Seçimlere bu kadar az bir süre kalınca sokaktaki sade vatandaştan iş dünyasına herkesin konusu seçimlerde neyin ne olacağına yönelik. 21 yıllık iktidar sona erecek mi veya iktidarını sürdürecek mi yoksa muhalefetin dediği gibi ‘gelmekte olan gelecek’ iktidar gidecek muhalefet halktan ülkeyi yönetme yetkisi alabilecek mi?
Güvenirlikleri tartışılsa da sürekli yayımlanan kamuoyu araştırma şirketlerinin açıkladığı verilerden başka elimizde veri olmayınca o veriler üzerinden okuma yapmaktan başka yapılacak bir şey yok.
Geçtiğimiz hafta Türkiye Raporu’nun araştırmasına göre Mayıs 2021’den bu yana ‘’Hangi partiye kesinlikle oy vermezsiniz?’’ sorusuna çoğunluğun yanıtı AKP olmuş. Bu soruya toplumun %40,04’ü AKP, %24’ü HDP, %17,4’ü CHP, %4’ü MHP ve %2’si İYİ Parti yanıtını vermiş.
Bu cevapların partilere göre dağılımı ise 2018’de MHP’ye oy verenlerin %44’ü, AKP’ye oy verenlerin %31’i ise HDP’ye asla oy vermeyeceğini ifade etmiş. Demek ki iki partinin uzun süredir HDP karşıtlığı üzerine yürüttükleri siyaset seçmen tabanları üzerinde etkisini göstermiş. AKP’ye oy verenlerin %33’ü CHP’ye oy vermeyeceğini dile getirirken, 2018’de MHP’ye oy verenlerin %28,5’i bugün asla AKP’ye oy vermem demesi oldukça ilginç bir sonuçtur. 2018’de CHP, İYİ Parti ve HDP’ye oy verenlerin büyük bir çoğunluğu asla AKP’ye oy vermeyeceğini belirtiyor. İYİ Partililerin %25’i de asla HDP’ye oy vermeyeceğini beyan ediyor.
AKP’ye oy verenlerin %33’ü CHP’ye oy vermem oranı, HDP’ye 31 oy vermem oranından yüksektir. Benzer ilginçlik ise ittifak ortağı MHP seçmeninin %28,5’i kesinlikle AKP’ye vermem cevabıdır.
Seçmenin neredeyse yarıya yakın %40,4’ü AKP’ye kesinlikle oy vermem cevabını verirken…
‘’Türkiye’nin sorunlarını hangi parti çözer?’’ sorusuna ‘’hiçbiri’’ yanıtını verenlerin oranı %35,9 olması ilginçtir.
Yöneylem Sosyal Araştırmalar Merkezi’nin araştırmasında, katılımcıların %28,6’sı AKP’nin, %17,8’i CHP’nin, %6,9’u İYİ Partinin, %2,8’i HDP’nin, %1,8’ü MHP’nin ve %1,4’ünün DEVA Partisi’nin, %4,8’i diğer partilerin, ülkenin sorunlarını çözeceğini ifade etmiştir.
Yarıya yakın seçmenin ‘kesinlikle oy vermem’ dediği AKP’yi muhalefetten daha yüksek bir %28,6 oranla ‘ülkenin sorunlarını çözer’ demesi yaşanan tüm olumsuzluklara rağmen seçmen iktidara alternatif olan muhalefet yerine yine ‘iktidarın sorunları çözeceğine’ inanmaktadır.
Alacağı oy oranına göre sorunları çözeceğine dair düşük olan güven son seçim hamleleri; ilk evim, ilk arsam sosyal konut projeleri, bazı borç faizlerinin silinmesi, esnafa düşük faizli kredi uygulamaları ve birçok başka vaatlerle iktidar tarihi enflasyon ve hayat pahalılığının getirdiği olumsuzluklara yönelik güvensizliği güvene dönüştürdüğüne yönelik artış olduğu iddia edilmektedir.
Peki ‘gelmekte olan geliyor’ mu?
Yakın zamana kadar muhalefet cephesinde şöyle bir rahatlık, kolaycılık havası vardı. Ekonominin bu kadar kötü olduğu kitleler, her geçen gün geçim zorluğu çektiği, temel ihtiyaçlarını bile karşılamakta zorlandığı bir tablo karşısında, ülkeyi bu hale getiren 20 yıllık yıpranmış iktidara artık oy vermez. Kitlelerin önüne ‘sahici, inandırıcı’ geleceğe dair heyecan yaratacak plan ve programlar konmasa bile iktidarın karşısında kim olursa olsun ona oy verecektir kolaycılığı kamuoyuna yansımaktaydı! Bazı seçim anketlerinde zorluklar karşısında bunalan veya farklı saiklerle ‘Erdoğan karşısında kim olursa ona oy vereceğim’ cevabının yüksekliği de muhalefeti bu rahatlığı sevk etmiş olabilirdi.
Muhalefet yetkilileri de diyebilir ki, yok öyle değil. Bizim her konuda çözüm önerilerimiz var, bizler iktidara hazırız; sorunların kök sebebi ‘Cumhurbaşkanlığı Hükümeti Sistemi’ karşısında ‘Güçlendirilmiş Parlamenter Sistemi’ getireceğiz diyebilirler.
Doğrudur, yeni sistemle sorunlar daha da artmıştır. Ve fakat yeni önerilen sistemin var olan sorunların çözümünde tek başına ne kadar etkili olacağına kitleler yeterli görmemiş, can yakıcı sorunlar karşısında daha spesifik çözüm önerileri bekliyor olamaz mı?
‘Gelmekte olanın gelmesi’ o kadar da kolay gözükmüyor!
Yaşanan devasa sorunlar ve derinleşen ekonomik krizlere rağmen ‘sorunları kim çözer’ sorusuna muhalefet çözer cevabı kitlelerden yükselmiyor, sorunların yaratıcısı iktidar ve 20 yıl sonra bile hala iktidarın çözeceğine olan inanç muhalefetten daha yüksekse; muhalefetin çok ciddi olarak politikalarını ve stratejilerini gözden geçirmelerinde ‘şapkalarını!’ önlerine koyup bir kez daha düşünmelerinde yarar var.
