Akciğer kanseri, dünyada olduğu gibi Türkiye’de de en ölümcül kanser türlerinden biri olmaya devam ederken, hastalığın önemli nedenlerinden biri olarak hava kirliliği öne çıkıyor.
Balıkesir, bu tehlikenin en fazla hissedildiği iller arasında yer alıyor.
Balıkesir İlk 10’da: Hava Kirliliği Kaynaklı Ölümler Artıyor
Temiz Hava Hakkı Platformu’nun (THHP) yayımladığı Kara Rapor’a göre, Türkiye’de 2022 yılında hava kirliliği nedeniyle 68 bin 440 kişi hayatını kaybetti. Hava kirliliği kaynaklı ölüm oranlarının en yüksek olduğu iller arasında İstanbul, İzmir, Ankara gibi büyükşehirlerin ardından Balıkesir de ilk 10’da yer aldı.
Bu tablo, kentte sanayi faaliyetleri, fosil yakıt kullanımı ve araç yoğunluğunun ciddi bir sağlık sorunu haline geldiğini gösteriyor.
Akciğer Kanserinde Risk Artışı
Dünya Sağlık Örgütü’nün verilerine göre, dış mekan hava kirliliği akciğer kanseri riskini yüzde 10 artırıyor. Balıkesir, sanayi bölgeleri ve artan araç trafiği nedeniyle bu riskin yükseldiği iller arasında. Özellikle Kaz Dağları gibi doğal alanların yakınında dahi hava kirliliği ölçümleri sınır değerlerin üzerinde çıkabiliyor.
Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği (TÜSAD) verilerine göre, 2,5 mikrometre ve altındaki partikül maddeye uzun süreli maruz kalmak, akciğer kanseri riskini yüzde 8 artırıyor.
Uzmanlardan Balıkesir İçin Uyarılar
THHP Koordinatörü Deniz Gümüşel, Balıkesir gibi sanayileşmenin hız kazandığı bölgelerde hava kirliliğinin önlenmesi için kömür ve fosil yakıt kullanımının azaltılması gerektiğini belirtiyor. “Sanayi tesislerinde sıkı denetimler yapılmalı, toplu taşıma teşvik edilmelidir” diyen Gümüşel, Balıkesir’in hava kalitesini iyileştirmek için acil adımlar atılması gerektiğini vurguluyor.
TÜSAD Akciğer Kanseri Çalışma Grubu Başkanı Doç. Dr. Pınar Akın Kabalak ise bireysel ve toplumsal önlemlere dikkat çekiyor. “Sigara kullanımının yanı sıra asbestli yapı malzemelerinden ve fosil yakıtlardan kaçınılmalı. Ayrıca Balıkesir gibi ormanlık alanlara yakın bölgelerde piknik ve açık ateş etkinliklerine karşı önlemler alınmalı” dedi.
Balıkesir Halkına Tavsiyeler
Uzmanlar, hava kirliliği kaynaklı hastalık riskini azaltmak için şu önerilerde bulunuyor:
- Bireysel olarak sigara ve tütün ürünlerinden uzak durun.
- Fosil yakıt tüketimini azaltın, temiz enerji kaynaklarını tercih edin.
- Orman yangınlarını önlemek için piknik gibi açık hava etkinliklerini dikkatli şekilde gerçekleştirin.
- Yerel yönetimlerin hava kirliliğiyle mücadele planlarına destek verin ve kamu bilincini artırın.
Yıl Sonuna Kadar Önlem Alınmalı
Balıkesir’de sanayi ve kentleşme kaynaklı hava kirliliği, halk sağlığını tehdit etmeye devam ediyor. Yetkililerin ve halkın iş birliği içinde hareket etmesi, çevresel ve bireysel önlemlerin hızla hayata geçirilmesi gerekiyor. Akciğer Kanseri Farkındalık Ayı vesilesiyle, Balıkesir’de farkındalık çalışmalarının artırılması büyük önem taşıyor.
