Son yıllarda hızla artan gıda enflasyonu, Türkiye’de mutfak masraflarını önemli ölçüde etkiledi.
2009’dan 2024’e kadar geçen sürede, geleneksel Türk yemeklerinin maliyetleri katlanarak yükseldi. BBC Türkçe’nin analizine göre, artan gıda fiyatları özellikle et, sebze ve temel malzemelerde belirgin hale geldi.
Geleneksel Yemeklerdeki Fiyat Artışları
Beğendili Kebap:
2009 yılında 4 kişilik bir beğendili kebabın maliyeti sadece 12,59 TL iken, 2024’te bu rakam 534,35 TL’ye ulaştı. Kuzu eti fiyatlarındaki keskin artış, bu yükselişin temel nedeni oldu.
Tavuk Güveci:
2009’da 7,44 TL’ye mal olan tavuk güveci, 2024’te 137,09 TL’ye çıktı. Özellikle bütün tavuk fiyatlarındaki artış, bu yemeğin maliyetini etkiledi.
Menemen:
Kahvaltı sofralarının vazgeçilmezi menemen, 2009’da 3,41 TL’ye hazırlanabilirken, 2024’te maliyet 94,38 TL’ye yükseldi. Yumurta ve domates fiyatlarındaki artış bu yükselişte belirleyici oldu.
Hamsili Pilav:
Karadeniz mutfağının sevilen lezzeti hamsili pilav, 2009’da 21,04 TL’den 2024’te 520,57 TL’ye çıktı. Hamsi ve kuş üzümü fiyatlarındaki yükseliş bu maliyetin başlıca nedeni oldu.
İzmir Köfte:
2009’da 9,97 TL’ye hazırlanan İzmir köfte, 2024’te 257,75 TL’ye ulaştı. Kıyma ve domates gibi ana malzemelerdeki fiyat artışları bu yemeği de etkiledi.
Gıda Enflasyonunun Arka Planı
Türkiye’de gıda enflasyonu, özellikle 2018-2019 dönemindeki kur şoklarıyla hız kazandı. Döviz kurlarındaki dalgalanmalar, tarım ve gıda ürünlerinin maliyetlerini doğrudan etkiledi. 2020 sonrasında düşük faiz politikası, pandemi etkileri ve Rusya-Ukrayna savaşı gibi küresel faktörler gıda fiyatlarını daha da yükseltti.
Mehmet Şimşek’in 2023’te ekonominin başına geçmesiyle enflasyonun kontrol altına alınmasında ilerleme kaydedildiği belirtilse de, gıda fiyatlarındaki artış tüketiciler için büyük bir sorun olmaya devam ediyor.
Tüketiciler Zorlanıyor
Gıda enflasyonunun etkileri, hem sofralardaki çeşitliliği hem de vatandaşların alım gücünü olumsuz yönde etkiliyor. Geleneksel yemeklerin maliyetlerindeki bu artış, temel gıda maddelerinin gelecekteki erişilebilirliği konusunda endişeleri artırıyor.