İl Sağlık Müdürü Uzm. Dr. Mehmet Burak Öztop 2018 yılı içinde yapılan kanser taramaları hakkında bilgiler verdi. İl genelinde Aile Sağlığı Merkezleri başta olmak üzere birçok kurum ve hastanelerde meme, serviks ve kolon kanseri taramalarının ücretsiz yapıldığını belirten Öztop, hedef kitlenin bir çoğuna ulaşıldığı bilgisini verdi.
Balıkesir’de yapılan çalışmalarda meme kanserinde 50 bin 642 kadına, serviks kanserinde 42 bin 372 kadına ve kolon kanserinde ise 50 bin 866 kadın ve erkeğe ulaşarak tarama yapıldığını belirten İl Sağlık Müdürü Mehmet Burak Öztop, kanser hastalığıyla ilgili bilinen yanlışlar hakkında da açıklamalarda bulundu.
KANSER ÖLÜM NEDENLERİ ARASINDA İKİNCİ SIRADA
Kanser taramalarıyla ilgili yaptığı açıklamada İl Sağlık Müdürü Uzm. Dr. Mehmet Burak Öztop şunları söyledi:
“Kanser günümüzün önemli bir halk sağlığı sorunu olup, sebebi bilinen ölümler sıralamasında kalp ve damar hastalıklarından sonra ikinci sırada yer alıp, öldürücülüğü yanında bıraktığı sakatlıklar ve tedavisindeki yüksek maliyetler nedeniyle iş gücünde ve ülke ekonomisinde çok ağır kayıplara neden olmaktadır. Kanser konusunda toplumda farkındalık sağlanması, toplum bilincinin geliştirilmesi ve kanser taramaları, kanserle mücadelede en etkili yöntemlerin başında gelmektedir. Ülkemizde de Dünya Sağlık Örgütünün önerdiği üç kanser türünde tarama yapılmaktadır.
HEDEF KİTLENİN ÇOĞUNA ULAŞILDI
Balıkesir’ de kanser tarama çalışmaları Aile Sağlığı Merkezlerinde, Toplum Sağlığı Merkezlerinde, Sağlıklı Hayat Merkezlerinde, İlçe Sağlık Müdürlüklerinde ve tüm hastanelerde ücretsiz olarak yapılmaktadır. 2018 yılında Balıkesir meme kanseri taraması hedef nüfusuna giren 40-69 yaş 121 bin 784 kadından il genelinde toplamda 50 bin 642 (hedef nüfusun % 41,58) kişi taranmıştır. Serviks kanseri taraması hedef nüfusuna giren 30-65 yaş 60 bin 542 kadından il genelinde toplamda 42 bin 372 (hedef nüfusun %70) kişi taranmıştır. Kolon kanseri taraması hedef nüfusuna giren 50-70 yaş kadın-erkek 158 bin 79 kişiden il genelinde toplamda 50 bin 866 (hedef nüfusun % 32,16) kişi taranmıştır. 2018 yılında Bakanlığımızın taşıma için ilimize gönderdiği taşıma aracı ile 20 ilçemizden tarama gruplarını taşıyarak hizmet sunulmuştur.
TEDAVİ KANSER TÜRÜNE VE EVRESİNE GÖRE DEĞİŞİKLİK GÖSTERİR
Kanserde yaygın olarak kullanılan tedavi yöntemleri cerrahi, radyoterapi ve kemoterapidir. Uygulanacak tedavi yöntemi hastaya, kanser türüne ve evresine göre değişir. Hastaların hekimlerin kararına uyması, halk arasında dolaşan yanlış ve kulaktan dolma bilgilere riayet etmemesi gerekir.”
