Ömür Boyuer
BALIKESİR’DE SİYASETİN ARİTMETİĞİ NE DİYOR?…
İYİ Parti pazartesi günü son kararını verdi. 31 Mart seçimlerine ittifaksız veya diğer ifadeyle işbirliği yapmaksızın katılacaklarını açıkladılar.
Özgür Özel’in dediği gibi alınan bu kararı saygıyla karşılamak gerekiyor. Siyasi nezakette bunu gerektiriyor.
31 Mart gecesi alınan bu kararın sonuçlarını hep birlikte göreceğiz…
Şimdiden sonuçlar öngörülebilir mi?
Bu sorunun cevabına ulaşmak, tek bilinmeyenli denklemi çözmekten geçmiyor…
Siyasetin aritmetiği olduğu gibi hayatın pratiği ve oluşan seçmen davranışı ile bu davranışları değiştiren birçok faktör söz konusu.
Burada ülke sathını değil de, Balıkesir yerelini değerlendirelim…
Balıkesir’de siyasetin aritmetiği nasıl önce ona bakalım…
2019 yerel seçimlerine ittifaklarla gidilmişti. Önümüzdeki yerel seçimlerde 2019’un Millet İttifakı olmayacağı için o dönemim sayısal verileriyle 31 Mart seçimlerine bir ışık tutamayız.
Bu durumda en son 14 Mayıs 2023 seçim sonuçlarına bakmak gerekiyor…
Değerlendirmeyi CHP, İYİ Parti, AKP ve MHP dörtlüsü içerisinde yapmak yanlış olmasa gerek.
14 Mayıs 2023 seçimlerinde Balıkesir İl bütününde;
CHP %31,5, İYİ Parti %15, AKP %34,5, MHP %8 olmak üzere toplamda 4 parti %89 oy almış. Bu dört parti dışında havuzda yaklaşık %11 oy var ve Cumhur İttifakının toplamda %45 oy aldığını da dikkate almak gerekiyor.
Millet İttifakının 14 Mayıs’ta aldığı toplam oy ise %46’nın biraz üzerinde. Diğer iki ittifak ise toplamda %5 oy almış.
Önemli bir detay daha var onu da belirtmek gerekiyor. CHP oyları içerisinde DEVA, Saadet, Gelecek ve DP oyları da var. Bu partiler kendi adaylarını çıkarıp bir iddia ortaya koyacaklar mı onu zaman gösterecek.
Sadece siyasetin aritmetiği üzerinden gözüken tabloya bakacak olursak ve Cumhur İttifakının ortak hareket edeceğini de göz önüne alırsak;
AKP Büyükşehir Belediye Başkan Adayının heybesinde %45, CHP Büyükşehir Belediye Başkan Adayının heybesinde %31,5, İYİ Parti Büyükşehir Belediye Başkan Adayının heybesinde ise %15 oy var.
Kişilerden bağımsız sadece siyasetin aritmetiğine bağlı kalarak kısaca ilçelere de bakalım…
CHP’nin elinde olan belediyelerden 14 Mayıs seçim sonuçlarına göre Balya %15, Gönen %20, Manyas %6 farkla, İYİ Partinin elinde olan Susurluk %29 farkla Cumhur İttifakının adayına geçiyor. Bandırma ise at başı gözüküyor.
Büyükşehir Belediyesini kazanabilmek için Balıkesir’in iki büyük ilçesi, Karesi ve Altı Eylül’de seçim kazanmanız veya kafa kafaya bir yarış sergilemeniz şart. Ancak 14 Mayıs seçim sonuçlarına bakıldığında her iki ilçede de CHP’nin %18 gibi açık arayı kapatması gerekiyor.
Canım bu veriler genel seçim verileri, 31 Mart seçimleri ise Yerel Seçim, bunlar anlamsızdır diyemezsiniz.
Çok tekrar ettim ama bir kez daha belirtiyorum yukarıdakiler sadece siyasetin aritmetiği. Çıkacak olan sonuçlarla ilgili bir iddia değil…
Elbette yerel seçimleri etkileyen birçok faktör var. Aday önemli, yönetimlerin performansı önemli, tabanın ve seçmen kitlesinin moral ve motivasyonu önemli, projelerin inandırıcılığı önemli, sosyolojik gerçekler önemli, Ankara’dan esen rüzgarlar önemli ve daha birçok neden de sayılabilir.
Rakamların diliyle konuşursak Balıkesir Büyükşehir Belediyesinde iktidar değişikliği için Cumhur İttifakının adayının oy kaybetmesi, CHP veya İYİ Parti adayından birinin de bu kayıp oyları toplamasının ötesinde, bir önceki yerel seçimlerde ittifak ortağı olduğu diğer parti adayından/adaylarından da oy alması gerekiyor.
Bu senaryoyu gerçekleştirebilecek güce sahip parti, yine bu rakamlar ışığında söylemek gerekirse CHP gözüküyor.
Peki, bu senaryonun gerçekleşme olasılığına gelince; ittifakın olmadığı haliyle çok zor olsa da imkansız değil…
Siyaset iddia işidir. İYİ Parti bir karar aldı ve bir iddia ortaya koydu. 81 ilde kendi adaylarımızla gideceğiz dedi…
%15 gibi ciddi bir oy potansiyeline sahip Balıkesir’de de aday çıkaracaktır. Çıkaracağı adayın kim olacağı ve ortaya koyacağı iddia çok önemli…
AKP ve MHP tabanından oy alabilme kapasitesi yüksek bir İYİ Parti adayı CHP’nin işine yarar diye düşünüyorum.
Aday isimlerinden bağımsız ve sadece rakamlar üzerinden bir değerlendirme yaptım…
Hele bir aday isimleri kesinleşsin, siyasetin aritmetiği dışında daha kapsamlı bir değerlendirme yaparız elbet.
Kalın sağlıcakla…
