BASİAD’ın çalışmalarına Balıkesir özelinde bölgesel katkı yaptığı TÜRKONFED, kadın girişimcilerin pandemiden nasıl etkilendikleri, gelecek öngörülerini ve beklentilerini analiz etmek üzere bir rapor yayımladı. “Covid-19’un Kadın Girişimciliğine Etkileri” başlıklı rapora göre kadın girişimcilerin yüzde 84,3’ü salgından olumsuz etkilendi, bir önceki yıla göre cirosu azalanların oranı 2,5 kat arttı. Girişimcilerin yarısı 2021 yılını zararla kapatacağını öngörürken, pandemi devam ettiği takdirde işletmelerini 3 ay ila 2 yıl arasında kapatmak durumunda kalacaklarını söyleyenlerin oranı ise yüzde 70,7 oldu.
Türkiye’nin farklı bölgelerinden kadın girişimcilerin pandemiden nasıl etkilendikleri, gelecek öngörüleri ve beklentilerinin analiz edildiği “Covid-19’un Kadın Girişimciliğine Etkileri” başlıklı yeni bir rapor hazırladı. TÜRKONFED İş Dünyasında Kadın (İDK) Komisyonu tarafından hazırlanan ve BASİAD’ın bölgesel katkı yaptığı rapor, iş dünyasındaki kadınların yaşadıkları zorlukları gözler önüne serdi.
Kadın girişimcilerin yüzde 74,2’sinin cirosu azaldı.
Rapora Balıkesir Bölgesinde çalışmaları ile katkı yapan BASİAD Balıkesir Sanayici ve İş İnsanları Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Neriman Köybaşı raporla ilgili şu açıklamaları yaptı:
“Araştırmaya katılan kadınların yüzde 84,3’ü salgından olumsuz etkilendiklerini belirtti. 2019 yılında cirosunun azaldığını beyan eden katılımcıların oranı yüzde 28,3 iken bu oran 2020 yılında 2,5 kat artışla yüzde 74,2’ye yükseldi. Cirosunun önceki yıla göre arttığını söyleyenlerin oranı ise 2019’dan 2020’ye gelindiğinde üçte iki oranında azalarak yüzde 44,4’ten yüzde 14,6’ya düştü.
Girişimcilerin yarısı yılsonunu zararla kapatacağını düşünüyor.
Pandeminin yeni dalga ve varyantlarla devam etmesi, kadın girişimcilerin yılsonuna dair umutlarının da azalmasına neden oldu. Araştırmaya katılan işletmelerin yüzde 45,5’i 2020 yılını zararla kapadığını söylerken, bu oran 2021 yılı öngörülerinde yüzde 50,5’e çıktı. 2020 yılında işletmelerin yüzde 23,7’si kar ettiğini belirtirken, 2021 öngörüsünde ise bu oran bir puandan daha düşük bir artışla yüzde 24,5’e yükseldi.
Pandemi devam ederse kadın girişimciler kapılarına kilit vurabilir.
Kadın girişimcilerin yüzde 69,7’si pandemi sürecinde faaliyetlerini geçici de olsa durdurdu. İşletmelerin yüzde 46,4’ü 9-16 hafta arasında kapalı kaldı. Araştırmada katılımcılara, pandemi devam ettiği takdirde işletmelerini ne kadar süre daha açık tutabilecekleri de soruldu. Kadın girişimcilerin yüzde 10,6’sı en fazla 3 ay, yüzde 15,6’sı 3-6 ay, yüzde 26,1’i 6 ay-1 yıl, yüzde 18,6’sı ise 1-2 yıl dayanabileceklerini ifade etti. Buna göre 3 ay ila 2 yıl arasında kadın girişimcilerin yüzde 70,7’si işletmelerinin kapısına kilit vurabileceğini düşünürken, işletmesinin kapanmayacağını söyleyenlerin oranı ise yüzde 29,3’te kaldı.”
BASİAD’dan kadın girişimcilerin toparlanma sürecine yönelik öneriler.
Araştırma kapsamında ayrıca kadın girişimcilerin pandemi sürecinde yaşadıkları zorlukların aşılmasına yönelik önerilerde bulundu. 12 maddeden oluşan öneriler özetle şu şekilde sıralanıyor:
“Pandemi dönemine yönelik ekonomik tedbirlerin yetersizliği katılımcıların ortak tespiti olmuştur. Katılımcılar, ilgili kurum ve paydaşları içerecek karar süreçleri ve kadın girişimcilere özel destek paketlerinin toparlayıcı olacağı görüşündedir. Kadın girişimciler, yaygın ve düzenli aşılama programı uygulanmasını beklemektedir. Yerel yönetimlerin yenilikçi girişimleri destekleyecek politikalar hayata geçirmesi hem yeni girişimciliğe ilgiyi yerel düzeyde artıracak hem de girişimcilerin desteklenmesini sağlayacaktır. Kadın girişimcilerin teknoloji konusunda geliştirilmeleri gerekmektedir. Bu konuda meslek odaları, STK ve belediyelerin mevcut altyapılarını kadın girişimcilerin hizmetine sunmaları ilk etapta etkin bir yöntem olmaktadır. Kadın girişimcilerin dış ticaret yapmalarının teşvik edilmesi gerekmektedir. Hükümet kadın girişimciler için bu konuda vergi avantajı sağlamalı ve gerekli altyapı ile eğitim hizmeti sunmalıdır. Pandemi dolayısıyla yapısal olarak işlevsiz hale gelen sektörlerden diğer sektörlere geçiş amacıyla kadın girişimcilerin teşvik edilmeleri, bunun için de gereken ekonomik ve teknik desteğin verilmesi gerekmektedir. Bu konuda yerel yönetimler, STK’lar, odalar ve borsalar iş birliği içerisinde çalışmalıdır. Kadın girişimcileri destekleyen kurum ve kuruluşlar olsa bile kadın girişimciler arasında bu kuruluşlarla iletişim yeterince güçlü görülmemektedir. Bu iletişim ve iş birliğinin artması güçlendirici bir etki yaratacaktır. Artan iş yükünün hafifletilmesi ve çalışanların motivasyonlarının artırılması için belediyeler ve meslek odaları tarafından işletmelere ücretsiz rehberlik hizmeti verilmelidir. Hükümet tarafından kadın girişimciler için şartların daha da esnetildiği destek paketlerinin açıklanması ve psikolojik rehberliğe ulaşımlarının kolaylaştırılması faydalı olacaktır. Kadın girişimciler ve çalışanlarının toplumsal cinsiyet perspektifinden ev içi iş dengesini eşitleyecek farkındalık çalışmalarına da ihtiyaç olduğu anlaşılmaktadır. Bu kapsamda hükümetten kadın girişimcilerin kendilerine kadar tüm paydaşların kapasiteleri oranında bu farkındalığı artırmak için çalışmaları gerekmektedir. Uzaktan çalışma süreçlerinde hem işveren hem de çalışan kadınların ayrıca desteklenmesine ihtiyaç duyulmaktadır.”