Birkaç hafta önce Deniz Baykal’ı kaybettik. Sayın Baykal Türk siyasetinin 20’nci yüzyılda yetiştirdiği siyasi aktörlerden biriydi. Türk siyaseti hayatında 20’nci yüzyılın son çeyreğinde ve 21’nci yüzyılın ilk çeyreğinde etkili olmuş bir siyaset adamıydı. Siyasi figür değil, siyasi bir aktördü.
1973 seçimlerinde CHP’nin yeni genel başkanı Bülent Ecevit’in isteği ve desteği ile Antalya’dan milletvekili seçildi. 1974 yılı başında kurulan Ecevit-Erbakan Hükümeti’nin kurulmasında etkin rol üstlendi. Bu hükümetin kurulmasında etkin olan bir diğer siyasetçi de Oğuzhan Asiltürk’tür.
Sayın Baykal, Ecevit-Erbakan Hükümeti’nde Ecevit tarafından Maliye Bakanlığına getirildi. Bu hükümet bilindiği gibi Kıbrıs Barış Harekatını gerçekleştirmiştir. Baykal 1978 başında kurulan Ecevit Hükümeti’nde Enerji Bakanı olarak görevlendirildi. Bu Baykal için şanssız bir dönem olmuştur. Tüpgaz kuyrukları, akaryakıt kuyrukları, mazot karneleri bu döneme rastlar.
Sayın Baykal, 1979 sonbaharında yapılan CHP Kurultayı’nda Sayın Ecevit’in karşısına genel başkan adayı olarak çıkmak istemiş ama cesaret edememiştir. 12 Eylül sonrasında Demirel ve başka siyasilerle Zincirbozan’da mecburi ikamete tabi tutulmuştur. İkamet döneminde Sayın Demirel’in öncülüğünde bazı sosyal, siyasal çalışmalar yapılmış Sayın Baykal’da Kalkınmada Japon Modeli başlıklı bir seminer vermiş ve bu seminerle dinleyicileri tabiri caizse büyülemiştir. Bu konuyu bizzat Sayın Demirel’den dinledim.
1992 yılında, 12 Eylül’de kapatılan siyasi partilerin açılması gündeme gelmiş, CHP yeniden açılarak faaliyete başlamış. Sayın Ecevit’in CHP’den uzak durması nedeniyle Baykal CHP Genel Başkanı seçilmiştir.
Baykal bana göre CHP genel başkanı seçilmesinden sonra çok yanlış bir strateji izlemiş, var gücüyle sosyal demokratların birleşmesi üzerine yoğunlaşmıştır. Yoğun kulisler, pazarlıklar sonucunda SeHePe ile CHP birleşmiş, SeHePe’nin bütün kirli çamaşırları, hataları, günahları CHP’ye geçmiştir.
CHP’nin yeniden faaliyete geçtiği o yılları ve günleri çok iyi hatırlıyorum. Toplum heyecan içindeydi ve CHP’den çok şeyler bekliyordu. Ama Baykal, bu heyecanı, coşkuyu sosyal demokratların birlikteliği sloganı ile tüketmiştir. Birlikteliğin olduğu günlerde SeHePe iktidardaydı yani sosyal demokrasi iktidardaydı ve iktidarda olan sosyal demokratlar mum gibi eriyordu.
Sayın Baykal’ın bize göre en büyük hizmeti 1 Mart 2003 yılında 60 bin Amerikan askerinin Güneydoğu’da konuşlanmasını önleyen teskerenin TBMM’den geçişini önlemesidir. Bu hizmeti Türkiye’yi büyük bir felaketten kurtarmıştır. Ruhu şad olsun.
