“DAĞITIM ŞİRKETLERİ YETERLİ YATIRIM YAPMIYOR”
“70’Lİ YILLARIN SİSİTEMİ VATANDAŞI MAĞDUR EDİYOR”
“VATANDAŞ KURUŞUNA KADAR ÖDÜYOR KARŞILIĞINI ALAMIYOR”
CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Balıkesir Milletvekili Ahmet Akın, hazırladığı “elektrik kesintileri” raporunda Balıkesir de dahil olmak üzere dağıtım şirketlerinin yeterli yatırımı yapmadığına dikkat çekti. Akın, “Elektrik kesintilerinin yaşandığı kırsal bölgelerde elektrik dağıtımı 70’li yıllardan kalan ağaç direkler aracılığıyla yapılıyor. Balıkesir kırsal mahalleleri de böyle. Oysa dağıtım şirketleri vatandaştan yatırım yapmak için de para topluyor” dedi.
CHP Enerji ve Altyapıdan Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Ahmet Akın, Türkiye genelinde elektrik kesintileri konusunda hazırladığı raporda, soğuyan ve ağırlaşan kış koşullarında vatandaşların kesintiler nedeniyle daha çok mağduriyet yaşadığını vurguladı. Son günlerde en az 24 il ve 43 ilçede elektrik kesintileri yaşandığını belirtilen raporda, Akın, tamamen özelleştirilen elektrik dağıtımından 13 milyar dolar elde edilirken şirketlerin borcunun ise 7 milyara yaklaştığını aktardı.
Raporda şu tespitler yer aldı:
AĞAÇ DİREKLER KULLANIYOR
Kesintilerin yaşandığı pek çok kırsal bölgede elektrik dağıtımının ağaç direkler aracılığıyla yapıldığı gözlemlenmektedir. 1970’lı yıllardan kalan söz konusu ağaç direklerin yıkılması nedeniyle kırsal bölgelerde vatandaşlar hem aydınlatma sıkıntısı yaşarken, hem de iletişime erişimde kesintiler yaşamaktadır. Pek çok kent merkezindeki iletim hatlarının yerin üzerinde bulunması; en küçük bir olumsuz havada bile kesintilerin yaşanmasına neden olmaktadır.
SORUMLULUK DAĞITIM ŞİRKETLERİNDE
Elektrik kesintilerine neden olan alt yapı arızalarını gidermek ve dağıtım sisteminin nitelikli bir şekilde çalışır durumda olması özelleştirilen dağıtım şirketlerinin sorumlulukları arasında bulunmaktadır. Özelleştirmeyle Türkiye 21 bölgeye ayrılarak elektrik dağıtımı tamamen özelleştirilirken; özellikle ekonomik sıkıntı yaşayan bazı şirketlerin alt yapı yatırımlarını yeteri kadar yapmadığı ileri sürülmektedir.
ŞİRKETLER BORÇ BATAĞINDA
21 bölgeye ayrılarak işletme hakkı özelleştirilen elektrik dağıtımından elde edilen gelirinin 13 milyar dolar olduğu belirtilmektedir. Şirketlerin 10 milyar dolar kredi kullanmasının ardından döviz kurundaki rekor artış nedeniyle zarar ettiği ve bankalara olan borcun yaklaşık 7 milyar dolar olduğu kaydedilmektedir. Buna göre dağıtım şirketleri yaklaşık yüzde 50 oranında borçlu bulunmaktadır.
YETERLİ DENETİM YAPILMIYOR
TEDAŞ’ın dağıtım tesislerinde malik sıfatıyla yapması gereken yıllık kontrolleri yapmadığı Sayıştay tarafından da tespit edilmektedir. İşletme hakkı devir sözleşmesi kapsamında gerçekleştirilmesi gereken kontrollerin ve devir kapsamına giren malvarlığı değerlerinin denetlenmediği belirtilmektedir. EPDK’nın da dağıtım şirketleri üzerinde yeteri kadar denetim yapmadığı eleştirileri yapılmaktadır. Dağıtım şirketlerinin her yıl yatırım programlarını sunması ve bu kapsamda alt yapı yatırımının yapılıp yapılmadığının EPDK tarafından denetlenmesi gerekmektedir.
‘ŞİRKETLER SÖZÜNÜ TUTMUYOR, BAKANLIK DENETLEMİYOR’
CHP Genel Başkan Yardımcısı Ahmet Akın şu değerlendirmede bulundu:
Kaliteli hizmet vereceği gerekçesiyle özelleştirilen dağıtım şirketleri sözlerini tutmadı. Vatandaşlarımız ödedikleri her faturada yapılması gereken yatırımların bedelini kuruşuna kadar ödüyor. Ancak dağıtım şirketleri bırakın hizmeti iyileştirmeyi ve ucuzlatmayı, kesintisiz bir hizmet bile sağlayamıyor. Şirketler yapması gereken yatırımları yapmıyor, Enerji Bakanlığı da EPDK da bu olup biteni seyrediyor.