YİNE bir yangın, yine cayır cayır yandı ortalık.
Ülkenin her yanından yangın haberleri geliyor. Balıkesir’de yaşıyoruz, buraya odaklıyız, o yüzden “en çok yangın bizim memlekette çıkıyor” önyargısı taşıyoruz.
En çok da Altıeylül!
Yaz başından bu yana irili ufaklı onlarca yangın çıktı. Kimisi arazi, kimisi orman yangını.
Ev ve dam yangınları da oldu.
Ama en çok arazi!
Altıeylül Belediye Başkanı Hakan Şehirli’ye sorduk: “Bu yangınlar neden hep Altıeylül’de çıkıyor?”
“Tarımsal alan çok” diyor.
Orman da çok… Hemen her köyün ardında bir ormanlık alan. Arazide başladı mı yangın, rüzgarın etkisiyle direkt ağaçlık alanlara sirayet ediyor.
Ne arazi kalıyor geriye, ne orman!
***
BU defa adres Dereçiftlik’le Karamanlar arasındaki ormanlık alandı.
Salı günü saat 17.00 sularında arazide başlamış.. Köylülerin söylediğine göre geç müdahale edilmiş. Alevler Karamanlar sırtındaki ormanlık alana sıçramış.
Akşam saatlerinde köye gittiğimizde tepeler cayır cayır yanıyordu. Yol boyunca itfaiye araçları, Orman’a ait yangın söndürme araçları, Emniyet ve Jandarma’nın TOMA’larını gördük.
Kimisi yangın sahasına gidiyor, kimisi dolum için geri dönüyor.
Yüzlerce personel var ayrıca. Kepçeler, kamyonlar, tankerler, iş makinaları; hepsi birden yangın daha fazla büyümesin diye mücadele ediyor.
***
KARAMANLAR’la komşuyuz.. Aramızda bir tepe var sadece. Mermi gibi fırlayan çam kozalaklarının teki bizim tarafa gelse, tepenin makiliğinden aşağı süzülüp köye kadar inecek alevler.
Geçen yıl yaşadık bunu. Elektrik kablolarından kaynaklandığını söylediler. Terkedilmiş bir iki ev ve dam yanmıştı. Arazi zaten cayır cayır.
Arka kısım ormanlık alan. Orman Bölge’ye bağlı personelin gerçekten canla başla çalıştıklarına Karakavak’taki yangında tanık olmuştuk. Gerçekten iyi çalışıyorlar. Buradaki yangına müdahale bitiyor, başka bir yerde patlak veren yangına koşuyorlar.
Dinlenmek yok, soluklanmak yok. Hakları ödenmez.
Kırsalda yangın felaketi yaşayanların genel düşüncesi, İtfaiye Teşkilatı’nın zayıf kaldı şeklinde. Karakavak’taki yangında biz de aynı gözlemi yapmıştık.
Neyse canım; şimdi İtfaiye’nin başına bizim Nazım Ergelen geçti. Hangi birimin başına getirirsen oraya çeki düzen verir. Her işten anlar. İtfaiyeciliği, arama kurtarmacılığı, dağcılığı, tırmanıcılığı profesyoneldir. Tanırız, biliriz, severiz Nazım’ı. İşine bakan ve işini iyi yapan bir arkadaşımız.
Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Akın’ın, Nazım Ergelen’in atamasıyla ilgili doğru ve yerinde bir karar verdiğini söyleyelim buradan.
***
SALI akşamı Karamanlar meydanındayız. Köylüler toplanmış, olanı biteni izliyor. Arazözlerin, kepçelerin, tankerlerin biri iniyor, biri çıkıyor yanan tepelere.
Büyükşehir İtfaiyesi yan yana dizmiş arazözleri.. İhtiyaca göre anında hareket edecek pozisyondalar.
Nazım Ergelen ve Genel Sekreter Yardımcısı Refik Gündoğan da orada. Alevlerin daha geniş bir alana yayılmaması için gerekli önlemleri almışlar. Meydanda ayaküstü konuştuk biraz.
“Üç gün oldu atanalı, henüz yerime oturamadım” dedi Nazım.
Atandığı gün Değirmenboğazı’nda yangın çıktı.. Sonra irili ufaklı kırsal yangınlar. Biz Karamanlar’dayken, şehir çöplüğü tarafı yanıyordu meselâ.
