Kaç yıl önceydi hatırlamıyorum. Bir simitçi ile sohbet ediyorduk insanlarımız, dedi; “Simitçisini bile seçemiyor!”
Neden dedim?
“Yahu! ben simidi müşteriye verirken yeni, temiz ambalaj kağıtlarına sarıyorum benden almıyor ama, oradan buradan topladığı eski, elden ele gezmiş gazete kağıtlarına simidi sarıp veren simitçiden alıyor…”
Sıradan bir insanın, sokaktaki adamın ilginç bir tesbitiydi bu…
Oysa ‘seçmek’ eylemi, hayatın her alanında yapılan seçimler, bütün hayatımızı. Geleceğimizi etkiliyor ve belirliyor.
Gündelik hayatta sıradan seçimler, tercihler yaptığımız gibi, siyasi partileri, milletvekillerini, derneklerin, mesleki cemiyetlerin, meslek odalarinin yoneticilerini de seçiyoruz. Hem de yıllarca hiç değiştirmeyi düşünmeden.
BİREYSEL SECİMLERİMİZİN TOPLUMSAL SONUÇLARI VAR
Yaşam boyunca ne çok seçimler, tercihler yapıyor insanoğlu: Alışveriş ettiği marketi, esnaf dükkanını, oturduğu kafeyi, kahvehaneyi, arkadaşını, eşini, derneğini, cemiyetini, siyasi partisini ve yonetimlerini seçiyor ve bu seçimlerin hem bireysel hem de toplumsal sonuçları oluyor…
ALKIŞLAMAK SORUMLULUK İSTER…
Yazar Cengiz Gündoğdu, ‘Eleştiri’ isimli kitabının bir yerinde; “Alkışlamak sorumluluk ister.” diyordu. Alkışlayarak bir çok niteliksiz insanı. sanatçı, siyasetci diyerek nasıl da “baştacı” ettiğimize vurgu yapıyordu.
Seçmek sadece bireysel bir eylem gibi görünse de sonuçları bakımından sadece seçmeni, seçeni bağlayan bir eylem değil.
Bireysel tercihlerimiz, her ne kadar sadece o kişiyi bağlıyor gibi görünse de, durum hiç de öyle değil. Bir ülke insanın bireysel tercihlerinin toplumun, o ülkenin sosyo-ekonomik yapısının olusmasinda büyük bir etkiye sahip.
Seçimlerimiz, bireysel sağlığımızı, toplum sağlığını, ailenin toplumun yaşamını, ülkenin geleceğini, ülkenin ekonomisini, ülkenin güvenliğini etkiliyor
Seçtiklerimiz, tercihlerimiz, ne kadar sıradan olursa olsun toplamının yarattığı etki, sosyal hayatı, ekonomiyi, toplumsal ahlakı, insanlar arası iletişimi, iletisimsizligi, toplumsal barışı olumlu ya da olumsuz belirliyor ve oluşturuyor.
SECİMLERİMİZİ NE ETKİLİYOR?
Tabii ki “secimlerimizi etkileyen nedir?” diye sorulabilir. Elbette kararlarımızı, secimlerimizi etkileyen, bizi zorlayan sosyo-ekonomik, psikolojik etkenler var ama tamamen edilgen durumda değiliz. Ahlaki, etik değerlere sahipsek bizi zorlasa da, köşeye sıkıştırsa da taviz vermemek elimizdedir. En azından “Simitçimizi seçmek” elimizde…
DELEGE OYUNLARI LİSTE CAMBAZLIKLARI
Seçim deyince; seçimlerimizi etkileyen, siyasi partilerde, cemiyet ve derneklerde delege ve üye listeleri üzerinden yapılan cambazliklar ünlüdür. Bu ‘Demokrasicilik’ oyunun ustaları pirleri vardır. Üye listelerini, delege listelerini üyelerden, adaylardan kaçırmak saklamakta ustadırlar. Bir farklı aday çıkarsa bu girisime karşı önlem almak için bu “ayak oyunlarını” iyi bilirler.
DEMOKRASİMİZİN ARIZALI TERİMLERİ
Demokrasimizin gelişimi de arızalıdır. Örneğin 40’li yillarda Demokrat Parti ile tanışan halkımız, demokrat kavramı yerine daha kolay söyleyebildiği, kendi yaratıcılığı ile bulduğu “demirkrat’ ismini kullanmıştır. Bu ismin Anadolu’da kişi ismi olarak da kullanıldığı geçmektedir.
Demokrasi yerine de “demirkrasi” deyivermistir. Yaşar Kemal’in o dönemlerde geçen olayların da anlatıldığı eserlerinde bu iki kavram da geçer. Demirkrat daha sonraları Adalet Parti’nin amblemi de olmuştur.
Bir de “Tulum Çıkarmak” tanımlaması vardır. Ozelikle Demokrat Parti’li, Adalet Partili, Doğru Yol Partili günlerde kullanılmış ve ülkemiz siyaset hayatının kavramlarından biri olmuştur.
Tulum Çıkarmak: Bir seçim bölgesindeki milletvekillerinin tamamını bir siyasi partinin almasını ifade etmek yerine kullanılmıştır.
Aslinda “Tulum Çıkarmak” ifadesinin gercek anlami; Bir koyunun kesilip derisinin yüzülmesi sırasında derinin hiç delinmeden, yırtılmadan butun olarak çıkarılması işlemidir.
Ne ilginç değil mi?
