gişeler yerleştirmek istiyor. Daha sonra da belediye mülkünün yanındaki Bent’ten başlayan kendi arazisinde bazı imalatlar yapmayı planlıyor. Kanyon çıkışına bir zamanlar yapılmış ama daha sonra sellerle yıkılmış olan Bent, hemen yanındaki alabalık havuzları ile 30 senedir işletmesi bırakıldığı ve bakımı da yapılmadığı için çürümüş durumdaki Bent Otel’i tamamen yıkıp, o bölüme ahşaptan bir kafeterya yapmayı düşünüyor. Böylece ziyaretçilere her mevsimde hizmet verilmesi hedefleniyor.
Kafeterya ile şelaleler arasındaki bölümde ise yıllar boyunca meydana gelen su yükselme seviyeleri dikkate alınarak, çelik konstrüksiyon ayaklar üzerine ahşap yürüme yolları inşa edilmesi ve ziyaretçilerin doğal zemine zarar vermeden şelalelere kadar ulaşmasının sağlanması amaçlanıyor. Ülkemizde pek çok yerde örnekleri olan bu standart uygulama projesi, sonuçta bu alanı tümüyle dönüştürmeyi hedefliyor. Bitirilince de, bu yeni alan tıpkı Hasanboğuldu, Pınarbaşı ve Cam Teras’ta olduğu gibi özel bir işletmeye ihaleyle devredilecek.
***
Ancak bütün bunları yapabilmek için, projede ziyaretçilerin kullanabileceği genişlikte bir otoparkın da olması gerekiyor. O nedenle de Milli Parklar, belediyenin arazisine talip oluyor, satın alma veya kiralama yoluyla istiyor o boş araziyi. Belediye bu isteğe henüz somut bir yanıt vermiş değil. Muhtemelen 7 dönüme yeni bir kiracı bularak eskisi gibi devam edilmesi planlanıyordu ama Milli Parklar o planı bozdu ve kendi projesini dikte ediyor buraya. Hatta belediye arazisinin tel çitlerle çevrilmesi talebi de karşılanmadı ve sonunda çitleme işini Milli Parklar yapmak zorunda kaldı. Şelale girişi yasak, piknik ve yürüyüş yasak, Milli Parklar henüz ihale yapmadı ve belediye de seçim sürecine girildiği için sessiz durumda şimdi. Pekiyi ama ne olacak bu işin sonu? Bu aşamaya kadar, halka dönüp “siz ne istiyorsunuz?” diye soran da olmadığı için, şimdi Altınoluk sakinleri taleplerini tespit edip her iki kuruma da iletmek için organize oluyorlar. Kendilerine ait olduğunu düşündükleri Altınoluk Bent Piknik Alanı’na her sabah kişi başına 23 TL, araba için 65 TL ödeyerek girmek zorunda kalmayı da asla kabul edemiyorlar. Orayı denetimli ve asgari hizmet verilen bir alana dönüştürmeye evet ama ticarileştirmeye hayır diyorlar. Vatandaşların yararına bir çözüm bulunmasını istiyorlar. Bunun için de gerekiyorsa iki kurumun makul bir işbirliğinde buluşmalarını talep ediyorlar.
***
Altınoluk sakinleri daha önce kendi belediyelerinin ve Büyükşehir’in sahil düzenleme işlerine veya Çınar Kafe trajedisine müdahil olamadıkları için, bu sefer ortak davranıp Bent Piknik Alanı’nı korumakta kararlılar. O nedenle Milli Parklar bu konuda acele etmemeli ve vatandaşların taleplerine de önem vermeli. Bu bölge dağın başında, sadece araçla ulaşılabilen bir yer değil ki, Altınoluk’un içinde neredeyse. Oldubittiye getirilmemeli, mutlaka yerel seçim sonuçları da beklenerek yeni yöneticilerle birlikte makulde buluşan, kamu yararını her anlamda gözeten bir çözüm bulunmalı. Bu alana çit çekmek yerine, sabah saatlerinde spor yapan vatandaşlara bırakılması örnek olabilir mesela.
Bu ülkede, milyon dolarlarını kayıtsız ve vergisiz bir şekilde, yüksek faiz beklentisiyle bir banka yöneticisine kaptıran hırslı şaşkınlara bile ‘mağdur’ deniliyor ve devletin en yetkili makamlarınca bunlar dinlenip çözüm bulunmaya uğraşılıyorsa; birilerinin de Altınoluk sakinlerinin ne istediğine kulak kabartması gerekiyor sanırım.
