Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in 24 Şubat 2022’de “Ukrayna’da özel askeri operasyon” başlattıklarını duyurmasıyla başlayan savaş, 2024’te Rusya’nın Ukrayna’ya yoğun hava saldırılarıyla devam etti.
Ukrayna, bu yıl da uluslararası ortaklarından askeri yardımlar almayı sürdürdü, müttefik ülkelerle güvenlik alanında ikili anlaşmalar imzaladı.
Ukrayna; İngiltere, İspanya, Portekiz, Almanya, Danimarka, Kanada, İtalya, Hollanda, Finlandiya, Letonya, İspanya, Belçika, İsveç ve diğer ülkelerle ikili güvenlik anlaşmaları imzaladı, böylece anlaşmalar gereği 10 yıl süreliğine ülkesine verilecek askeri desteği garantilemiş oldu.
Bu yıl ayrıca Ukrayna ve Macaristan ilişkilerinde “normalleşme” adımı atıldı. Ancak Macaristan Başbakanı Viktor Orban’ın barış çabaları için Moskova’yı ziyaret etmesi ve daha sonra yeni yılda ateşkes sağlanması yönündeki çabasının Kiev tarafından kabul görmemesi, ilişkileri tekrar gerdi.
Ukrayna’nın NATO üyesi olma hedefinde 2024’te ilerleme kaydedilmezken Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, bu hedeflerinden vazgeçmeyeceklerini sık sık yineledi.
Zelenskiy, “hedeflerinin NATO’ya üye olmak olduğunu, bunu hak ettiklerine inandığını” belirterek “Ukrayna’yı İttifak ile yakınlaştırmak için elimizden gelen her şeyi yapacağız.” ifadesini kullandı.
Ukrayna ordusunun Avdiyivka’dan çekilmesi
Ukrayna’nın doğusunda şiddetli çatışmalar devam ederken Ukrayna ordusu, şubat ayında yoğun çatışmalara sahne olan ve stratejik öneme sahip Donetsk bölgesindeki Avdiyivka kentinden çekilmek zorunda kaldı.
Ukrayna Genelkurmay Başkanı Oleksandr Sırskiy, “kuşatmadan kaçınmak ve askerlerin hayatlarını korumak için” Donetsk bölgesindeki Avdiyivka kentinden birlikleri çekme kararını açıkladı.
Mayısta Rusya Ukrayna’nın Harkiv bölgesinin kuzeyine ve Donetsk bölgesine saldırılarını daha da yoğunlaştırdı.
Rusya, uzun menzilli yüksek hassasiyetli füzeler, “Kinjal” hipersonik füze sistemleri ve insansız hava araçlarıyla (İHA) Ukrayna’ya yoğun grup saldırıları düzenlerken bu ülkenin enerji tesisleri, askeri sanayi işletmeleri ve demir yolu altyapısını hedef aldı.
Birinci Ukrayna Barış Zirvesi
Yoğun çatışmaların gölgesinde “savaşın adil bir şekilde sona erdirilmesi” için haziran ayında Birinci Ukrayna Barış Zirvesi, İsviçre’nin ev sahipliğinde yapıldı.
Zelenskiy, zirvedeki konuşmasında, “zirvenin nükleerden gıda güvenliğine, esirlerin ve sürgün edilenlerin serbest bırakılmasından savaşın tamamen sona erdirilmesine kadar barışın sağlanması için gerçek bir plan sunabileceği inancını” dile getirdi.
Zirvede, Rusya-Ukrayna Savaşı’nın sona erdirilmesi için ortak çalışmaların teknik düzeyde sürdürülmesine karar verildi.
Öte yandan 1 Temmuz itibarıyla 6 aylık süreyle ülkesi AB dönem başkanlığını devralan Macaristan Başbakanı Viktor Orban’ın, 2 Temmuz’da ilk kez Ukrayna’ya gelmesi bu yılın dikkati çeken olayları arasında yer aldı. Orban, başkent Kiev’de Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy’e önce ateşkesin sağlanmasını, sonra barış görüşmelerinin yapılmasını önerdi.
Zelenskiy de Orban’ın önerisine cevaben, ülkesinin hazırladığı barış formülünde yer alan maddeler çerçevesinde savaşı sona erdirme planını özetledi.
Ukrayna’nın ilk F-16’ları teslim alması
Ukrayna, Rusya topraklarında bulunan ve Rus ordusunun ihtiyaçlarını karşıladığı bilinen petrol depolama tesislerine saldırılarını sürdürdü.
Diğer yandan Ukrayna, ağustosta uzun süredir bekledikleri ilk F-16 savaş uçaklarını teslim aldığını duyurdu. F-16 uçakları, Ukrayna’nın uçak talebini ilk kabul eden ülkeler Danimarka, Hollanda ve ABD’den geldi.
Ukrayna’nın doğusundaki Harkiv ve Donetsk bölgelerinde şiddetli çatışmalar sürerken ülkenin diğer bölgelerine de Rusya’nın İHA ve füze saldırıları devam etti.
Rusya, füze ve İHA’larla Ukrayna’nın enerji tesislerini, askeri sanayi işletmelerini hedef almayı sürdürdü. Ukrayna da Rusya’nın çeşitli bölgelerindeki petrol depolama ve askeri tesislerini hedef alan İHA saldırılarını yoğunlaştırdı.
Ukrayna ordusunun, Rusya’nın Kursk bölgesine girmesi
Ukrayna ordusunun, 6 Ağustos’ta Rusya’nın Kursk ve Belgorod bölgelerine girmesiyle çatışmalar Rusya topraklarına kaydı. Rusya, söz konusu iki bölgeden halkı tahliye etti. Ukrayna ordusu ise Kursk bölgesinde 1263 kilometrekare alanı ele geçirdiğini, 93 yerleşim birimini kontrol altına aldığını duyurdu. Ancak Ukrayna ordusu zamanla bu toprakların bir kısmının kontrolünü kaybetti.
ABD’nin uzun menzilli silahların Rusya topraklarında kullanımına izin vermesi
Rus ordusu, saldırılarını Donetsk bölgesinin Pokrovks, Kurahove, Kupyansk, Liman ve Bahmut yönlerinde, Zaporijya bölgesinde Robotine yerleşim birimi yakınlarında, Harkiv bölgesinde de Volçansk yakınlarında yoğunlaştırmış durumda. Halihazırda yoğun çatışmalar tüm cephe hattı boyunca devam ediyor.
Şiddetli çatışmaların gölgesinde ABD’nin Ukrayna’ya sağladığı uzun menzilli füzelerin Rusya topraklarında kullanımına izin vermesi, Ukrayna’nın Rusya topraklarına saldırıları artırmasına imkan sağladı.
ABD’nin bu kararını değerlendiren Zelenskiy, “Eylemler sözle yapılmaz. Bu tür şeylerin ilanı olmaz. Füzeler kendi adına konuşacak.” ifadelerini kullandı.
Sadece ABD’nin değil, İngiltere’nin de verdiği diğer uzun menzilli seyir füzelerini Rusya içlerine doğru kullanan Ukrayna ordusunun bu eylemleri, Rus ordusunun ağır silahlarla cevap vermesine neden oldu.
