AYVALIK Karaayıt Köyü’nün hemen bitişiğinde bir demir madeni.
..ve o madenin tepeleşmiş atık alanı.
Köye otuz metre kadar mesafede.
Madencilik faaliyeti köy halkının yaşamını olumsuz etkiliyor.
Nasıl etkilemesin ki?
Madenin tozu, toprağı, kiri, pası, cürufuyla iç içe yaşayınca..
Mutlu mesut mu kalkarsınız yataktan?
Sabah avluya çıkıp huzur içinde gerinirken, karşındaki kapkara atık tepesinin manzarasını görünce inanılmaz bir ferahlık ve yaşam sevgisi mi kaplar içini?
***
ADAMLARA yetmemiş bu alan, “biraz daha büyütelim” demişler.
Mevcut alanın dışında, 118 küsur dönümlük köy merasını gözlerine kestirmişler.
Talep edilen arazi köyün merası.
Hayvanlarını otlatıyorlar.
Maden şirketinin tahsis talebini uzun uzun görüşen Mera Komisyonu, 9 Nisan 2021 tarihinde “alternatif alan araştıralım, burası olmaz” diyor ve talebi reddediyor.
Bu kararda Ayvalık’taki çevre örgütlerinin, Ayvalık Belediyesi’nin ve köylülerin haklı tepkisinin payı var.
Sessiz kalsalar, zaten o gün “verdik gitti” denilirdi!
***
YİRMİ GÜN ÖNCE HAYIR, YİRMİ GÜN SONRA EVET!
SONRA ne oluyor?
Şirket yine aynı yer talepte bulunuyor; bu kez “yem parasını verelim, yem temin edelim, yirmi yıllık ot bedelini Balıkesir Valiliği’ne ödemeyi taahhüt ediyoruz” diyor.
Konunun ikinci kez görüşüldüğü tarih, tam kapanma günlerine tekabül ediyor.
Herkesin evde hapis olduğu günler yani.
Komisyon, şirketin talebini kabul ediyor.
Nihai karar açıklanmasa da, Mera Komisyonu’nu üyeleri ikisi hariç şirketin genişleme talebine onay veriyor.
Yani, 9 Nisan’da “hayır”, 30 Nisan’da “evet” deniyor.
Birileri de haklı olarak “yirmi günde ne oldu, ne değişti” diye soruyor.
***
MADRA BARAJI KİRLENİYOR!
GİDEN sadece hayvanların otladığı mera değil elbet.
Atık sahasının yanındaki dere, Madra Barajı’na akıyor.
Madra Barajı, bölgenin tarımsal sulama ve içme suyu ihtiyacını karşılıyor.
Yakın zamanda ağır metallerin biriktirildiği atık havzasının duvarları yıkılıyor ve atıklar dere yoluyla baraja akıyor.
Yani olay sadece köylünün meradan yoksun kalması değil; çevre sorunu da söz konusu.
***
KOMİSYON TUTANAĞINDAKİ ‘YARDIM’ İFADESİ…
GAZETEDE, “Yem parasına gitti” başlığıyla konuyu duyurmuştuk.
Evet, taahhüt edilen yem parası karşılığında koca meranın atık alanına dönüşmesine onay veriliyor!
Köylüye verilecek yem parası için Komisyon tutanağında ‘yardım’ ifadesi geçiyor.
İfade aynen şöyle:
“Bu mera alanının şirketimize tahsisi ile doğacak muhtemel yem açığının karşılanmasında ilave olarak iki köyün hayvan yetiştiricilerine köylerindeki meralarından tahsis edilen mera alanı oranında uygun şekilde katkı sağlamak üzere aşağıdaki yardımları kanuni mükellefiyetlerimize ilaveten yapmayı taahhüt ederiz.”
Meraya çök; sonra “yardım yapıyorum…”
Merası elinden alınan köylünün “istemiyorum senin yardımını, gölge etme başka ihsan istemem” deme hakkı yok mu?
