GÜNMARSİFED Güney Marmara Sanayi ve İş Dünyası Federasyonu Balıkesir ve Çanakkale İlleri için “Bölgesel Kalkınma Tuzağı” ve “Rekabetçilik” konularını ele aldı.
Türk İş Dünyası Konfederasyonu (TÜRKONFED) ile Ekonomi ve Dış Politikalar Araştırma Merkezi (EDAM) tarafından hazırlanan ve en son 2014 yılında yayımlanan ‘Türkiye için Bir Rekabetçilik Endeksi’nin 2023 raporu yayınlandı. 2014, 2023 Rekabetçilik Endeksi, TEPAV Bölgesel Kalkınma Tuzağı Raporu, TUİK ve Dünya Bankası Verileri ışığında GÜNMARSİFED TR22 Bölgesi İlleri kalkınması ve rekabet kapasite artışı maksadı ile gerçekleştirdiği çalışmayı raporlaştırdı.
Çalışma ile ilgili açıklama ve değerlendirmelerde bulunan GÜNMARSİFED Başkanı Funda Seçil Dedeoğlu; çalışmamızda ele aldığımız raporlardan biri olan Türkiye için Bir Rekabetçilik Endeksi’nin 2023 yılı raporuna göre İstanbul birinciliğini korurken Ankara ikinci, İzmir ise üçüncü sırada yer aldı. İstanbul ile diğer iller arasındaki farkın giderek açıldığını söyleyerek Bölgemiz açısından acil aksiyon alınması gereken başlıklar hakkında bilgi vererek önerilerde bulundu.
GÜNMARSİFED Raporu başlıkları altında dikkat çeken hususlar:
BÖLGESEL KALKINMA TUZAĞI
Bölgesel kalkınma tuzağı, bir bölgenin gelir, verimlilik ve istihdam açısından dinamizmini koruyamadığı ve bölge sakinlerinin refahının, bölgenin üst bölgesinde ve ulusal düzeyde hüküm süren ekonomik koşullara göre geride kaldığı durum olarak tanımlanmaktadır.
Kalkınma tuzağında olan Balıkesir (TR22) 2016 Yılında endeks değeri olarak düşüşe geçmiş, 2019 yılında bir miktar yükselen kalkınma tuzağı değeri 2020 yılından itibaren sabit seyrini ve kalkınma tuzağında yer alma durumunu devam ettirmiştir.
Sonuçlara göre Ankara, 0,87 endeks değeriyle en yüksek kalkınma tuzağı değerine sahip ildir. Ankara’dan sonra 0,83’le Kuzey Doğu Anadolu bölgesindeki Trabzon alt bölgesi, 0,77’yle Samsun ve Şanlıurfa alt bölgeleri, 0,75’le Bursa alt bölgesi, 0,74’le Antalya alt bölgesi sonrasında ise 0,69 ile Balıkesir alt bölgesi gelmektedir.
Balıkesir (TR22) orta gelir grubunda yer almasına rağmen Bölgesel Kalkınma Tuzağı içinde yer almaktadır.
BÖLGESEL REKABETÇİLİK
Bölgesel rekabetçilik kavramı, “bir bölgenin/ilin üretim yaptığı sektörlerde istikrarlı şekilde artan bir piyasa payı elde edebilmesi, yerel piyasasına önemli bir pazar payına sahip firmaları çekebilmesi ve bölgedeki/ildeki işgücündeki katılımcılara artan bir yaşam kalitesi sunabilmesi” olarak tanımlanabilir.
Balıkesir ülke genelinde 2014 yılında bölgesel rekabetçilik endeksinde 36 puanla 20. Sırada yer alırken, 2023 yılına gelindiğinde ülke sıralamasında 17. Sıraya yükselmesine rağmen endeks değeri 30’a düşmüştür.
Çanakkale ülke genelinde 2014 yılında bölgesel rekabetçilik endeksinde 41 puan ile 11. Sırada yer alırken, 2023 yılında sıralaması 13.’lüğe puanı ise 32’ye gerilemiştir.
2014 ve 2023 bölgesel rekabetçilik verilerini değerlendiren Başkan Dedeoğlu; Balıkesir’in Emek Piyasaları Endeks değeri, İnsani Sermaye Endeks değerini ortaya çıkaran alanlara ve 2014 yılına oranla çok büyük gelişme kaydedilmesine rağmen, önemi dolayısı ile Yaratıcı Sermaye Endeks değerini ortaya çıkaran bileşenlere odaklanması gerektiğini ve
Çanakkale’nin avantajlı konumunu koruması ve rekabet avantajını yükseltebilmesi için; 2014 yılında, 2023 yılına göre çok büyük gerileme yaşadığı Makroekonomik İstikrar Endeksi bileşenlerine ve iyi konumda olmasına rağmen 2014 yılı değerine göre kan kaybettiği İnsan Sermaye Endeksi bileşenlerine odaklanması gerektiği söyledi.
GÜNMARSİFED Yönetim Kurulu Başkanı Funda Seçil Dedeoğlu, Türkiye’nin en önemli sorunlarından birinin bölgelerarası gelişmişlik farkı dolayısıyla ekonomik ve refah dağılımında
yaşanan adaletsizlik olduğunu söyledi. Türkiye’nin rekabetçiliğinin genel ortalamasının yükselmesi ve iller arasındaki farkın kapanması için nitelikli iş gücüne, bunu sağlamak için de nitelikli eğitime ihtiyaç duyulduğunu belirten Dedeoğlu, “İllerin rekabet gücü arasındaki farkı kapatacak tek yol nitelikli eğitim dedi.
Başkan Dedeoğlu raporda belirtilen TR22 Bölgesinin sorunlarının çözümü içim alttaki politika önerilerini sıraladı:
- Krediye duyulan ihtiyaç kadar erişim sağlanmalı.
- Fiziki altyapının geliştirilmesi için hızlı internet erişim altyapısı yaygınlaştırılmalı.
- Kamu altyapı yatırımları tamamlanmalı.
- Kısa vadede mesleki eğitimin kalitesinin yükseltilmesi sağlanmalı ve bölgede kayıt dışı ekonomiyle daha yoğun mücadele edilmelidir.
- Kadınların iş gücüne katılımını sağlayacak politikalara odaklanılmalı, bunu destekleyecek mekanizmalar hayata geçirilmelidir.
- Üniversiteler, akademik üretimi arttırmalı.
- Nitelikli gençleri ve iş gücünü çekebilecek politikalara yönelinmeli.