DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve Tekirdağ Milletvekili Cem Avşar, mülakatla ilgili yaşanan sorunları Meclis gündemine taşıdı. Avşar, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz tarafından cevaplanması istemiyle mülakat uygulamasıyla ilgili yaşanan sorunlara ilişkin yazılı soru önergesi verdi.
Avşar önergede; geçtiğimiz günlerde gündeme gelen öğretmen mülakat sonuçlarında görülen bölgesel puan farklılığı uygulamasının gerekçesini, yüksek puanlarla yazılı sınavları geçtiği halde mülakatlarda elenmenin gençler arasında intihara kadar gittiğini; mülakatta puanlama, eleme ve gözetim noktasında standart bir uygulamanın varlığını, mülakatı kaldırmayı veya standart, adil ve liyakat esaslı bir mülakat sistemi için herhangi bir düzenleme planlanıp planlanmadığını, mülakat sonucunu mahkemeye taşıyan kaç aday olduğunu, mülakatlarda iddia edilen bürokrasi ve iktidar referansına karşın bir incelemenin varlığıyla sonuçlara ilişkin itiraz sürecinin şeffaflığı ve güvenirliliği gibi mülakat uygulamasının getirdiği birtakım eksiklik ve sorunu Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz’a sordu.
‘Anayasa ve ilgili yasalarda devlet memurlarının seçimi ve atamaları gayet açık bir şekilde belirtilmiştir’
Avşar, kamu alımlarına ilişkin anayasal ve yasal düzenlemelere değinerek, Avşar, Anayasa’nın 128. maddesinde, “Memurların ve diğer kamu görevlilerinin nitelikleri, atanmaları, görev ve yetkileri, hakları ve yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ve diğer özlük işleri kanunla düzenlenir” ifadeye dikkat çekti. Avşar, “657 sayılı Devlet Memurları Kanunu Madde 52 – Kurumların memur ihtiyaçları yayınlanan sınav sonuçlarında belirlenen başarı sırasına göre ilgili kurumlarca atama yapılmak suretiyle karşılanır. Madde 54 – Sınavlarda başarılı olanlardan devlet memurluğuna girmek isteyenler başarı listesindeki sıraya ve 47 nci maddeye göre ilan edilen kadro sayısı kadar, kurumlarınca memur adayı olarak atanırlar” dedi.
‘Devletin her kademesinde liyakat ilkesine uygun atamaların yapılması hayati öneme sahiptir.’
Avşar, bununla birlikte kamu personeli alımlarında adalet ve şeffaflığın sağlanması, devletin her kademesinde liyakat ilkesine uygun atamaların gerçekleştirilmesi, kamu hizmetlerinin etkin, ekonomik ve verimli bir şekilde sunulabilmesinin hayati önem arz ettiğini belirtti.
‘Gençlerin ülke hizmetinde bulunma istek ve idealleri örselenmekte, umutla çalışma ve o doğrultuda yeteneklerini geliştirme azimleri yok olmaktadır.’
Avşar, “Ayrıca ilgili yasal düzenlemeler dışında çıkılarak adil ve liyakat esaslı aday belirleme kriterleri aşıldığında; gençlerin ülke hizmetinde bulunma istek ve idealleri örselenmekte, umutla çalışma ve o doğrultuda yeteneklerini geliştirme azimleri yok olmaktadır. Bu durum gençleri çoğunlukla geleceklerini yurtdışında aramaya sevk etmektedir. Dolayısıyla her bir genç için ayrılan zaman, emek ve kaynak kamu yararına değil, dışarıya akıtılmaktadır. Ülkemizin temel zenginliklerinden olan yetişmiş genç potansiyelinin ülkede tutulması ve kamu hizmetinde kullanılması ülkemizin temel gelecek meselelerinden biridir” ifadelerine yer verdi.
‘2023 Genel Seçimleri öncesinde mülakat sisteminin kaldırılacağına dair vaatler verilmişti’
“Bu gerçeklik ışığında Sayın Cumhurbaşkanı tarafından 2023 Genel Seçimleri öncesinde bu sorunun temel sebebi olan mülakat sisteminin kaldırılacağına dair vaatler verilmiştir” diyen Avşar, “Ancak üzerinden geçen onca zamana rağmen bu sistem kaldırılmadığı gibi, bu sistemi iyileştirmeye yönelik adil ve liyakat esaslı düzenlemelere de gidilmemiştir.” ifadesini kullandı.
‘Geçen günlerde öğretmen mülakat sonuçlarının “yanlışlıkla” açıklanmasıyla ortaya çıkan durum bu sisteminin nasıl bir insan kaynağı erozyonuna yol açtığına bariz bir örnektir.’
Avşar, geçtiğimiz günlerde basına yansıyan ve kamuoyunda da çokça tartışıldığı üzere Millî Eğitim Bakanlığı web sitesinde öğretmen mülakat sonuçları ‘yanlışlıkla’ açıklandığını, sistem tekrar kapanmadan puanını görebilen öğretmenler birbirleriyle sonuçlarını paylaşarak KPSS ve mülakat puanları arasındaki farkı gösteren listeler hazırlandığını ve farklı şehirlerdeki sonuçlar arasında uçurum olduğunu gören öğretmenlerin büyük hayal kırıklığına uğradığını söyledi. Avşar, “Bu listelerde bazı komisyonlar sadece yuvarlama yaparken bazılarının 9 puana kadar fazla verdiği tespit edilmişti. Bu durum, mülakat sisteminin nasıl bir insan kaynağı erozyonuna yol açtığı ve hayal kırıklığının boyutunu göstermesi bakımından bariz bir örnektir” diye konuştu
22 yaşındaki gencecik üniversite mezunu neden intihar etti?
