Hilmi DUYAR / POLİTİKA Tüketiciyi Koruma Derneği (TÜKODER) Balıkesir Şube Başkanı Kemal Büyükışık ve yönetim kurulu üyeleri, Köy Enstitüsü kuruluşunun 85’inci yıldönümü nedeniyle, Köy Enstitüsü mezunu 99 yaşındaki dernek üyesi emekli öğretmen Ali Boduroğlu’na onurluk ve çiçek verdi. Boduroğlu, öğrenim gördüğü Savaştepe Köy Enstitüsü ve okul anılarını anlattı.
İlkokul öğretmeni yetiştirmek üzere 3802 Sayılı Yasa ile 17 Nisan 1940 yılında kurulan Köy Enstitülerinin 85’inci yıl dönümü nedeniyle, çeşitli kurum ve kuruluşlar etkinlikler yaparken, TÜKODER Balıkesir Şubesi yöneticileri Türkiye’nin en yaşlı Köy Enstitüsü mezunlarından biri olan asırlık çınar emekli öğretmen Ali Boduroğlu’nu unutmadı. Dernek başkanı Kemal Büyükışık, dernek binasında düzenlenen törenle, 99 yaşındaki Boduroğlu’na plaket ve çiçek verdi. Dernek üyeleri, çeşitli kurum ve kuruluşların temsilcilerinin katılımıyla gerçekleştirilen etkinlikte, Köy Enstitüleri hakkında bilgiler veren başkan Kemal Büyükışık, Türkiye’nin aydınlanma savaşında 17 Nisan tarihinin büyük önemi olduğunu vurgulayıp şunları söyledi: “17 Nisan 1940 yılında, 3802 sayılı yasayla kurulan köy enstitülerinin 85’inci yılını kutluyoruz. Derneğimizin üyesi emekli öğretmen Ali Boduroğlu 1947 yılı mezunu olup Cumhuriyet Türkiye’sinin kalkınma hamlesine büyük katkılar sağlayan bir kuşağı temsil etmektedir. Bizi kırmayarak anılarını paylaşmak için bizimle birlikte oldu” diye konuştu.
Köy Enstitüleri ilkokul öğretmeni yetiştirmek üzere kuruldu
Kemal Büyükışık, Türkiye’nin büyük bölümünün öğretmensiz ve eğitimsiz olduğu yıllarda dönemin Cumhurbaşkanı İsmet İnönü önderliğinde, Milli Eğitim Bakanı Hasan Ali Yücel tarafından köy enstitülerinin kurulması için harekete geçildiğini, İlköğretim Genel Müdürü İsmail Hakkı Tonguç’un çabalarıyla ilkokul mezunu zeki köy çocuklarının okutulup, geldikleri köye öğretmen olarak dönmeleri için Köy Enstitüleri kurulduğunu anımsattı. Türkiye’de Köy Enstitülerinden mezun olanların ülkeye bir meşale gibi ışık saçtığını kaydeden Büyükışık, “Bu okulların özelliği, öğrencilerin kendi okullarını, evlerini, kışlalarını, iş yerlerini, inşasını birlikte yaparak, yaşayarak, üretim ile eğitimin kaynaştırılmasıdır. Köy Enstitüleri eğitim vermeye başladığında ülkemizde okuma yazma oranı yüzde 5 bile değildi. Nüfusun yüzde 80’lik bölümü, kırsalda, köylerde yaşıyordu. 1940 yılından başlayarak tarım işlerine elverişli, geniş arazileri bulunan köylerde veya onların hemen yanında köy enstitüleri açıldı. Türkiye’de seçilen şehirlerden uzak, tren yollarına yakın, 21 beldede köy ilkokullarına öğretmen yetiştirmek üzere Köy Enstitüleri açılmıştı. Her Enstitünün kendisine ait tarlaları, bağları, arı kovanları besi hayvanları ve atölyeleri vardı. Öğretmenler kitaba, deftere dayalı eğitim yerine, iş için, iş içinde eğitim ilkesiyle hareket ediyorlardı. Derslerin yüzde 50’lik bölümü temel örgün eğitim alanıysa diğer yarısı uygulamalı eğitimdi. Mustafa Kemal Atatürk Köy Enstitüsü kuruluş yasalarını çıkarttı. İlk önceleri askerliğini çavuş olarak yapmış erlerden köy öğretmenini yetiştirip kendi köylerine öğretmen olarak gönderilme projesi uygulamaya sokulmuştu. Savaştepe Köy Enstitüsü’nden mezun olan Ali Boduroğlu öğretmenimizde aydınlanma savaşçılarından biridir. Bu nedenle öğretmenimize çiçek ve plaket veriyoruz” dedi.
“Orakla ekin biçtik kendi okulumuzu kendimiz yaptık”
Savaştepe Köy Enstitüsüne geldiğinin ertesi günü Buğday tarlasında orakla ekin biçtiklerini söyleyen Ali Boduroğlu, kurucu müdür Sıtkı Akkay ve öğretmenleri ile ilgili anılarını anlattı. Kendisinin Yapıcı bölümünü seçtiğini bu nedenle bir binayı temelden çatıya, öğrenci arkadaşları ile birlikte yaptıklarını açıkladı.
