Dünyanın en büyük sodalı gölü olan Van Gölü’nde küresel iklim değişikliğinin etkisiyle büyük ölçüde su kaybı yaşarken, yaklaşık 100 yıllık balıkçı iskelesi ise bu kez tamamen su yüzeyine çıktı. ABD Havacılık ve Uzay Ajansının düzenlediği uzay fotoğraf yarışmasıyla adını dünyaya duyuran Van Gölü, küresel iklim değişikliğinden dolayı yaşanan aşırı kuraklıkla gündeme geldi.
Sıcaklıkların artmasıyla beraber yağışların azalması Van Gölü’ndeki su kaybını büyük ölçüde artırdı. Kapalı bir havzada yer almasından dolayı diğer göllere oranla kuraklıktan daha fazla nasibini alan Van Gölü’nde yaklaşık 100 yıllık balıkçı iskelesi ortaya çıktı. İskelenin ahşap fore kazıklarının tamamen yüzeye çıkması, göldeki su kaybı etkisini bir kez daha gözler önüne serdi. Uzmanlar, yüzey akışları ve yer altı suların gölü yeterince besleyemediğini, bu durumda aşırı sıcaklıklarla birlikte buharlaşmanın göldeki su kaybını hızlandırdığını belirtiyor.
“Hızlı bir geri gidişin olduğunu gösteriyor”
İHA muhabirine konuşan Prof. Dr. Faruk Alaeddinoğlu, Van Gölü’nün oldukça büyük bir göl olduğunu anımsattı. Van Gölü’nün geçmişte hem yolcu hem de yük taşımacılığında kullanıldığını ifade eden Prof. Dr. Alaeddinoğlu, “Yük ve insan taşımacılığından dolayı gölün belirli alanlarında limanların oluşmasına neden olmuştur. Bundan 100 yıl öncesine ait olduğu düşünülen kalıntıların ortaya çıkması aslında bize gölün ne kadar geri gittiğini gösteriyor. Bundan 100 yıl önce kullanılan alanlara eş değer yükseltiye eriştiğini ve hızlı bir geri gidişin olduğunu gösteriyor. Diğer taraftan gölün geçmişte seviye farklılaşmalarının çok yüksek düzeylere çıktığını gösteriyor. Biz, tarih içerisinde bunun çok daha aşağılara indiğini de biliyoruz” dedi.
“200 yıllık bir geçmişe de yolculuk edebiliriz”
Gölde yüzlerce metrelik farklılaşmanın olduğunu bildiklerini dile getiren Alaeddinoğlu, “Tabii bu uzun zaman diliminde gerçekleşen bir durumdur. Yüzey akışları ve yer altı suları gölü yeterince besleyemiyor. Diğer taraftan sıcaklıkların artışı ve buharlaşma göldeki su kaybını hızlandırıyor. Bu da yüz yıl bizi geriye götürebilir. Belki bundan 10 yıl sonra çok daha eskiye yolculuk edebiliriz. Van Gölü’nün geri çekilmesiyle beraber 200 yıllık bir geçmişe de yolculuk edebiliriz. Göldeki çekilme devam edecek. Geçmişte göl kıyısında insan eliyle oluşturulmuş bütün kalıntılar, görebileceğimiz nesneler, objeler haline dönüşecekler. Bugün 100 yıllık geçmişe gittik. Belki bundan 10 yıl sonra 200 yıl geriye gitmiş olacağız. Limanların gölün birçok noktasında olduğunu varsayıyoruz. Muhtemelen göl seviyesi düştükçe biz bunlara tanıklık edeceğiz” diye konuştu.
Van Gölü’nde devam eden aşırı çekilmeden endişeli olduklarını ifade eden vatandaşlar ise gölün en önemli sahillerinden birisi olan İskele Sahili’nden yararlanamadıklarını kaydetti.
