Türk mutfağının vazgeçilmezlerinden olan domates, sağlık açısından sayısız fayda sunuyor.
Zengin besin içeriği ve antioksidan özellikleri ile kalp, cilt ve göz sağlığını koruyan, sindirim ve bağışıklık sistemini destekleyen domatesin, taze ve mevsiminde tüketilmesi büyük önem taşıyor. Memorial Şişli Hastanesi Beslenme ve Diyet Bölümü’nden Uz. Dyt. Sinem Türkmen, domatesin sağlık üzerindeki etkilerini ve konserve hazırlarken nelere dikkat edilmesi gerektiğini anlattı.
Domatesin Sağlığa Faydaları
Antioksidan Kaynağı: Domates, likopen adlı güçlü bir antioksidan içerir. Likopen, hücrelere zarar verebilecek serbest radikallerle savaşır ve akciğer, mide ve prostat kanseri riskini azaltabilir. Pişmiş domates ürünlerinde likopen daha etkili hale gelir, bu nedenle domates salçası ve sosları likopenin en zengin kaynaklarıdır.
Kalp Sağlığı: Likopen ve diğer antioksidanlar, kolesterol seviyelerini düşürerek kalp hastalığı riskini azaltır. Domatesin potasyum içeriği de kan basıncını düzenlemeye yardımcı olur. Potasyum açısından zengin besinler tüketmek, daha düşük felç riski ve kalp hastalığı oranları ile ilişkilidir.
Göz Sağlığı: Domates, lutein, zeaksantin ve beta-karoten içerir. Bu bileşikler, göz sağlığını destekler, göz yorgunluğunu önler ve gözlerin yorulmasından kaynaklanan baş ağrılarını hafifletir.
Cilt Sağlığı: Likopen ve diğer antioksidanlar, cilt hücrelerini serbest radikallerden korur ve cildin daha sağlıklı ve genç kalmasına yardımcı olur. Domates, güneş yanıklarına ve UV ışınlarına karşı koruma sağlar.
Sindirim Sistemi: Diyet lifi açısından zengin olan domates, sindirim sisteminin düzgün çalışmasına yardımcı olur ve kabızlık riskini azaltır. Orta boy bir domates, sindirim için gerekli olan lif ihtiyacının önemli bir kısmını karşılar.
Bağışıklık Sistemi: Domates, C vitamini ve beta-karoten kaynağıdır. Bu vitaminler, bağışıklık sistemini destekler ve hastalıklara karşı koruma sağlar. Domates ve domates ürünleri, içerdikleri vitaminler ve antioksidanlar sayesinde çeşitli kanser türlerine karşı koruma sağlar.
Domates Konservesi Hazırlarken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Domatesin mutfakta geniş bir kullanım alanı bulması, onun konserve formunda da tüketilmesini beraberinde getiriyor. Yaz aylarında domates konservesi hazırlarken şu noktalara dikkat edilmelidir:
1. Kavanozların Steril Hale Getirilmesi: Konserve yapmak için kullanılacak kavanozlar ve kapaklar, büyük bir tencerede yarım saat kadar kaynatılmalıdır. Bu işlem, kavanozların steril hale gelmesini sağlar ve konservenin uzun süre taze kalmasını sağlar.
2. Kavanozları Soğutma ve Kurulama: Kaynayan kavanozlar temiz bir bezin üzerine dizilerek soğutulmalı ve iyice kurulanmalıdır.
3. Sıcak Karışım Eklenmesi: Hazırlanan domates karışımı sıcakken kavanozlara konmalıdır. Bu, kavanozun vakumlanmasını ve havayla temasının kesilmesini sağlar.
4. Kavanozların Doldurulması: Kavanozun 1/5’ini boş bırakmak, konservenin dayanma süresini artırır. Kavanoz kapağının sıkıca kapatılması ve kapağın içeri doğru çökmesi önemlidir.
5. Kavanozları Ters Çevirme: Kapaklar kapandıktan sonra kavanozlar ters çevrilir ve üzerlerine bir havlu örtülerek 1 gün oda sıcaklığında bekletilir. Daha sonra serin ve güneş almayan bir yerde muhafaza edilir.
Bu ipuçlarıyla hazırlanan domates konserveleri, sağlıklı ve lezzetli yemekler yapmanıza yardımcı olacaktır. Domatesin sağlık faydalarından en iyi şekilde yararlanmak için onu hem taze hem de pişmiş olarak düzenli tüketmeyi ihmal etmeyin.