Mülakatın toplumda yarattığı sorunlara örnek veren Avşar, şöyle konuştu:
“Bununla birlikte son günlerde gündemde olan bir başka konu da Samsun’da kaldığı yurdun 6. katından atlayarak hayatına son veren 22 yaşındaki D. C. K.’nın olaydan üç gün önce açık ara puan farkıyla birinci sıradan girdiği mülakattan elendiği, mülakatta konuyla ilgisi olmayan soruların sorulduğu ve bu ruh haliyle intihar ettiği iddia edilmektedir.”
Avşar, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz’a bir dizi soru yöneltti.
‘Öğretmen mülakat sonuçlarında görülen bölgesel puan farklılığı uygulamasının gerekçesi nedir?
Avşar, “Basına yansıyan ve kamuoyunda da çokça tartışılan öğretmen mülakat sonuçlarında görülen bölgesel puan farklılığı uygulamasının gerekçesi nedir? Bir yasal dayanağı var mıdır? Şayet hatalı bir işlem sonucu olmuşsa gerekli düzeltmeler yapılmış mıdır?” sorusunu sordu.
‘Mülakatta puanlama, eleme ve gözetim noktasında standart bir uygulama var mıdır?’
“Mülakatlarda izlenen usul nedir? Mülakatta puanlama, eleme ve gözetim (liyakat, temsiliyet, bilgi ve yeterlilik, ikna kabiliyeti ve muhakeme, fiziki görünüş, kamera ve ses kaydı vb.) noktasında standart bir uygulama var mıdır?”, diyen Avşar; “Mülakat komisyonları nasıl oluşturulmaktadır? Mülakat soruları kimler tarafından hazırlanmakta ve gizliliği nasıl sağlanmaktadır?” dedi.
‘Mülakatı kaldırmayı veya standart, adil ve liyakat esaslı bir mülakat sistemi için herhangi bir düzenleme yapmayı düşünüyor musunuz?’
“2023 Genel Seçim vaadi olan mülakatı kaldırmayı veya kamuoyunda özellikle gençler arasında mülakata olan güvensizliği ve şüpheciliği bertaraf etme bakımından tüm kamu kurum ve kuruluşları kapsayacak standart, adil ve liyakat esaslı bir mülakat sistemi için herhangi bir düzenleme yapmayı düşünüyor musunuz? Konu hakkında kamuoyunu bilgilendirecek misiniz?”
‘Mülakatta adil ve meşru olmayan çeşitli yöntemlerle elendikleri iddiasıyla olayı mahkemeye taşıyan kaç aday bulunmaktadır?’
Avşar, çeşitli kamu alımlarında yazılı sınavda yüksek puan aldığı halde mülakatta adil ve meşru olmayan çeşitli yöntemlerle elendikleri iddiasıyla olayı mahkemeye taşıyan tarafınızca tespit edilmiş veya size ulaşan kaç talebin ve şikâyetin bulunduğunu, bu hususta yaşanan mağduriyetleri düzeltmeye yönelik bir çalışmanın olup olmadığını sordu.
‘Mülakatlarda yüksek puanlar verilerek atamaların olduğu ve bu atanan adayların, bürokrasi ve iktidar referansıyla yapıldığı iddialarına karşın başlatılan bir inceleme var mıdır?’
Çeşitli kurum sınavlarında yazılı sınavları küçük farklarla geçtikleri halde mülakatlarda yüksek puanlar verilerek atamaların olduğu ve bu atanan adayların, bürokrasi ve iktidar referansıyla yapıldığı iddiaları halk nezdinde çokça ifade edildiğini belirten Avşar; “Söz konusu iddialar doğru mudur? Bu hususta başlatılan bir inceleme var mıdır? Şayet doğru değilse bu iddialara karşın güven oluşturmak ve şüpheleri bertaraf etmek için herhangi çalışma yapmayı düşünüyor musunuz?” dedi.
‘Mülakat sonuçlarına ilişkin itiraz sürecinin şeffaflığı ve güvenirliliği nasıl sağlanmaktadır?’
Geçmişe dönük tartışmalı mülakat sonuçlarını yönelik soru işaretlerini gidermek bakımından bir çalışma yapmayı planlanıp planlanmadığını soran Avşar; “Mülakat sonuçlarına ilişkin itiraz süreci nasıl işlemektedir? Bu itirazların değerlendirme sürecinin şeffaflığı ve güvenirliliği nasıl sağlanmaktadır?” sorularını yöneltti.
İddia edildiği gibi açık ara en yüksek puana sahip olduğu halde aday elendi mi?
Son günlerde kamuoyunda kaldığı yurdun 6. katından atlayarak intihar eden olaya dikkat çeken Avşar, “Söz konusu intihara yönelik bir incele ve araştırma yapılmış mıdır? Olay, iddia edildiği gibi açık ara en yüksek puana sahip olduğu halde, aday elenmiş midir? Bu konuda kamuoyunu bilgilendirecek misiniz?” dedi.
