2019’un Kasım ayının ortalarında Çin’in Wuhan eyaletinde görülen, başlarda kimse önemsemese de sokaklarda birden düşüp bayılan insan videoları, hastane koridorlarına taşan ceset görüntüleri sosyal medyayı etkisi altına almıştı. Mart ayı geldiğinde vakaların Türkiye dışında hemen her ülkede görülmesi adeta kaçınılmazı hazırlamıştı. 11 Mart günü Fahrettin Koca’nın televizyon ekranlarından Türkiye’de görülen ilk vakayı açıklaması ve aynı hafta AVM, kafeterya ve restoranların kapatılması kararı hepimizin hayatını bir anda değiştirmişti. Ardından gelen kısmi ve genel sokağa çıkma yasakları bizleri alışkanlıklarımızın dışına itmişti. Daha önce dikkat etmediğimiz tüm hususlara ekseriyetle önem verir hale gelmiştik.
Marketlerden alınan ambalajlı ürünlerin yıkanması, gelen kargoların en az 1 gün ev kapısının dışında bekletilmesi, ülke atmosferine zuhur eden limonlu kolonya ve dezenfektan kokuları, sirkeyle yapılan ev temizlikleri gibi yeni yeni alışkanlıklar ve düzen kazanmıştık aslında istemeden. Halbuki bunlar yaşanmadan 1 hafta evvel maskeyle gördüğümüz insanlara tuhaf bakıyorduk, 1 hafta içinde neredeyse maskeye bağımlı yaşamaya başlamıştık. Şüphesiz ki hepimiz için bir o kadar zor ve sıkıcı bir süreçti. Bir yandan kendimizin ve çevremizin sağlığı için endişeleniyor, diğer yandan işyerlerinin çoğu kapandığı için ekonomik problemlerle yüzleşmekten korkuyorduk.
Günümüzde Covid-19 artık salgın olmaktan çıkmış durumda. Henüz tam olarak bitti diyemesek de hayatımıza olan etkisinin bir hayli azaldığını söyleyebiliriz. İyisi ya da kötüsü tartışılabilir tabi ama hayatımıza birçok yenilik kattığını da görüyoruz. Başta, eskiden beri en dikkat etmemiz gereken ama genelde göz ardı edilen hijyen hususu geliyor. Pandemi süresince alışveriş yaptığımız, yemek yediğimiz yerlerin hijyenlerine daha çok dikkat eder hale geldik. Pandemi sonrasında da hem bizim hem de işletme sahipleri için hijyen vazgeçilmez unsurlardan biri haline geldi.
Yeni istihdam kapıları ve Pazar alanları açıldı. Covid-19 öncesinde kurye ile dağıtım sektörü bu denli büyük değilken şu an Türkiye’de büyük bir pazara hakim. İnsanların evlerinden çıkmadan güvenle alışveriş yapmalarını sağlayan birçok uygulama hayatımıza girdi. Hatta bazı şirketler bu süreçte milyar liralık değerlere ulaştı. Pandemi döneminde yeme içme sektörü en büyük yara alan sektörlerden biri oldu. Ancak birçok işletme paket servis hizmetiyle piyasada varlığını koruyabildi. Birçok işletme menü inovasyonu yaparak dijital menüyle hizmet vermeye başladı. Bu süreçte de uygulama geliştiriciler, yazılım hizmeti sunan ve web tasarım hizmeti sunan firmalar gelişti. Yeme içme sektöründe ‘’inovatif devrim’’ yaşandı da diyebiliriz.
Büyük şehirlerde yaşayan ama kırsalda evi olan insanların çoğu bu dönemde bahçelerinde, tarlalarında kendi ürünlerini yetiştirmeye başladı. Özellikle de evde ekmek yapma furya haline geldi. Evde salça yapanlar, tarhana yapanlar… Aslında büyüklerimizin yıllardır evlerde yaptıkları işlerdi bunlar. Pandemi ekmek, salça, tarhana, yoğurt gibi gıda ürünlerini evde herkesin kolaylıkla yapabileceğini, bu ve benzeri ürünler için markete gitmeye gerek olmayacağını bize göstermiş oldu. Aynı zamanda da evde vakit öldürülebilecek bir aktivite olarak görüldü.
Her ne kadar bu sürecin sona ermesinden mutlu olsak da bu süreçte insanların kendilerini geliştirme fırsatı bulduğunu söyleyebiliriz. Eksikliği hissedilen en büyük ihtiyaçlardan biri sosyalleşme ihtiyacıydı. Bu süreçte aslında kafeterya ve restoranların sadece yeme içme hizmeti sunan yerler değil, insanların sosyalleşmesine vesile olan mekanlar olduğu daha anlaşılır bir hal almıştır. Pandemi boyunca kapalı olan kafeterya ve restoranların, açıldıkları süreçte insan fonksiyonun önemi, sunulan ürünlerin kalitesi ve hijyen standartları gibi konular daha ön plana alınmıştır.
Covid-19 sonrasında insanlar artık ne yiyip içtiğine daha dikkat eder hale gelmiş diyebiliriz. Ürünün tabaklarına hangi koşullarda geldiği, ürünün nasıl ve nerede yetiştirildiği gibi konuları merak eder hale gelmişlerdir. Aslında süreç bizleri daha bilinçli olmaya zorlamıştır.
