Ukrayna’da çok amaçlı özel arazi aracı UTV üreten Sherp firması, dünya genelinde zorlu arazi koşullarında kullanılan YETX modelinin üretimini Bursa’da gerçekleştiriyor.
Yaklaşık 8 ay önce Türkiye’de üretim yapma kararı alan firma, Gemlik Serbest Bölge’deki fabrikasında gerekli çalışmaları tamamladı.Fabrikanın resmi açılışının 26 Nisan’da gerçekleştirilmesi planlanırken, seri üretimi yapılan YETX’in ihracatına mayıs ayında başlanacak. Zorlu arazi koşulları için tasarlanan 2,8 metre yükseklik, 4 metre uzunluk ve 2,5 metre genişliğe sahip YETX, 1 metreye kadar engelleri rahatlıkla aşıp 35 dereceye kadar eğimli yamaçlarda kullanılabiliyor.
Normal araçların ulaşamadığı arazilerde ve suda, arama kurtarma çalışmaları, orman yangınına müdahale ve ambulans hizmetlerinde kullanılabilen araç, madencilik, enerji ve insani yardım kuruluşlarınca da tercih ediliyor.
Saatte 40 kilometre hıza çıkabilen, otonom olarak 65 saat hiç durmadan çalışabilen arazi aracı, Bursa’daki tesiste Türk ekip tarafından üretiliyor. YETX aracının, yakın zamanda yüzde 70 yerli parçalarla imal edilmesi hedefleniyor.
Firmanın Bursa’daki kuruluşu Orso Off Road Solutions Genel Müdürü Erman Ersöz, AA muhabirine, aracın 10 yılı aşkın mühendislik geçmişi olduğunu, 2015’ten beri Kiev’de üretildiğini söyledi.
Arazi aracının Kuzey Amerika, Afrika ve Arktikler başta olmak üzere zorlu iklim ve arazi koşullarının olduğu ülkelerde kullanıldığını belirten Ersöz, “Firma, Bursa’nın endüstrileşmesine, nitelikli insan kaynağına ve Türkiye’nin coğrafyasına güvenerek burada yatırım yapmaya karar verdi. Şu anda Bursa Gemlik Serbest Bölge’de 4 bin metrekarelik bir alanda araç üretimine başladık.” dedi.
Ersöz, aracın adeta mühendislik harikası olduğunu dile getirerek şöyle devam etti: “4 tane lastiği aynı zamanda yakıt deposu olarak kullanılabilen bir araç. Lastikler bir dakika içinde indirilip, şişirilebiliyor. Bu her arazi koşulunda hareket kabiliyetini artırıyor. Bataklık bir alandan da rahatlıkla çıkabilme özelliği var. Aynı zamanda kar üzerinde de hiç zorlanmadan hareket edebiliyor. Birleşmiş Milletler teşkilatı Afrika’da gıda ulaştırmak için bu aracı kullanılıyor. Çünkü zor arazilerde rahatlıkla hareket edilmesi gerekiyor.”
“Bursa’nın sanayisine gerçekten güveniyoruz”
Aracın lastiklerinin bir dakika içinde indirilip, şişirilebildiğini yineleyen Ersöz, “Buradaki amaç zorlu arazi koşullarında tekerlekle bir momentum sağlayarak hareket etmesini sağlayabilmek. İşlevsel olarak madencilikte, savunmada, yangın söndürmede, arama kurtarma çalışmalarında, ekipman ve personel taşımasında kullanılabiliyor, arka tarafına takılacak bir römork projemiz de var. Bazı şirket ve kurumlar bunu özellikle Kuzey Amerika’da elektrik nakil hattı, rüzgar türbini bakımında da kullanabiliyorlar. Teknik ekipman, sivil ekipman, sağlık personeli ve ekipmanı taşıyabilecek nitelikte bir araçtır.” diye konuştu.
Ersöz, YETX’in Türkiye’de üretileceğine işaret ederek, “Aynı zamanda burada ikinci bir hat projesini de gelecek yıl faaliyete geçireceğiz. Bursa’da 3 büyük otomotiv fabrikası var. Yakın zamanda Togg fabrikası da açıldı. Türkiye’nin, Bursa’nın sanayisine gerçekten güveniyoruz. Şu anda aracımızı yerlileştirme çalışmasındayız. Satın alma ekibimizle 200’den fazla tedarikçiyle görüşmelerimiz devam ediyor ve bu aracın yüzde 70’lik kısmını yerli tedarikçilerden almak istiyoruz.” dedi.
Direksiyon yerine levye var
İlk etapta yılda 360 UTV ve 45 römork üretmeyi öngördüklerini dile getiren Ersöz, YETX’e yurt içinde de birçok kurumun ilgi gösterdiğini söyledi.
Araçta direksiyon yerine levye sisteminin kullanıldığını belirten Ersöz, şunları kaydetti:
“Sağ lastikler kilitlenerek sol lastikler dönüyor. Sol kitlenerek sağ dönüyor. Normal araçlarla dönerken hız kesersiniz. Bu araçla hız kesmiyorsunuz. 35 derecelik eğimden indiğiniz zaman ‘devrildik’ hissi vermesine rağmen devrilmiyor. Çamurluk alanlarda gidebiliyor. Tekerleklerinde patlamama özelliği var. Yaklaşık 20 santimetrelik demirlerin üzerinden geçerken lastiklerin basıncını düşürerek patlamasını engelleyebiliyoruz. Her halükarda aracımızın içinde bir tamir kiti var. Her türlü bakımını, onarımını ve tamirini kendiniz yapabiliyorsunuz. Aracımızın aynı zamanda yazlık ve kışlık iki tane modeli var. Klima sistemlerini ona göre güncelleyebiliyoruz.”
Ersöz, 26 Nisan’daki fabrika açılışında davetlilere sürüş deneyimi yaşatmayı planladıklarını da sözlerine ekledi.