Değişen yaşam koşullarının gıda tüketimini etkilediği günümüzde, gazlı içeceklere bağımlılık giderek artıyor.
Mevcut olan çalışmalarda, her 3 öğrenciden 1’inin bağımlılık derecesinde gazlı içecek tüketmesinin ciddi sağlık problemlerine yol açtığını belirten, Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dr. Öğretim Üyesi Diyetisyen Mevra Aydın Çil, okul kantinlerinde satışı yasaklanan Gazlı içeceklerin ardından, şekerli içeceklerin satılması konusunda da yasaklamanın geleceğini açıkladı.
Öğrencilerinin fast food kavramı ile öğün geçiştirmek için tükettikleri yiyeceklerin yanında, kafein oranı yüksek olan gazlı içecekleri tüketmesi ciddi sağlık problemlerine sebep oluyor. Okul kantinlerinde satılan ve gazlı içeceklerin satışlarının yasaklanması uygulaması konusunda iki görüşün hakim olduğu konuyu, Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dr. Öğretim Üyesi Diyetisyen Mevra Aydın Çil, değerlendirdi.
Çil, gazlı içeceklerin içerisinde bulundurduğu kafein nedeniyle özellikle sınav haftalarında dinç olmak, hızlı doymak ve uyumamak için tükettikleri gazlı içeceklerin, enerji verdiği gerekçesiyle öğrenciler tarafından bu tüketime kendilerini şartladıklarını belirtti. Kantinlerde gazlı içeceklerin yasaklanması hususunda kesinlikle net olunması gerektiğini vurgulayan Çil, “Beslenme dostu okullarda gazlı içeceklerin satılması yasak, eğer satılıyorsa da kural ihlali vardır” şeklinde konuştu.
Gıda tüketim alışkanlıklarını etkileyen ve geçici bağımlılık yapan içeceklerin tehlikesini Diyetisyen Çil, gazlı içecekleri, temelde fosforik asit gibi çeşitli asitlerle zenginleştirilmiş, karbonatlı içecekler olarak tanımladı. Diyetisyen Çil, Türkiye çapında henüz kapsamlı bir araştırmanın olmadığını, buna rağmen yapılan küçük araştırmalarla, özellikle Üniversite öğrencileri ve adolesanlarda (ergen birey) yaklaşık 3 öğrenciden 1’inde gazlı içeceklerinin tüketiminde bağımlı olduğunu söyledi.
Ailenin kontrolünden çıkan çocuk ve gençlerin yeme içme alışkanlığının, 10- 18 yaş arası dönem olarak belirtilen ergenlik döneminde, gazlı içecek tüketmeye eğilimin daha da arttığını belirtti. “Büyüme ve gelişim açısından bakıldığında gazlı içeceklerin içerisinde bulunan fosforik asit, vücutta kalsiyum emilmesini etkiliyor, bu sebeple diş çürüklerine ve Osteoporoz’a yani kemiklerin sertliğini kaybetmesine neden oluyor” şeklinde konuştu.
Gazlı içeceklere alternatif olarak en güzel ve sağlıklı içeceklerin ayran olduğuna dikkat çeken Mevra Aydın Çil, Bireyin obezite gibi sıkıntılarını olmadığı taktirde taze sıkılmış meyve sularının da sağlıklı alternatifler arasına girdiğini söyledi.
Sağlık açısından ciddi etkileri var
Çil, “Fruktoz şurubu içeren gazlı içecekler, obeziteye sebep olmakla kalmıyor, böbrek üstünü de olumsuz etkilediğine yönelik çalışmalar da mevcut. Öğrenciler tarafından tüketimi giderek artan ve bireyin vücuduna bağımlılık gibi ciddi tehlikeye yol açan içecekler, sağlık açısından ciddi sıkıntılara yol açıyor. Gazlı içeceklerde bulunan kafein bir yandan vücuda enerji verirken, diğer bir yandan da vücuttan çoğu şeyi götürüyor, ayrıca kısa süreli bağımlılık yapıyor. 24 saat sonra bünyeden atılan ürünü, vücut tekrardan istemeye başlıyor.
Tatlandırıcı ve Fruktoz içeren ürünler çok sıkıntılı, beslenme dostu okullarda gazlı içeceklerin satılması kesinlikle yasaklandı ve satışı söz konusu değil. Okulun listelerinden çıkartılıyor. Hatta gazlı içeceklerin ardından şekerli içeceklerin satılması konusunda da yasaklama gelecek. Beslenme dostu okullarda gazlı içeceklerin satılması zaten yasak eğer satılıyorsa da kural ihlali vardır” dedi.
Çil son olarak Tatlandırıcı tüketen bireylere dikkat çekerek, içeceklerde bulunan tatlandırıcıların, bağırsaklarda bulunan kötü bakteri miktarını arttırarak obeziteyi ciddi anlamda arttırdığını belirten araştırmaların da mevcut olduğunu söyledi.
