Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ile Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in pazartesi günü açıkladığı “Kamuda Tasarruf ve Verimlilik Paketi”nde enerji tasarrufu da öncelikli alanlar arasında yer alıyor.
Bakan Şimşek, bu kapsamda enerji verimliliğine dikkati çekerek, 2024’te sokak ve cadde aydınlatması için öngörülen ödeneğin 35 milyar lira olduğunu, LED dönüşümünün hızlandırılmasının ciddi tasarruf sağlayabileceğini ifade etti.
Enerji ve Tabii Kaynakları Bakanlığı tarafından dün yapılan açıklamada da genel aydınlatmada 2030’a kadar 1,2 milyon LED armatür kurulumunun sağlanacağı, bunun için elektrik dağıtım şirketleri ve yerel yönetimlerle koordineli çalışılacağı bildirildi.
Kısa, orta ve uzun vadeli enerji planlamalarında verimliliği temel öncelik alanı olarak belirleyen Türkiye’nin, ilk Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı (UEVEP) 2017-2023 dönemini kapsıyordu. Bu dönemde, genel aydınlatma tesislerinde LED armatür kurulmasına yönelik ilk uygulamalar başladı.
Türkiye, enerji verimliliği konusunda elde edilen kazanımları Türkiye Yüzyılı’nda daha ileriye taşımak amacıyla Enerji Verimliliği 2030 Stratejisi ve 2024-2030 dönemini kapsayan II. UEVEP’yi ise bu yıl uygulamaya başladı. Bu dönemde de genel aydınlatmada verimliliğin artırılması amacıyla LED kullanımının yaygınlaştırılması hedefleniyor.
LED dönüşümüyle sağlanabilecek tasarruf miktarı yıllık yaklaşık 2,2 milyar kilovatsaat olarak hesaplanırken, bu da yaklaşık 1 milyon konutun yıllık elektrik tüketimine karşılık geliyor.
“Bu yıl LED armatürlü genel aydınlatma tesisi sayısı 160 bine ulaşacak”
Elektrik Dağıtım Hizmetleri Derneği (Elder) Yönetim Kurulu Başkanı Barış Erdeniz, AA muhabirine, enerji verimliliği konusunda alınacak önlemlerin sadece enerji tüketiminin azaltılması değil aynı zamanda mevcut enerji kaynaklarının daha etkin ve verimli kullanılmasını sağlaması açısından da önemli olduğunu söyledi.
Erdeniz, enerji tasarrufu sağlayan, daha uzun ömürlü olan ve daha az atık üreterek karbon emisyonlarının azaltılmasına yardımcı olan LED armatürlere geçişle ilgili I. UEVEP uygulama döneminde önemli adımlar atıldığını vurgulayarak, “Plan çerçevesinde genel aydınlatma tesislerinde LED armatür kurulmasına yönelik uygulamalar devreye alınırken 2023 yılı sonu itibarıyla elektrik dağıtım şirketleri tarafından 110 bin genel aydınlatma tesisinde LED uygulaması yapıldı.” dedi.
II. UEVEP’de de genel aydınlatmada verimliliğin artırılması için LED kullanımının yaygınlaştırılmasının öngörüldüğünü dile getiren Erdeniz, şunları kaydetti:
“Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığınca 2028’e kadar LED armatürlü genel aydınlatma tesisi sayısının 1 milyona çıkarılmasına yönelik çalışmalar devam ediyor. TEDAŞ verilerine göre mart sonu itibarıyla gerçekleştirilen projeler esas alındığında bu yıl içinde toplam LED armatürlü genel aydınlatma tesisi sayısı 160 bine ulaşacak. Buna, planlama ve ihale aşamasındaki tesisler de dahil edildiğinde 2024 sonunda LED armatürlü genel aydınlatma tesisi sayısının 200 bine ulaşması mümkün görünüyor.”
Erdeniz, elektrik dağıtım şirketlerinin yer altı şebekesi bulunan noktalarda yeni aydınlatma tesislerini LED armatürlü olarak kurduğunu belirterek, “Mevcut cıva buharlı ve sodyum buharlı armatür kullanılan aydınlatma tesislerinin LED armatüre dönüştürülmesi öngörüsünün hayata geçirilmesi enerji verimliliğini artırırken kamusal harcamalarda da daha fazla tasarruf imkanı yaratacaktır. Elder olarak, elektrik dağıtım şirketlerimize bu konuda hedef gösterilmesi ve hedefle uyumlu imkanlar tanınmasıyla birlikte bu dönüşümün çok daha hızlı bir şekilde sağlanabileceğini düşünüyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.
“LED armatürlü aydınlatma tesislerinde yüzde 42 ila 74 tasarruf potansiyeli”
Elder olarak, sokak ve cadde aydınlatmalarında LED dönüşümüyle sağlanabilecek faydanın belirlenmesi amacıyla önceki yıllarda bir AR-GE projesi başlattıklarını anımsatan Erdeniz, şu bilgileri paylaştı:
“Kurumumuz koordinasyonunda yürütülen ve kısa adı ‘Hasat-2’ olan Genel Aydınlatmada Enerji Verimliliği AR-GE Projesi’nde, geleneksel aydınlatma tesislerine göre tipine bağlı olarak LED armatürlü aydınlatma tesislerinin yüzde 42 ila 74 tasarruf potansiyeli olabileceği ortaya kondu. Elde ettiğimiz bu sonuçtan hareketle, Türkiye genelinde 8 milyon adedin üzerinde genel aydınlatma tesisinin tamamında LED armatürlerin kullanılması durumunda yıllık yaklaşık 2,2 milyar kilovatsaat tasarruf yapılabileceğini söyleyebiliriz.”
Erdeniz, söz konusu tasarrufun parasal değerine ilişkin de “Tasarruf edilecek miktarın parasal değeri, enerji fiyatlarına göre her zaman değişim gösterebileceğinden, LED dönüşüm ile sağlanabilecek faydayı ortaya koymak için genel aydınlatmalardaki toplam tüketim değeri üzerinden hareket edilebilir. 2023’te genel aydınlatmalarda 5 milyar kilovatsaat düzeyinde elektrik tüketildiği görülüyor. LED dönüşümü ile genel aydınlatmalarda yüzde 40’ın üzerinde tasarruf sağlanabilirdi.” ifadelerini kullandı.