ZAĞNOS PAŞA MEYDANI VE YENİ ÇARŞI KREM KARAMEL OLDU
KASVETLİ BİR ORTAM OLUŞTURDULAR
Bir yandan Zağnos Paşa Meydanı sil baştan yeniden düzenlerken, diğer yandan meydanı çevreleyen yapılara da el atan Büyükşehir Belediyesi, Yeni Çarşı, Hasan Başa Çarşısı ve devamındaki binaları kahverengi – krem renklere boyadı. İşyerlerinin tabelaları da tek tip hale getirildi. Balıkesir’in tek çarşısı, Büyükşehir Belediyesi’nin tek tip renk, tek tip tabela uygulamasıyla sade fakat kasvetli bir atmosfere büründü. Çalışmanın devamında Millikuvvetler Caddesi var…
DEMİRPERDE DÖNEMİNDEKİ GİBİ…
Mimarlar Odası Balıkesir eski Şube Başkanı Mimar A. Tevfik Aykul, bu konudaki düşünce ve eleştirilerini sosyal medya hesabında paylaştı. Aykul, “görüntü kirliliğini önleyeceğiz derken, eski Demirperde ülkelerinin kasvetli soğukluğuna büründürmemek, ruhsuz bir kent haline dönüştürmemek gerek kentimizi” ifadeleriyle ortaya çıkan kasvetli manzaraya dikkat çekti. Aykul ayrıca tek tip tabela uygulamasına da karşı çıktı, “neden bir Estetik Kurul oluşturulmadı” diye sordu.
POLİTİKA
ZAĞNOS Paşa Meydanı’nda ikinci etap çalışmalarına devam eden Büyükşehir Belediyesi, bölgeyi şehrin cazibe merkezine dönüştürme hedefiyle tek tip hale getirdi. Yeni Çarşı A ve B Blok, Hasan Baba Çarşısı ve devamındaki yapıların tümü krem karamel renklere büründü. Büyükşehir’in çarşıyı tek tipleştirme projesinin devamında Millikuvvetler Caddesi yer alıyor.
YAŞAYAN ŞEHİR ARZULARKEN KAHVERENGİ DÖNÜŞÜMÜ KASTETMEMİŞTİK!
Büyükşehir Belediye Başkanı Yücel Yılmaz’ın hem yaşayan şehir hedefi, hem de tarihi kimliği olan yapıların ortaya çıkarılması ve restorasyonu için başlattığı çalışmaların çarşıdaki yansımalarına bakınca, ‘yaşayan şehir’ uygulamalarının ‘şehri tek tipleştirmek’ şeklinde gerçekleştiği göze çarpıyor. Tek renk yapılar, tek tip tabelalar bunun göstergesi. Yaşayan bir meydan oluşturmayı planlayan Büyükşehir Belediyesi’nin, meydanı çevreleyen yapıları ve işyeri reklam tabelalarını tek tip hale getirmesi sadelik açısından değerlendirildiğinde bir farklılık yaratıyor gibi görünse de, tercih edilen renkler resmiyet ve ciddiyeti temsil ettiği için ‘kasvetli kamu binaları’ havası estiriyor.
“DEMİRPERDE ÜLKELERİNİN KASVETLİ SOĞUKLUĞUNA BÜRÜNDÜRDÜLER”
Bu konuda Mimarlar Odası Balıkesir Şubesi önceki dönem Başkanlarından Mimar A. Tevfik Aykul, sosyal medya hesabında tek tipleştirmeye ilişkin eleştirilerini ortaya koydu. Aykul, “görüntü kirliliğini önleyeceğiz derken, eski Demirperde ülkelerinin kasvetli soğukluğuna büründürmemek, ruhsuz bir kent haline dönüştürmemek gerek kentimizi” ifadeleriyle ortaya çıkan kasvetli manzaraya dikkat çekti.
Mimarlar Odası eski Başkanı A. Tevfik Aykul’un uyarı, öneri ve eleştirileri içeren paylaşımı şöyle:
Bu aralar, Balıkesir Büyükşehir Fikir ve Proje Grubu yöneticilerince sıkça değiniliyor tabelâ konusuna. Ben de birkaç şey söylemek isterim, izniniz olursa. Her kentimizdeki gibi, Balıkesir’imizde de tabelâ anarşisi ve bu anarşinin yarattığı görüntü kirliliği inkâr edilemez bir gerçektir. Önerilen tek tip tabelâ fikrinin, bazı spesifik yerler için uygun çözüm olduğu düşünülebilir.
