İsrail ordusunun başkent Beyrut’a düzenlediği hava saldırısında üst düzey komutanını kaybeden Lübnan’daki Hizbullah Hareketi’nin nasıl bir misilleme yapacağı tartışılırken, gözler Tel Aviv’le kontrollü çatışması süren örgütün askeri kapasitesine çevrildi.
İran destekli Hizbullah Hareketi, 8 Ekim 2023’ten bu yana Lübnan’ın güneyinden İsrail ordusuna yönelik kontrollü saldırılar düzenliyor.
Taraflar arasındaki çatışmalar, 29 Temmuz’a kadar sadece Lübnan-İsrail arasındaki sınır bölgesinde yaşanıyordu.
Ancak İsrail ordusunun 30 Temmuz’da Hizbullah’ın üst düzey komutanlarından Fuad Şükür’e yönelik Beyrut’a düzenlediği hava saldırısıyla “sınır angajmanı” ortadan kalktı.
Bunun ardından Hizbullah’ın Beyrut saldırısına karşılık İsrail’e nasıl ve ne tür silahla misillemede bulunacağı merak ediliyor.
AA muhabiri, 1980’den bu yana Lübnan’ın güneyi ve doğusunda devlet olmayan silahlı bir aktör olarak hareket eden Hizbullah’ın elinde bulundurduğu ve çatışmalarda sıklıkla kullandığı silahları inceledi.
300 günlük kontrollü çatışmanın bilançosu
Hizbullah lideri Hasan Nasrallah, 11 Ekim 2023’te yaptığı açıklamada Lübnan’dan İsrail’e yönelik gerçekleştirilen saldırıların Gazze Şeridi’ndeki Filistin direniş gruplarına “destek” için gerçekleştirildiğini ifade etmişti.
Hizbullah, resmi Telegram hesabından İsrail ordusuna yönelik farklı silahlarla düzenlediği eylemlerin bilançosunu açıkladı.
Örgütün verdiği bilgilere göre, 8 Ekim 2023’ten 3 Ağustos 2024’e kadar 2 bin 500 saldırı gerçekleştirildi.
Saldırılarda 125 askeri araç, 182 komuta merkezi, 450 teknik istihbarat teçhizatı, 4 askeri endüstri tesisi, 61 topçu birliği, 12 Demir Kubbe vuruldu ve 8 İHA düşürüldü.
Hizbullah, 10 aylık çatışma sürecinde İsrail’in 35 kilometre derinliğindeki hedefleri de vurabildiğini aktardı.
Hizbullah saldırıları nedeniyle İsrail’in sınırda yer alan, kuzeydeki yasa dışı 43 yerleşim birimi tamamen boşaltıldı. Böylece 230 bin İsrailli evlerini terk etmek zorunda kaldı.
Hizbullah çatışmalarda 1 üst düzey, 3 saha komutanı toplamda 401 mensubunu kaybetti
İsrail ordusu, Lübnan’ın güneyindeki 120 kilometrelik dağlık ve sahil kesimlerde genellikle evlerde konuşlanan veya araçlarıyla hareket halinde olan Hizbullah mensuplarını insansız hava araçları ve savaş uçaklarıyla hedef alıyor.
İsrail güçleri ilk olarak 8 Ocak’ta Visam Tavil, 3 Haziran’da Muhammed Nima Nasr ve 12 Haziran’da Talib Sami Abdullah gibi örgütün, Suriye’deki iç savaşta görevler üstlenen saha komutanlarını hava saldırılarıyla öldürdü.
Son olarak 30 Temmuz’da başkent Beyrut’ta, Hizbullah’ın kalesi Dahiye bölgesine düzenlediği hava saldırısında, örgütün 2 numaralı ismi olduğu belirtilen, üst düzey komutanı Şükür’ü öldüren İsrail ordusunun, 8 Ekim 2023’ten beri düzenlediği saldırılarda ölen Hizbullah mensubunun sayısı 401’e yükseldi.
100 bin üzerinde savaşçı var iddiası
Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah, daha önceki birçok açıklamasında, örgütün aktif şekilde savaşmaya hazır 100 bin üzerinden savaşçısının olduğunu iddia etmişti.
Irak ve Yemen’den birçok kişinin saflarında savaşmak istediğini de dile getiren Nasrallah, ancak savaşçıya ihtiyaçlarının da bulunmadığını dile getirmişti.
