Eskiden beri gözlerim iş ve meslek camiasında düzenlenen her toplantıda söz döner dolaşır, günlük konulara gelir. Herkes günü kurtarmaya odaklanmış gibidir. Patronundan yöneticisine herkes yangın söndürmeye ve gemisini kurtarmaya çalışır.
Günü kurtarmak reaksiyoner bir tavırdır ve bütün reaksiyoner tavırlar özünde pasiftir. Koşullanmıştır. Reaksiyoner davranarak yeni bir şey kuramazsınız, geliştiremezsiniz, öncülük edemezsiniz. Reaksiyon sizi çevrenizdeki insanlara ve şartlara hapseder. Reaksiyon sizi kendi korkularınıza, komplekslerinize, dertlerinize hapseder tüketir. Günü kurtarmak ve günceli yakalamak peşinde yok olup giden kurumlar ve insanların tarihidir hayat.
Güncelin ötesinde düşünmeyi ve davranmayı başararak bu fasit dairenin dışına çıkan liderleri, iş adamlarını, düşünce adamlarını hatırlar tarih. Ve keza insana dair kalıcı olan her ne varsa güncelin ötesinde düşüme becerisidir. Koşullanmışlık değil koşullandırabilmek doğa ve tarihte kalıcı izler bırakır.
Konjonktürel düşünme, konjonktürel davranma, kısa vadeli o akıllı ve kurnaz adamlar maalesef geçen zamanla beraber hayatın değirmenleri arasında un ufak oluyorlar. Durumlara ve adamlara göre davrananlar durumlar ve adamlarla beraber silinip gidiyorlar. Bu tarihin hep tekrar eden büyük yasası.
Düşünüyorum da meslek camialarında yıllardan beri geleceğe dair konuşulan konular hayatlarımızın dar ve sıkışmış özeti aslında. Seçimlerden sonra, dolar bakalım kaç olacak, enflasyon oranı, asgari ücret zammı benim en azından 15 yıldır meslek camialarında duyduğum yegane gelecek projeksiyonları. Türkiye’nin gelir düzeyi en yüksek ve en eğitimli sınıflarının içine düştüğü durum bu.
Yeni bir şey okumak yok, farklı düşünmek yok, farklı seslere kulak kabartmak yok. herkes korkunç bir meşguliyet içinde günlük rutinlerin içinde boğulurken geleceğe dair vizyon “asgari ücret, seçim, dolar, enflasyon” arasında dolanıyor ha bire.
Hergün kendini tekrar eden hayatlardan farklı bir şey çıkabilir mi? Verdiğim iş kültürü eğitimlerinde katılımcılara hep şunu anlatırım: “ Hepimiz hayatı hep yarına erteleyerek yaşarız. Yarın bir değişiklik olacak, bir fırsat çıkacak, sihirli bir değnek dokunacak ve değişeceğiz. Halbuki insanların birçoğunun yarını ve geleceği yoktur. Kendisini tekrar eden adamların bir geleceği olmaz. Onların geleceği bugünlerinin ihtiyar bir tekrarı olacaktır.