DOĞRU BİLİNEN YANLIŞLAR
Kanser ile ilgili doğru bilinen yanlıklar hakkında da açıklamalarda bulunan Öztop şunları dile getirdi:
“Bağışıklık sistemi kanserin gelişmesinde ve kanser tanısı konmuş hastaların tedavisinde önemlidir. Birebir pozitif düşünerek kanserin yenilebileceği, tedavi edilebileceği ya da tam tersi çok depresif, stresli olunduğunda veya çok kötü hayat deneyimi yaşandığında bazı kanserlerin daha sık görüldüğü konusunda bir kanıt bulunmamaktadır. Hastalarda zaman zaman, biyopsi yapıldığında hastalığın sıçradığı, kötüleştiği ya da dağıldığına ilişkin korkular ortaya çıksa da bu korkuları destekleyen bilimsel çalışmalar yoktur. Açık cerrahi yöntemle yapılan biyopsiler de iğneyle yapılan biyopsiler de kanserin yayılmasına ya da kötüleşmesine neden olmaz. Saç boyası, parfüm gibi ürünlerin kansere neden olduğuna ilişkin iddialarda bulunmaktadır. Her türlü toksik maddenin, hücre ve DNA üzerinde olumsuz etkisi vardır. Bu yüzden toksik maddelerden ne kadar uzak durursak, o kadar sağlıklı yaşamak mümkündür. Bununla birlikte saç boyaları ve deodorantlar gibi kozmetik maddelerin birebir kanser türleriyle ilişkisi hiçbir araştırmada gösterilmiş değildir.
KANSERE YAKALANDIKTAN SONRA İŞ YAŞAMINA GERİ DÖNÜLMEYECEĞİ İNANCI YANLIŞ
Kansere yakalandıktan sonra bir daha iş yaşamına dönülemeyeceği iddiaları da doğru değildir. Artık birçok kanser hastasına, tedavi tamamlandıktan sonra, yaşıtları kadar yaşam beklentisi vaat edilmektedir. Örneğin, meme kanserinde bazı koşullarla tedavi tamamlandıktan sonra hastalığın geri gelmeme olasılığı son derece yüksektir. Ayrıca, son yıllarda geliştirilen hap şeklinde olan, yutulabilen kanser ilaçları sayesinde, hastalar günlük aktivitelerini kısıtlamadan, yaşam kalitelerini koruyarak işlerine devam edebilmektedir. Anne sütünün de kanser tedavisinde kullanılabileceğine ilişkin bilimsel bir dayanak yoktur.
KANSER BULAŞICI DEĞİLDİR
Kanserde genetik faktörlerin etkisinin bulunduğunu ancak çok özel durumlar dışında ebeveynin kanser olmasına bağlı çocuklarında da kanser görüleceğine ilişkin bilgiler doğru değildir. Hasta yakınlarının “morali bozulur, daha kötü olur” inancıyla hastadan tanıyı saklanması da yanlış olup, hastanın kendisi için en uygun tedaviyi seçme ve karar verme hakkı vardır. Kanser, enfeksiyon hastalıkları gibi bulaşıcı bir hastalık değildir. Bu nedenle kanserli hasta ile günlük yakın temas kansere yakalanma açısından risk oluşturmaz. Birtakım mikroorganizmaların neden olduğu kanserler vardır ve bu organizmaların bulaşmasıyla bu kanserlere ait risk artabilse de bu bilgi kanser bulaşıcıdır gibi bir algı oluşturmamalıdır. Öte yandan kanser hastalarında, kemoterapi ya da radyoterapi birtakım yan etkilere neden olsa da onların yakınlarıyla temasını engelleyen bir durum söz konusu değildir. Hatta hastaların en fazla desteğe ihtiyaç duyduğu bu zorlu süreçte, yakınları onlara daha fazla ilgi göstermelidir.
BİTKİLERLE TEDAVİ DOĞRU UYGULAMA DEĞİL
Bitkilerle hazırlanan kürlerin tıbbi tedavi yerine kullanılmasının da kesinlikle doğru bir uygulama değildir. Kemoterapi esnasında doktora danışmadan bu bitki kürlerini kullanmak tehlikelidir çünkü bu bitkiler ilaçlarla etkileşerek ilaçların etkisini azaltabilir veya ilaçların etkisini vücuda zarar verecek oranda artırabilir. Bu yüzden kanser tedavisinde mutlaka onkoloji uzmanlarının uygun gördüğü tedavi ve öneriler dikkate alınmalıdır. Kanser tedavisinde “sadece alternatif tıp yeterlidir” düşüncesi yanlıştır. Bazen uygulanan bitkisel tedaviler hastaların karaciğer, böbrek gibi organlarında fonksiyon kaybına neden olabilir. Bu nedenle hastaların hekimlere başvurmadan bu yöntemleri tercih etmemesi önemlidir.”