Yeni Çarşı Blokları gibi, tek tip mimarîdeki yapıların uzayan yapılaşmalarında, tek tip tabelâ uygulaması estetik durabilir meselâ..
“KENT ESTETİĞİNİN BİLİMSEL VE SANATSAL VERİLERİ VARDIR”
Uygulamaya geçirilen Yeni Çarşıdaki tek tip tabelâlara gelince: Ehven-i şer diyeceksek, evet.
Hiçbir şey yapılmamasından iyidir. Ama, çok çok beğendiğimi söylersem yalan olur doğrusu..
Tabelâların şekline, ebadına, rengine ve kullanılan malzemeye karar verenlerin yetkinliği belirleyici olur, yapılanın estetiği hususunda. Kent estetiğinin dayandırılması gereken bazı bilimsel ve sanatsal veriler vardır. Bu yapılmazsa; ilk bakışta size güzel gelen, çirkinleşiverir çabucak gözünüzde;
Gözünüzü kirletmez ama, gözünüze bıkkınlık verir..
Aynı uygulamanın Millî Kuvvetler ve Anafartalar Caddesi gibi yerlerde de yapılması taleplerine katiyetle karşı olduğumu söylemeliyim. Tabelâ bir iş yerinin markasıdır, aynasıdır, karakteridir, farkındalığıdır. Bir çarşının; rengidir, armonisidir, canlılığıdır, yaşam göstergesidir tabelâlar. Adres tarifidir… Pek çoğumuzun, sırf tabelâları birbirine benziyor diye yanlış dükkâna dalmışlığı yok mudur? Görüntü kirliliğini önleyeceğiz derken, eski Demirperde ülkelerinin kasvetli soğukluğuna büründürmemek, ruhsuz bir kent haline dönüştürmemek gerek kentimizi.
“BİR ESTETİK KURUL OLUŞTURULMALIYDI”
“Tek tip” demek, öğelerin tekrarı demek. Tekrar, bir tasarım unsurudur, evet. Ancak ölçüsüz ve fazla tekrar; güzellik katmak bir yana, çirkinlik getirir bir tasarıma.. Vuralım derken, öldürmeyelim!
Peki ne yapalım? Kalsın mı olduğu gibi, şehrimizdeki bu tabelâ anarşisi, bu görüntü kirliliği?
Elbette hayır! Bir takım eylem plânları geliştirilebilir bu konuda.. Meselâ: Karakterlerine müdahaleci olmamak kaydı ile tek ebat olmaksızın belli ebat aralıkları ile sınırlayan, bazı bilimselliğe dayalı kısıtlamalar getiren bir düzenleme getirilir. Tabelâ tasarımları önce, tabelâların bu düzenlemeye uygunluğunu denetleyecek bir Estetik Kurulu’ nun onayına sunulur ve bütün çarşının baştanbaşa yenilenir tabelâları.. Estetik Kurul’a seçilenlerin yetkinliği yine tartışmaya açık olacaktır. Fakat hedefe ulaşmak adına atılacak en uygun adım, bu olacak kanımca.
“TASARIM ÖZGÜRLÜĞÜNÜN DE BİR SINIRI VAR”
Özgürlük, demokrasinin kutsalıdır, evet. Ama sınırsız özgürlük söz konusu bile olamaz. Tasarım özgürlüğü de öyledir. Umumun kullanımına açık yerlerde, kuralsız tasarımlar yapamaz, keyfinize göre tabelâlar asamazsınız! Burada yazdıklarım; bilgim, görgüm, birikimlerimin ışığında arz ettiğim tamamen şahsî düşüncelerim. Her söylenen, yazılan gibi tartışmaya açıktır elbette.
Ego yapacak çağlarımı çoktan geride bıraktım. Sadece “Acaba bir faydam olur mu?” adına yazdıklarım.
İnanıyorum ki; enine boyuna irdelenip, çok sesle tartışarak, hedefe varmak adına atılacak, en doğru adımlar bulunacaktır. Yok, eğer “Öyle mi olsun, böyle mi yapalım derken, hiçbir şey yapılmıyor, yerimizde sayıyoruz” diyorsanız; Söylediklerimi unutun, buyurun devam edin kutlu yolunuza.”
