KUBİLAY S. ÖZTÜRK
Edremit’te kanalizasyon hattı bile olmayan bölgeler var sahil kesiminde ve kırsal mahallelerde. Köylerde en yakın dereye salınıyor atıksular. Yazlık konutu olanlar ise fosseptik çukurunda atıksularını biriktiriyor, sonra da vidanjörler vasıtasıyla en yakın arıtma tesisine yolluyor. Koku, maliyet ve pislik onların bitmeyen derdi.
Kanalizasyonu olan bölgeler de var elbette. Fakat onların da sorunları var. Bir kısmında hatlar yeterli değil, bir kısmı da derelere yapılan “kaçak” deşarjlardan yana çok dertliler.
Hem kanalizasyonu ve hem de arıtma tesisi olan ama “koku” yüzünden hayatları cehenneme dönenler de var ne yazık ki.
Kısacası vatandaşlar çok dertli ilçemizdeki sıvı atıklar nedeniyle. Kanalizasyonu olan da dertli, olmayan da. Mesela Balıkesir Büyükşehir Belediyesi başkanının da bir yazlık konut var Körfez’de ve o da fosseptikle idare ediyor. Gerçi pek az uğruyor ama kendisi olmasa bile en azından komşuları dertlerini aktarıyordur mutlaka.
BASKİ çalışanları da dertli atıksulardan yana. Özellikle yaz aylarında, üzerlerinde çok büyük kamuoyu baskısı oluyor. İşçiler ve teknik elemanlar ellerinden geleni yapıyorlar ama kapasite yeterli olmayınca, kamuoyunu tatmin etmeleri de mümkün olamıyor.
Bir başka sorun da Edremit’te yağmursuyu deşarjının kanalizasyona karışması. Bu durumda, arıtma tesisine hiç gitmemesi gereken yağmur suyunu da “arıtmak” zorunda kalıyor orada çalışanlar. Boş yere uğraşılıyor, boş yere enerji tüketiliyor yağmurlu kış döneminde bile.
Tabii bir de yazın zirveye çıkan “deniz kirliliği sorunu” var bütün bunların sonunda.
İşte bu nedenlerle, BASKİ’nin Edremit’te çok ciddi altyapı yatırımları yapması gerekiyor. Bütünlüklü bir proje ve her detaya dokunan, yıllara yayılmış bir yatırım dönemi gerekiyor. Sadece arıtma tesisi de değil, bu sıvı atık sorununu her anlamda kapsayan bir proje olmalı gündemlerinde. Tabii Körfez’in tamamına da çözüm getirilmesi şart. Yoksa bir ucuna dokunmak yetmiyor bu işin.
***
EDREMİT’İN PAYINA NE DÜŞTÜ?
Oysa BASKİ bunları yapmıyor. En son olarak 2018’de Edip Uğur’un başkan olduğu dönemde atıksular için Altınoluk’a ek kapasite ve Narlı’ya tesis yatırımları yapılmıştı. Bunlardan sonra sadece Cennetayağı’na küçük bir yatırımı yapıldı. 07.06.2020’de belediye basın bültenlerini haber gibi yayınlayan “mahalli gazeteler” bir müjde vermişlerdi. 400 milyon yatırım yapacaktı BASKİ ve yararlanacak tüm ilçeler sıralanmıştı. Kimi su, kimi kanalizasyon, kimi de arıtma tesisiydi haliyle. “Edremit’in payına ne düştü?” diye baktık merakla.
“Edremit’in Kanalizasyon Sorununa Çözüm” başlığıyla verilen bölümde aynen şöyle deniliyordu. “Edremit’in Cennetayağı Mahallesi’nde ekonomik ömrünü dolduran hatta oluşan kanalizasyon problemlerinin son bulması amacıyla mevcut yere yeni bir atıksu kollektör hattı ve bağlantı hattı yapılacak. Projesi ve ihalesi tamamlanan yeni hatta; 3 bin 454 metre uzunluğunda kanalizasyon şebeke, kollektör ve HDPE terfi hatları ile birlikte 1 adet paket atıksu terfi merkezi bulunacak.”
***
BEŞ YILDA YAPAMADIM… YENİDEN SEÇESENİZ YAPACAĞIM!..
