Ş. TARIK SÜRMELİOĞLU

KORONAVİRÜS salgınının küresel anlamda kapitalist sistemi çökerteceğini falan konuşuyoruz ya hep.

AVM’ler nedir?

Kapitalizmin tapınaklarıdır.

Normalleşme takvimini hazırlarken ilk iş ne yapıyoruz?

AVM’leri açıyoruz!

Demek ki ilk hedefimiz, kapitalizmin mağduriyetini gidermek…

***

AVM’leri açmak kolay. Kilidi sökersin, kapıları açarsın, ışıkları yakarsın tamam.

Sonra?

Oralara girecek binlerce insanın alışveriş çılgınlığı ile oradan oraya koşarken virüs kapmasına nasıl engel olursun?

Kime bulaşmış, kime bulaşmamış belli mi?

Kapıda ateş ölçmek yetiyor mu?

Açık AVM’ler bir derece.. Sonuçta açık havadasın.

Kapalı alanda virüs tehdidiyle karşı karşıyasın.

Uzmanlar ne diyor?

“AVM’ler açılacaksa, öncelikle havalandırma sistemlerinin yenilenmesi gerekir.”

Hangisi yenileyecek?

Isıtma – soğutma sistemleri de aynı şekilde.

Evdeki klimadan fırlayan mikrop yüzünden zatürre olup haftalarca yorgan döşek yatan nice insan var.

Klima mikrobu dedikleri şey yani.

***

AVM’lerdeki işyerleri uzun süredir kapalı. Mağazaların kapısı kilitli.

Mal dükkanda duruyor, satamıyorsun. Doğal olarak para kazanamıyorsun.

Çalışanlar çalışamıyor. Mağdurlar yani.

İşin ekonomik tarafını hesap ediyorlar ama,aslolan insanları azami salgından korumak.

***

MARKETLERDEKİ ‘sosyal mesafe’ ihlallerinin aynısını AVM’lerde de yaşarız.

Hani sarı bantlar çekip müşteriye ‘mesafeni koru’ diyorlar ya.

Kim koruyor?

Sepeti doldurup kasanın başına gelen müşterinin dibinde, bir sonraki müşteri bekliyor. Ensende nefesini hissediyorsun.

Market görevlileri, “sosyal mesafeyi koruyun, birbirinize yaklaşmayın” diyor mu?

Demiyor.

Hangi marketin giriş çıkışında el dezenfektanları falan gördünüz?

İlk günler göstermelik koydular, sonra zaten kimse denetlemediği için kulaklarının üstüne yattılar.

***

BU süreçte pantolon gömlek, etek döpiyesi mi kıstı milletin?

Ayağındaki ayakkabıyla yetinsen olmuyor mu?

Yaz geldi zaten; bir kot pantolon, bi tişört yallah.

Bu günlerde millete lazım olan en önemli şey gıda. Gıdaya daha kolay, daha güvenli ve daha ucuz yoldan ulaşabilmek önemli. Pantolon gömlek sonraya kalıversin!

..ki o elbiseler, pabuçlar, pantolonlar, gömlekler falan insan sağlığından daha önemli değil.

AVM’leri açma işini bir kez daha düşünmek lazım.

***

AVM’leri konuşurken, Pazar yerleriyle ilgili yeni bir genelge yayınlandı.

Hani sadece sebze meyve satılmasına izin veriliyordu.

Bundan sonra her şey serbest!

Zaten belirlenen kurallara çoğunlukla riayet edilmeyen Pazar yerlerinde, tencere tava, fastiri fistan satılması serbest bırakılıyor.

“E canım adamlar malını satmasın mı, aç mı kalsın” diyorsunuz.

Kalmasın.. Hiç kimse aç kalmasın. Herkesin karnı doysun.. Hele de böyle günlerde.. Kimsenin kimseyi görmediği, insanların araya mesafe koyduğu, komşunun kapısını bile tıklatıp “bir şey lazım mı” diye sormadığı günlerde..

Zor günlerden geçiyoruz sonuçta.

İnsan ve toplum sağlığı açısından bakmak lazım önce.

Sebze meyve tezgahlarının arasına tencere tavacıları sokuşturursan, Pazar alanı daralır. Tezgahlar arasındaki mesafe kuralı gümler. İnsanların sosyal mesafesi daralır, hâttâ kaybolur.

Meselâ Cumartesi pazarı.. Teknik Lise’nin oradan alıp BALPARK’ın otoparkına taşıdılar. Alan daraldı. Pazarı Cuma günler kuruyorlar. O alana fazladan bir yığın tezgah daha koyacaksın, millet birbirine sürtünecek.

Kapıda maske dağıtsan ne olur bundan sonra, milletin ateşini ölçsen ne olur!