ULAŞ SÜRMELİOĞLU
Yaz aylarından kış aylarına geçerken, mutfaklarda hep bir hareketlilik olur. Kışlık domatesler, konserveler, turşular hazırlanmaya başlar. Meşakkatli ve uzun uğraş gerektiren bu süreç, kış aylarında bulunması zor olan ürünleri bulundukları dönemde değerlendirme yoludur aslında.
Ancak günümüzde her ürüne her mevsim erişmek mümkün. Eskiden olduğu gibi domates sadece yaz aylarında yetişmiyor. Seralar, yeni teknolojiler, her ürüne her dönemde erişebilmemizi sağlıyor. Kış aylarında domates biber gibi ana ürünler yetişmediğinden dolayı, kışın bu ürünleri yemeklerde kullanabilmek adına stok yapıyoruz. Ancak hassa ürünler olduğundan ve dolapta saklama süreleri kısıtlı olduğundan dolayı daha uzun saklayabileceğimiz alternatif muhafaza yöntemlerini geliştiriyoruz. Domates ve biberlerden sos, salça turşu, kurutma gibi ürünler elde edip, kışın dahi kullanabiliyoruz.
2023 yılında her ürüne erişmek bu denli kolayken, neden hala kışlık ürün için bunca zahmete giriyoruz peki?
Bunun en büyük sebebi şüphesiz ki lezzet. Mevsiminde bile kaliteli ürüne ulaşmak bu denli zorlaşmışken bu durumun mevsimi dışında denk gelme ihtimali yok denecek kadar azdır. Domatesin, salatalığın dalından koparır koparmaz buram buram kokması pek rastlanılır bir durum değil maalesef. Bunun en büyük sebebi de ürünü hızlı elde etmek için kullanılan kimyasalların ve ilaçların ürünün tadına, kokusuna ve hatta dokusuna etki etmesidir. Mevsim kış olduğunda kullanılan ürünler daha da artarak o alıştığımız tadı bile alamayacak hale geliyor. Yani mevsiminde ürünü toplayıp kışa hazırlamak lezzetini de muhafaza etmeyi sağlıyor.
Diğer bir sebebi de kültür. Yazlık ürünlerin, eski zamanlarda toplanıp organize bir şekilde, imece usulü ile hazırlanması, hem ürünlerin daha hızlı hazırlanmasını hem de insanların sosyalleşmesini etkiliyordu. Günümüzde hala özellikle kırsal bölgelerde kışlık ürün hazırlama işlemleri kalabalık gruplarca, ortaklaşa hazırlanır.
Kışlık ürün hazırlamanın sosyolojik kısmı da günümüzde hala bu uygulamaya devam edilmesinin en büyük sebeplerinden biridir.
