Balıkesir’de 67 adet meslek lisesi ve mesleki eğitim merkezi mevcuttur. Bu meslek liselerinde 41 adet alan var. Bu alanlarda 5 yıldaki mezun sayısı 20.621 kişi. (rapor 52) Mesleki Açık öğretim Lisesi ve Mesleki Eğitim Merkezleri ile birlikte Balıkesir’de toplam 24.361 Mesleki eğitim öğrencisi aktif olarak eğitilmektedir. (kaynak: mesleki eğitim haritası, meb.gov.tr). Türkiye genelinde mesleki eğitimde toplamda 47 alan bulunmaktadır. Balıkesir 41 mesleki eğitim alanıyla bu alanların birçoğuna sahiptir.
Balıkesir’de alanlara göre mezun sayılarını son 5 yılda
- İstihdam sayısının mezun sayısının üzerinde olduğu alanlar
- İstihdam artış eğilimin mezun artış oranından daha yüksek olduğu alanlar
- İstihdam eğiliminin mezun sayısının gerisinde olduğu alanlar
- İstihdam eğilimin mevcut olduğu, mesleki eğitim alanının da olduğu ama Balıkesir’de mesleki eğitim verilmeyen alanlar bazında inceleyebiliriz.
- İstihdam Sayısının Mezun Sayısının Üzerinde Olduğu Alanlar
Sektörel büyüme ve bölgesel yatırımların hızıyla bazı meslek lisesi alanlarında çok nadir olsa da istihdamın mezun sayılarından daha yüksek seyrettiğini görebiliyoruz.
- Muhasebe yardımcı elemanı,
- Pazarlamacı,
- Acil yardım teknikeri
- Hasta ve yaşlı bakım elemanı,
- Hemşire yardımcısı,
- Büro işçisi
- Kaynakçılık
bölümlerinde istihdam sayısı mezun sayılarından yüksektir. Bu durumun nedeni şayet ilgili alan düz lise mezunlarının çalışabildiği büro işçisi gibi veya işletme iktisat lisans bölümlerinin ve ön lisans bölümlerinin çalışabildiği bir alansa istihdam ihtiyacının o alandan karşılanması ve istihdamın mezun sayısından fazla görünmesi de olabilir. Ancak her durumda istihdamın mezun sayısından fazla olması ilgili alanda bir ihtiyaç olduğunun önemli bir göstergesidir. Farklı kaynakçılık meslekleri metal teknolojisi ile meslek kodları alanında doğrudan bağlantılı olmasa bile piyasa genelinde kaynakçı taleplerinin yüksekliği hem İŞKUR rakamları hem de Stratejik İstihdam Anketi sonuçlarına göre ortadadır. Teknik olarak iş başı eğitimi, özel kurslar ve meslek liseleri bu istihdam talebinin tek kaynağı konumundadır. Balıkesir özelinde meslek liseleri bu alandaki beşeri sermaye arzının tek kaynağıdır.
- İstihdam Eğilimin Mezun Sayısı Artış Oranından Yüksek Olduğu Alanlar
2018-2023 alanında istihdam artışının % olarak yüksek olduğu alanlar bölgedeki sektörel ve ekonomik gelişme için bir göstergedir. Mezun sayıları istihdam sayılarından aktüel olarak yüksek olsa da bölgenin gelişim ivmesinin bu mezunların istihdam kapasitesine sahip olduğunu düşünmek doğru bir yaklaşım olur.
- Elektrik teknisyenliği,
- Pazarlamacılık alanı
- Sağlık hizmetleri alanı
- Hasta ve yaşlı bakım alanı
- Güzellik saç bakım hizmetleri,
- Tesisat teknolojisi ve iklimlendirme,
- Makine teknolojisi alanı
- Motorlu araçlar teknolojisi alanı
- Giyim teknolojisi alanı
- Çocuk gelişimi alanı
- Gıda teknolojisi alanı
- Yiyecek içecek hizmetleri alanı
- Tarım alanı
Mesleklerinde 5 yıllık istihdam oranının hızlı arttığı, dolayısıyla piyasadaki beklenen yatırımlar ile bu alanlarda istihdam gelişmesinin artarak devam edeceğinden söz edilebilir.
- İstihdam Eğiliminin Mezun Sayısının Gerisinde Olduğu Alanlar
Normal koşullarda mezun sayılarının her durumda istihdamın önünde olması beklenen bir seyirdir. Ancak mezun ve istihdam rakamları arasında önemli farklar olması ve son 5 yılda istihdam oranlarının düşük seyretmesi gibi göstergeler ilgili bölümler için bir revizyon işareti olarak okunabilir.
- Bilişim teknolojileri alanı
- Adalet meslek elemanı
- Ulaştırma teknikeri
- Gazetecilik alanı
- Harita tapu kadastro
- El sanatları teknolojisi alanı
- Grafik ve fotoğraf teknolojisi
- Kimya Teknolojisi Alanı
Alanlarında ilgili mesleklerde meslek liseleri mezunları açısından bir istihdam daralmasından söz edebiliriz.
Bu durum sektörel bir daralmadan çok istihdam açıklarının önlisans veya lisans mezunlarına yönelmesi ile de ilgili olabilir. Yine sektördeki ihtiyaçların eğitim müfredatının önünde seyretmesi, iş başı eğitimin örgün öğretimden daha ucuz, daha kolay ve daha birebir ihtiyacı karşılaması söz konusu olabilir. Her durumda bu alanlarla ilgili politikaların istihdam rakamları ışığında gözden geçirilmesinde kaynak kullanımı açısından fayda bulunmaktadır.
Devam edecek