Öte yandan ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatının (CIA) verilerine göre, Hizbullah’ın 2022’ye kadar, toplamda 45 bin, sahada aktif mensuplarının sayısının ise 20 bin olduğu tahmin ediliyor.
İran yapımı füzeleri
Hizbullah’ın Temmuz 2006’da patlak veren ve 34 gün süren İsrail ile son savaşında en çok kullandığı füze, 30 kilometre menzili bulunan Rus yapımı katyuşa idi. O dönem Hizbullah, İsrail’in sadece kuzey bölgelerine 4 bin adet katyuşa fırlatmıştı.
Ancak aradan geçen 18 yıllık süreçte İran’ın büyük desteğiyle Hizbullah’ın elindeki füzelerini geliştirdiği belirtiliyor.
CIA’nın verilerine göre, örgütün elinde 150 bine yakın farklı türde füze bulunuyor.
Hizbullah lideri daha önceki açıklamalarında bazı füzelerin artık Lübnan’da kendileri tarafından imal edildiğini ileri sürmüştü.
Açık kaynaklara göre, Hizbullah’ın envanterinde İran yapımı ve 550 kilometre menzilli Raad, 43 km menzilli Fecer, 200 km menzilli Zilzal, 10 km menzilli Burkan, 11 km menzilli Falak-1 ve Falak-2 füzeleri bulunuyor.
Ekimdeki çatışmalardan bu yana örgüt, İsrail’in kuzeyindeki askeri hedefleri, genellikle güdümlü füze, İran yapımı yarım ton ağırlığındaki Burkan ile Falak-1 ve Falak-2 füzeleriyle vuruyor.
Hizbullah, 2006’da İsrail’in askeri araçlarını genellikle Rus yapımı güdümlü Kornet füzeleriyle hedef aldı.
Hizbullah’a yakınlığıyla bilinen Beyrut merkezli Al Mayadeen TV’nin geçtiği raporlara göre, şu anda örgütün elinde daha çok İran yapımı güdümlü “Elmas” füzesi bulunuyor.
Karadan havaya füze
Lübnan’ın güneyindeki hava sahasını ihlal edip saldırılar düzenleyen İsrail’in Elbit Hermes 450 ve 900 tipi toplamda 8 adet insansız hava aracı (İHA) Hizbullah tarafından düşürüldü.
Hizbullah, İHA’ları genellikle detay vermeden ellerindeki “hava savunma silahı”yla vurulduğunu belirtti.
Ayrıca örgüt, Lübnan semalarında alçak uçuş yapan İsrail savaş uçaklarının da yine hava savunma sistemiyle püskürtüldüğünü ve geri çekilmek zorunda kaldığını zaman zaman duyuruyor.
Hizbullah, 7 Haziran’da tarihinde ilk kez bir İsrail jetinin uçaksavar füzesi ateşleyerek sınırdan geri çekilmeye zorlandığını açıklayan bir bildiri yayınlamıştı.
İHA kapasitesi
Hizbullah, İsrail’in Hayfa kenti gibi ülkenin stratejik ve derinlikte yer alan iç kesimlerine kadar sızabilen insansız hava araçlarına sahip.
Örgüt özellikle sınır hattında yer alan birçok askeri üsse kamikaze insansız hava aracı (İHA) ile sıklıkla saldırılar düzenlediğini duyuruyor.
Bu saldırıların içerisinde en dikkati çekeni ise 15 Mayıs’ta İsrail’in kuzeyindeki Taberiya yakınlarındaki bir üste bulunan ve ABD-İsrail’in ortak bir projesi “Skylark” adındaki gözetleme balonunun vurulması oldu.
Hizbullah, Lübnan’ın güneyinden fırlattığı kamikaze İHA ile Skylark balonunu patlattı. İsrail, Skylark’ı sınır gözetlemek için kullanıyordu.
Lübnan’daki örgütün elinde 2 bin kilometreye kadar menzili bulunan İran yapımı Shahed 101, 129, 136 tipi ve 150 kilograma kadar patlayıcı taşıyabilen İHA’lar’ın bulunduğu da ifade ediliyor.
Ayrıca İran yapımı ve 20 kilogramlık patlayıcı taşıyan kamikaze Ebabil 2T ve Mirsad 1 İHA’ları bulunan Hizbullah’ın, İran yapımı İHA’ların yanı sıra kendi ürettiği Eyüb ve Mirsad 2 İHA’ları da var.
