Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın belediye borçlarına ilişkin “kaynağında tahsil edilecek” açıklaması büyük bir tartışmayı da beraberinde getirdi. Bu tartışmaların ortasında borçların tahsiline yönelik iki aşamalı bir planın masada olduğu öne sürüldü.
Cumhurbaşkanı Erdoğan geçtiğimiz çarşamba günü partisinin grup toplantısında konuşmuş ve CHP Genel Başkanı Özgür Özel’e emekli maaşları için çağrı yaparak, “Emeklilere faydanız dokunsun istiyorsanız talimat verin, belediyeleriniz Sosyal Güvenlik Kurumu’na olan birikmiş borçlarını ödesin” demişti.
Erdoğan, bu sözlerinin ardından ise “Hazine ve Maliye Bakanlığımız belediyelerin borçlarının kaynağında tahsiline başlayacak. Milletin varlığını değişik yerlerde harcamaya müsaade yok.” ifadelerini kullanmıştı.
Belediyelerin borcu üzerinden başlayan tartışmada Cumhurbaşkanı Erdoğan, “CHP borcun üzerine yatmaya çalışıyor” derken, CHP lideri Özel ise Erdoğan’a cevabında, “Belediyelerin 96 milyar borcu var. Şimdilik ne öderiz ne de inkar ederiz. Çünkü bu borcun neredeyse tamamını sizinkiler yaptı” ifadelerini kullanmıştı.
Arsa karşılığı borçlar kapatılabilecek
Taşınmaz devirleri suretiyle borçların ödenmesine imkân veren uygulama ise geçen yıl çıkarılan bir yasa ile 2028 yılı sonuna kadar uzatıldı.
Sabah’tan Zübeyde Yalçın’ın haberinde de belediyelerin SGK’ye olan toplam 96 milyar lira borcun tahsilatına yönelik Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının iki aşamalı bir çalışma başlattığı bildirildi.
İlgili habere göre belediyelere öncelikle birikmiş borçlarının yeniden yapılandırılması ve taşınmaz devirleri suretiyle ödeme seçeneği sunulacak.
Bu kapsamda belediyeler isterlerse mülkiyeti kendilerine ait olan taşınmazları borçlu oldukları kuruma devrederek borçlarını ödeyebilecek.
Yeniden yapılandırma ve taksitlendirme gibi seçeneklere rağmen ödeme yapılmıyorsa, icra takipleri başlatılacak ve borçlar haciz yoluyla tahsil edilecek.
Ekimde yeni düzenleme yolda
İlgili habere göre ekim ayında Meclis açıldığında yerel yönetimlerin daha fazla borç birikiminin önüne geçilmesi için yeni bir düzenleme de yapılacak.
Yeni dönemde yapılacak düzenlemede, İl özel idareleri, belediyeler, bu idarelere bağlı kuruluşlar ve bunlara ait tüzel kişilerin gelir (stopaj) vergisi ve katma değer vergisi beyannameleri üzerine tahakkuk eden vergiler ile sosyal güvenlik primlerinin vadesini izleyen ayda bu idarelere ödenecek paydan kesilmesi düşünülüyor.
Mevcut yasalara göre belediyelerin vergi, prim, yapılandırma gibi tüm borçları için her ay genel bütçe vergi gelirleri tahsilatı toplamı üzerinden ayrılacak tutarın en fazla yüzde 40 kesilerek ödeme yapılabiliyor. Bu oranı indirme konusunda Cumhurbaşkanına yetki veriliyor. Örneğin, Erdoğan, 2023 yılı Şubat, Mart, Nisan ve Mayıs aylarında bu yetkisini kullanmış, belediyelerin genel bütçe vergi gelirlerinden kesinti yapılmamıştı.
Bu kapsamda yüzde 40’lık sınırı belediyelerin bütün borçlarının karşılanmasını önlediği için bu oranın yükseltilmesi, Cumhurbaşkanına yetki verilmesi üzerinde de duruluyor. Prim borçlarının yüzde 40’lık sınır dışında tutulması da alternatifler arasında yer alıyor.