***
YİRMİ gün içinde iki farklı kararla inandırıcılığı ve güvenilirliği sorgulanan Mera Komisyonu bu kararı yeniden gözden geçirmeli.
Komisyon olaya sadece mera olarak değil, çevresel olumsuzlukları da göz önüne alarak bakmalı.
Bir şirketin atık alanını genişletirken, bir ilçenin, bir bölgenin atıklarla kirleneceği muhtemel yaşam hakkını da düşünmek zorundalar.
***
ŞUBAT ayında duvarlar yıkılmış, atıklar dereye akmıştı. Oradan baraja taşındı.
Ayvalıklılar ve çevre ilçelerden gelen duyarlı yurttaşlar bu duruma tepki gösterdi.
Şirkete verilen ÇED raporları falan sorgulandı.
Akabinde atık alanının genişlemesi gündeme geldi.
***
ATIKSAL MEVZULARA DAİR BİR ANI…
KARAAYIT’taki durum, Balıkesir’in farklı köşelerinde de yaşanıyor.
Kazdağları ve Madra’daki durum ortada.
Ülkenin her yerinde benzer olaylar yaşanıyor. Maden ruhsatları hızla çoğalıyor, kontrolsüz madencilik son sürat yayılıyor; çevre felaketleri yaşanıyor.
Bir zamanlar Balıkesir – Edremit karayolu üzerinde, Evciler Kavşağı’nı geçer geçmez geniş bir alanda atıkları depolamıştı bir maden şirketi.
Kamyonlarla taşınan atıklar bu bölgeye boca edildi.
Atık alanına dönüştürülen bölgenin hemen yanında dere var.. Sonrası orman.
O tarihte yaşanabilecek çevre felaketine dikkat çekmiştik gazetede.
Hiç unutmuyorum; günün birinde Çimento Fabrikası’nın sosyal tesisinde yemekteyiz.
BASİAD evsahibi.. Konuk, Belediye eski Başkanı rahmetli Sabri Uğur.
O zamanki BASİAD Başkanı rahmetli Ekrem İzci, Dinkçiler’deki genelev binasını yıkıp bir garabeti ortadan kaldırdığı için Sabri Uğur’a teşekkür ediyor.. Akabinde genelevin Karagedik sırtlarında yeniden inşa edilmesine tepki gösteriyordu.
Şöyle diyordu:
“Körfez’e gidip gelirken o inşaat hep gözümüzün önünde, yoldan geçerken utanıyoruz…”
Pat diye lafa girmiştim..
“Ekrem Ağabey, genelev inşaatından utanıyorsun ama, Edremit yolunun dibine zehirli atıklarını döken ve buna izin verenlerin utanmazlığına hiç ses etmiyorsun…”
Derin bir sessizlikten sonra, “hiç dikkatimi çekmedi orası” dediydi rahmetli Ekrem Abi.. Mekanı cennet olsun.
***
MUHALEFET cephesi Karaayıt’taki gelişmeleri takip ediyor, tavrını ortaya koyuyor falan da..
İktidar kanadından niye hiç ses çıkmıyor?
Örneğin Balıkesir’in beş iktidar milletvekilinden biri hiç gitti mi o köye? Köylülerle konuştu mu? Onların feryadına kulak verdi mi? Nedir, ne değildir diye araştırıp soruşturdu mu?
Koca bir “hayır!”
Bu ülke, bu memleket, bu toprak hepimizin oysa.
Birinin varsıllaşması, binlercesinin yoksullaşmasına sebep oluyorsa orada adaletsizlik vardır.
Birine tanınan imtiyazla, binlercesi haksızlığa uğruyorsa orada huzursuzluk vardır.
Haktan, hukuktan, adaletten dem vurup, haksızlık, hukuksuzluk, adaletsizlik örneklerine sessiz kalanlara selam ederim…
