Amerika’da yaşayan Türk Bilim İnsanı Cansın Turguner tarafından Travma sonrası stres bozukluğunu yüzde 94’ün üzerinde başarı ile test eden bir yapay zekâ yazılımı geliştirdi.
İlköğretim, Orta ve lise eğitimini Edremit’te tamamladıktan sonra Hava Harp Okulunu kazanan teğmen ve Bilgisayar Mühendisi olarak mezun olan Cansın Turguner, 2015 yılında Havacılık ve Uzay Teknolojileri Enstitüsü Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Siber Güvenlik alanında yüksek lisansını tamamladı.
SİBER SALDIRILARI ENGELLEYEN ALGORİTMA GELİŞTİRDİ
Yüksek lisans eğitimi boyunca Yapay Zekâ (AI) ve siber güvenlik alanında çalışmalar yapan Turguner, özellikle sınır güvenliğinde düşman saldırılarını algılaması için kullanılan Kablosuz Algılayıcı Ağlara yönelik siber saldırıları engelleyecek yeni bir algoritma ve yaklaşım geliştirdi.
Bu konuda bir kitabı yayımlanan Turguner, daha sonra sivil hava yollarında pilotluk mesleğini icra ederken hem de bilgisayar mühendisi olarak araştırmalarına devam etti.
Halihazırda uluslararası kabul görmüş 10 adet araştırma ve makalesi yayınlanan Turguner, yurtiçi ve yurtdışı birçok sempozyuma konuşmacı olarak davet edildi. Siber güvenlik uzmanı olarak sulh ve ceza mahkemelerinde görev alan, daha sonra İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Bilgisayar Mühendisliği bölümünde doktora eğitimine başlayan Turguner, Yapay Zekâ (AI) ve Doğal Dil İşleme (NLP) yöntemleri ile Siber Güvenlik alanında çalışmalarına devam etmekte.
YAPAY ZEKA TABANLI TRAVMA SONRASI STRES BOZUKLUĞU PROJESİ
Yaklaşık 8 yıl Türk Hava Yolları’ndan (THY) pilot ve uçuş eğitmeni olarak görev yapan ve ayrıca siber güvenlik alanında THY personeline eğitimler veren Turguner’in, şu anda doktora tez konusunun devamı niteliğinde Havayolu uçaklarının birbirleriyle ve yer üniteleri haberleşmesinde siber saldırılara karşı dayanıklı bir güvenlik algoritmasının oluşturulması adındaki projesinin test aşaması devam ediyor.
Cansın Turguner, yaptığı açıklamada, bir araştırmacı arkadaşıyla birlikte özellikle Yapay Zekâ (AI) ve Doğal Dil İşleme (NLP) yöntemlerinin ruh hastalıklarının tespitinde kullanılması üzerine araştırmalarının devam ettiğini söyledi.
Bu araştırmalar neticesinde 2022 yılında Yapay Zekâ Tabanlı Travma Sonrası Stres Bozukluğu isimli projesi TÜBİTAK’tan ödül ve destek kazandığını anlatan Turguner, Projeyi 2023 yılında çeşitli araştırma hastaneleri ve araştırmacıların desteği ile tamamladığını belirtti.
Turguner şu bilgileri verdi:
‘’Özellik polis ve askerler gibi travmaya şiddetli maruz kalan insanlar Türkiye’de uzun yıllar hastalığın varlığından dahi haberdar olmadan yaşamaktadır. Tespiti yapılan çoğu hasta ise mahalle baskısı ve işten atılma korkusu ile tedaviye başlayamamaktadır. Bu süreç insanda ilerleyen zamanlarda ani patlamalar göstermekte ve sonuç olarak kendisine, çevresindekilere ve ailelerine zarar vermeye kadar gidebilmektedir.’’
Projede psikiyatri alanında halihazıra kullanılan anket ve hikâye yazıları dijital anketler ve kişinin ses ve yazdıklarının analizi ile yapay zekâ (AI) yöntemlerinde yapay sinir ağları ve sınıflandırma algoritmaları kullanılmıştır. Bu sayede proje ürünü yazılım birkaç saniye içerisinde %94 üzerinde başarı ile polis ve asker hastaları tespit etmeyi başarmıştır.
İkinci proje bu yazılımın genişletilerek tüm Türk vatandaşların hizmetine açılmasıdır. Ayrıca sadece online platformlarda değil aynı zamanda offline çalışma kabiliyetinin de kazandırılması hedeflenmiştir. Böylelikle özelikle deprem ve sel gibi doğal afetlerin yaşandığı yerlerdeki internet ve elektrik kesintisi sorunlarına karşı tabletlerden mağdur vatandaşların hastalık tespitlerinin yapılması, aciliyet sıralamasına göre psikiyatrlara yönlendirilebilmesi amaçlanmıştır. Yazılımdan sadece polis ve askerler değil tüm Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları faydalanabileceklerdir.’’
Söz konusu projeye destek sağlanması amacıyla bu yılın sonunda Amerika Birleşik Devletleri Bilimsel Destek Vakfına da başvuracağını anlatan Turguner, sözlerini şöyle tamamladı:
‘’ Türk kültürü ve dil yapısına göre oluşturulmuş bu projeyi genişleterek öncelikle Amerikan toplumuna ve dil yapısına uygun hale getirilmesi böylelikle zaman içinde de tüm insanlığın hizmetine sunmayı planlamaktayım. Hedeflerim, 20 yıldan fazla bir süredir bilgisayar mühendisliği alanında araştırmacı olarak alanımda iyi ve niş çalışmalar yapmak ve kendimi geliştirmeye sürekli devam etmektir. Siber güvenlik ve yapay zekâ (AI) alanına daha çok yoğunlaşarak farklı projeleri dünya çapında gerçekleştirmek en büyük arzumdur.’’