Gece havadan müdahale zor olduğu için helikopter ve uçaklar çok fazla sorti yapamıyor. Karadan müdahale yapılabiliyor. Zaten hava söndürme araçlarının büyük bölümü Soma – Bergama tarafına gitmiş.
***
KÖYLÜLERE göre Savaştepe yolunda başlamış yangın, Dereçiftlik – Karamanlar tarafına sıçramış.
Vali İsmail Ustaoğlu ise biçerdöver kaynaklı olduğunu söyledi.
Bu arada Vali Ustaoğlu’nun yangınlar konusundaki hassasiyetine dikkat çekmek gerek. Kumanda odasında yangınla ilgili brifingle yetinmeyip olay yerine koşup gelmiş. Jandarma Komutanı, Emniyet Müdürü, AFAD yetkilileri de beraberinde.
Devlet böyle anlarda vatandaşını felaketle baş başa bırakmıyor. Yalnız olmadıklarını hissettiriyor.
Zaten söndürme çalışmalarındaki fedakarlığı görünce, “devlet yanımızda” diyor vatandaş.
Ama gerçekten üstün bir gayret ve fedakarlık bu. “Adamlar maaşlarını alıyor, işlerini yapıyor” diyebilirsiniz. Aldıkları maaşla karşılanabilecek bir gayret değil bu. İnsanüstü bir çalışma azmine tanık oluyorsunuz.
***
YANGIN nedeniyle bölgede elektrikler kesilmiş. Her yer karanlık. Elektrik olmayınca, su da olmuyor.
Altıeylül Belediyesi koli koli içme suyu getirmiş köye.. Vatandaşlara üçer beşer dağıtıyorlar.
***
KÖYLÜLER diyor ki: “Buralar makilik, çorak araziydi. Çam ağaçları sonradan dikildi. Çam, içindeki reçine gereği çabuk tutuşan bir ağaç türü. Bir tanesi yanmaya başlayınca, etrafını da yakıyor.
Orman denince neden akla ilk çam ağacı geliyor?
Neden çam ormanları oluşturuluyor?
Meşesi, kayını, gürgeni, şusu busu da var. Çam gibi kolayca yanmıyor bu türler. Yansa da, kendisi yanıyor. Yaprak döken ağaçlar lazım aslında ormanlara. Hem toprağı nemlendirecek, hem mantar etkisiyle toprağı verimlendirecek.
Köy meydanında sohbet ederken, bu durumu da ‘dış mihraklara’ bağlayıverdik!
Çam dayatması kesin Amerika’nın işidir! Evet evet, bununla ilgili türlü tevatür mevcut.
***
VALİ Ustaoğlu, Karamanlar’daki yangının biçerdöver kaynaklı olduğunu söyledi. Alınan önlemlere, yasaklamalara, kısıtlamalara aldırış edilmiyor demek ki.
Tabi tüm yangınlar biçerdöverden çıkmıyor. Hep söylüyoruz, yazıyoruz; sağa sola izmarit, şişe, yangına sebep olabilecek çöpleri atmayın diye!
Görüyoruz her yerde; yol boylarında içilip atılmış cam bira şişeleri, pet şişeler, yangına sebep olabilecek kağıt, bez, vesaire maddeler. Atıyor vatandaş!
Geçen gün köy yoluna atmışlar onlarca beş litrelik su bidonu. Yoldan geçen biri savurup attı besbelli. Topladım, konteynere attım.
Özellikle kırsalda çok rastlanan bir durum bu. Adam atıyor çöpünü arkadaş. Şişeyi, izmariti, çöpü.. İnşaat artıklarını bile atıyorlar; gecenin bir vakti kimseye çaktırmadan getirip döküveriyorlar hafriyatı.
Köy yolunda gördüm; adam eskiyen koltuk takımını atmış!
Bu konuda ne kadar eğitim versen de, bilinçlendirmek için çabalasan da, sonuç alınamıyor.
***
NEYSE işte.. Bir yangını da böyle atlattık.
Gökyüzüne yükselen alevleri geç saatlere kadar süren çalışmaların sonucunda söndürebildiler.
Soğutma işlemleri devam ediyor.
Bölgenin büyük bir felaketin eşiğinden döndüğünü söylemeliyim.
Durum budur.