Bu haberi okuyan ilçe sakinlerinin yüzünde “bıyık altından” bir gülümseme belirdi haliyle. Zira altı üstü, Edremit’in eski tarım alanları olup da şimdi yeni gelişen ve daha ziyade lüks konutların imal edildiği o bölgede sadece 3,5 kilometre kadar kanalizasyon yapılacak ve Edremit Çayı atlatılarak, diğer yakadaki kollektör hattına bağlanıp Zeytinli Atıksu Arıtma Tesisi’ne gönderilecekti. “Buna da şükür” dedik. Ne yapalım dışlanan, doğru dürüst ilgi gösterilmeyen bir yatırım bölgesinde ikamet ediyor olmak zor bir durum. Başta yazdıklarım da aynıyla vaki bizim ilçede. Nitekim son beş senelik yönetim dönemi de boşuna geçirildi. Balıkesir B. Belediyesi bir tane bile İleri Biyolojik Arıtma Tesisi temeli atmadı, kanalizasyon, terfi istasyonu, kollektör hattı vb. yapmadı. Fakat şimdi “yeniden seçerseniz yapacağım” diyerek oy isteyecek 31 Mart yerel seçimlerinde mevcut başkan!
ARITMA, KANALİZASYON, YENİ HATLAR YOK AMA.. ÜLKÜ YOLUMUZ VAR BİZİM!
Neyse, hakkını yemeyelim BASKİ’nin. Yukarıdaki 3,5 kilometrelik o “muazzam yatırım” hızla tamamlandı. Gelişmekte olan lüks konut bölgesinin atıksu hattına da dere atlatılıp ana kollektöre bağlandı 2021 başında.
Sonra da BASKİ o yeni bağlantı bölgesinin yakınlarından başlayarak “Ülkü Yolu” yapmaya girişti. Taş tahkim, dereye dolgu yapılması, dereden çıkıp vatandaşın bahçesine dolgu yapılması, istimlak edilmesi, ilave köprü, bir hayli yol yükseltme dolgusu derken, AKP Grup Sözcüsü Birol Şahin geçen sene Ekim ayında “100 milyonu aştı harcamalarımız” deyiverdi bir Meclis toplantısında. Oysa bu sene “500 milyon bile aşıldı” sözleri dolaşıyor sokakta. “Harcar tabii, adamlar iş yapıyor” diyen çıkacaktır mutlaka ama yol yapmaktansa, önce asıl alanında çaba göstermeli BASKİ. Arıtma tesisleri, eleğe dönmüş kanalizasyonların yenilenmesi ve yapılmayan hatların imali ortada yokken, yol Edremitlinin neyine? Belki Dalyan’da konut yapmak, arazi satmak isteyenlerin işine daha çok yarar o yol değil mi?
***
ATIKSULAR EDREMİT ÇAYI’NA AKMAYA DEVAM EDİYOR
Diğer taraftan, yukarıda anlattığım 3,5 kilometre yeni hattın dereyi atladığı yerden de çok fena kokular geldiği şikayet ediliyor son günlerde. “Olmaz” dedim kendi kendime “daha 2 sene geçti iş bitirileli?”. Fakat gidip görmeden yorum da yapmamak lazım. Gittim gördüm, gerçekten koku fena. Sebebi de hemen anlaşılıyor. Kanalizasyon hattının dereyi atladığı borunun içinden geçtiği beton kaide, yağışlar nedeniyle suyun arttığı dönemde dayanamamış suyun basıncına ve kırılmış. Bu durumda hem borunun bir ucu terfi bacasından kurtulmuş boşa akıyor, hem de derenin akış yönü değiştiği için sular bacanın olduğu yamaca doğru yönelerek o tarafta toprağı iyice aşındırmış ve heyelana sebep olmuş.
Fotoğraflarda da görülüyor bu durum. Bu tahrip olan kısmın tam karşısında da BASKİ’nin yeni yol tabelası ve şantiyesi duruyor. Şaka gibi değil mi? BASKİ orada yol yapıyor, Edremit’e yapılan son kanalizasyon yatırımında da atıksular Edremit Çayı’na akıp duruyor. Şu günlerde derede su seviyesi yüksek olduğu için, hemen mi müdahale ederler, yoksa yaz aylarını mı beklerler bilemiyorum ama vaziyet bu. Değerli BASKİ ve Balıkesir Büyükşehir Belediyesi yöneticilerinin bu özel durumla ilgilenmesini istiyor Edremitliler bu nedenle.
Fakat bu arada, yıllardır bekledikleri atıksu altyapısıyla ilgili yatırımlar konusunda sessiz, duyarsız davranan ve sonunda “Çıkrıkçı arazisini” polemik haline indirgeyen yöneticilerin de kulaklarını sık sık çınlatmayı ihmal etmiyorlar.