Balıkesir Büyükşehir Belediyesi’nin yeni projesi kulağa oldukça hoş geliyor: Gömeç bamyası, kurutularak bamya cipsine dönüştürülüyor ve 41 dolardan dünya pazarına sunuluyor. İlginç değil mi? Bir yanda tarlada kilosu 70 TL’ye satılamayan bamya, diğer yanda cips haline gelince fiyatı bir anda dolarla ifade ediliyor. Ama bu süslü anlatımların arkasında acaba ne var?
Başkan Ahmet Akın’ın, tarlada üreticinin elinde kalan bamyaları satın alıp markalaşma süreci başlatması, tarıma verilen değerin bir göstergesi olarak alkışlanacak bir adım. Üreticiyi desteklemek ve tarımsal ürünleri değerlendirmek elbette önemli. Ancak projeyi biraz yakından incelediğimizde, birkaç soru işareti kafalarda beliriyor. Gerçekten bu bamya cipsi dünya pazarında ne kadar ilgi görecek? Yoksa bu proje bir süre sonra unutulacak mı?
Öncelikle bamya gibi yerel ve spesifik bir ürünün, dünya genelinde ne kadar talep göreceği tartışmalı. Tamam, sağlıklı yaşam trendiyle insanlar daha doğal ve besleyici atıştırmalıklara yöneliyor. Ama bamya cipsi, gerçekten uluslararası arenada yer bulabilir mi? Özellikle de 41 dolarlık fiyat etiketiyle. Bu fiyat yerel pazar için bile yüksekken, dünya genelinde ciddi bir talep yaratmak kolay olmayabilir.
Başkan Akın’ın Burhaniye’deki bamya kurutma fabrikasını ziyaret ederek, projeyi “Türkiye’ye örnek” olarak nitelendirmesi oldukça iddialı. Ancak Türkiye gibi tarım potansiyeli yüksek bir ülkede, bamya cipsi gibi niş bir ürünün tek başına tarımı canlandıracağını söylemek biraz iyimser olabilir. Tarımda asıl ihtiyaç duyulan şey, sürdürülebilir projeler, uzun vadeli planlamalar ve çiftçinin hak ettiği desteği alabilmesi. Sadece bir ürün üzerine odaklanmak, bu büyük resmi göz ardı etmek demek olabilir.
Elbette bamyanın katma değerli bir ürüne dönüştürülmesi güzel bir adım. Fakat bu cips girişiminin gerçek bir pazar yaratıp yaratamayacağını zaman gösterecek. Markalaşma süreçleri uzun soluklu işlerdir ve bamya cipsinin global pazarlarda yer bulması, sadece üretim yapmakla değil, ciddi bir pazarlama ve lojistik ağı kurmakla mümkün olabilir.
Sonuç olarak, Balıkesir’in bamya cipsi projesi yenilikçi bir adım gibi gözüküyor, ama “dünya pazarına açılma” hikayesinin ardında ne kadar gerçekçilik olduğu, bu işin sürdürülebilirliğine bağlı. Umarız bu proje, diğerleri gibi başlamadan sönmez ve Balıkesir tarımına gerçekten katkı sağlar.