Ekosistemi Koruma ve Doğa Sevenler Derneği, yaptıkları farkındalık çalışması ile yere atılan sigara izmaritlerine dikkat çekti.
Aydın genelinde doğa ve çevre bilincinin oluşması adına önemli çalışmalar yürüten Ekosistemi Koruma ve Doğa Sevenler Derneği (EKODOSD), Dünya Çevre Günü’nde farklı bir etkinliğe imza attı. Kuşadası sokaklarına çıkan dernek üyeleri, ellerine aldıkları 5 litrelik su damacanasına yerden topladıkları sigara izmaritlerini topladılar. Yaklaşık 1,5 saat içerisinde tüm damacanaları dolduran doğa dostları, topladıkları sigara izmaritleri ile “izmarit balığı” çizimi yaparak farkındalık oluşturdu.
Çevreye atılan çöplerin yanı sıra sigara izmaritlerinin çöp olarak görülmediğini ifade eden EKODOSD Başkanı Bahattin Sürücü; “Evinizden sokağa adımınızı attığınız andan itibaren, yerde gördüğünüz ilk atık sigara izmariti olmaktadır. Küçük olması nedeniyle çöp olarak değerlendirilmeyen sigara izmaritlerini yaşamımızın her alanında görmek mümkündür. Yapılan araştırmalarda dünyada trilyonlarca sigara izmariti doğaya, sokaklara, derelere ve denizlere atılmaktadır. Çevre hassasiyetinin en hassas olması gereken turizm kentlerine bakıldığında değişen bir durum olmadığı gibi, sigara izmaritlerini daha sıklıkla görmek mümkündür. Binlerce insanın gezdiği çarşıların sokaklarında adım başına sigara izmaritlerinin atıldığı görülür. Parke taşlarının arasında, gözükmez diye atıldığı yeşil çimenlerin içinde, toplu taşımaya binerken yere atıldığı duraklarda, sıra beklenen bankaların önünde, sokaklar kirletilmesin diye sokuşturulduğu çiçek saksıların içinde, bir konser sonrası meydanın her yerinde, deniz kıyısındaki kumulların içinde, caddelerdeki su mazgallarının içinde ve denizde suyun altında sigara izmaritleri düşüncesizce atılmaktadır. Yerli yabancı binlerce insanın gezdiği deniz kıyısında, taşların arası ve su mazgalların içinin sigara izmaritleriyle dolu olduğu görülmektedir. Özellikle mazgallara atılan sigara izmaritleri, yağmur suyu sistemlerini tıkamakta ya da suyla birlikte denize gitmektedir. Denize karışan sigara izmaritleri zaman içinde mikroplastiklere dönüştüğü yapılan bilimsel çalışmalardan bilinmektedir. Birçok deniz canlısı tarafından plankton diye yutulan mikroplastikler, balıklar sayesinde bizim soframıza kadar gelmektedir” dedi.
“Büyük bir hızla yine dolacak”
İzmaritlerin toplandığı alanların büyük bir hızla yine olacağını sözlerine ekleyen Sürücü; “17 Eylül Dünya Temizlik Günü’nde bir deneme yaptık. Yönetim Kurulu üyemiz Nawal Algeedi ve derneğimizi ziyarete gelen çoban doktor olarak bilinen tıp öğrencisi Nursel Yardımcı, 5 litrelik bir su damacanasını taşların arasından topladıkları izmaritlerle 1,5 saatte doldurabildiler. Toplamasının çok zor, yorucu ve sinir bozucu olduğunu söyleyen Naval Algeedi ve tıp öğrencisi Nursel Yardımcı ‘İnsanlar sigarayı içtikten sonra yere nasıl atabiliyorlar anlayabilmiş değiliz. Her yerde izmarit var. Ne yazık ki içlerinde birçok eğitimli insanların olduğunu, hatta turizmden kazanan insanların dükkanlarının önüne attıkları izmaritin farkında bile olmadıklarını, birçoğunun izmariti söndürmeden yere attıklarını görmekteyiz. Yangınların en büyük nedenlerinden birisi de doğaya atılan izmaritler olmaktadır. İzmaritleri toplayarak çözüm üretmenin mümkün olmadığını gördük bugün. Çözüm için kamu, özel, STK hep birlikte bir şeyler yapılmalıdır’ dediler. Onların izmaritleri topladığı alanlar gece büyük bir hızla yine dolacak. Peki, denize gidenler ne olacak? İzmaritleri temizlemek mümkün değil, çözüm de değil. Önemli olan atmamak ve attırmamak. Bunun çaresi var aslında. Öncelikle yerel yönetimlerin sigara izmaritlerinin yoğun olduğu noktalara izmarit toplama kutuları yerleştirilmelidir. Mazgalların, izmaritlerin yoğun atıldığı noktalara tabelalar, afişler gibi uyarıcı panolar asılmalıdır. Tüm bunlara rağmen yine atılıyorsa, 2872 Sayılı Çevre Kanunu’na göre yaptırım neyi gerektiriyorsa denetlenerek bunlar uygulanmalıdır. Dünyada bu tür uygulamalarla kesin çözüme kavuşan örnek ülkeler bulunmaktadır. Singapur’da yere en ufak çöp atanın cezası 1000 dolar ve bir ay da yerleri süpürme cezası verilmektedir. Fransa’da sigara izmaritini yere atmanın cezası 68 Euro’dur. Gerekli denetimler, yaptırımlar ve cezalar mutlaka uygulanmalıdır. Kirleten ödemelidir. Yaşanabilir ve çevre kirliliğinin en aza indirgendiği kent oluşturmak için bu tür uygulamalar ve yaptırımlar mutlaka yapılmalıdır” şeklinde konuştu.
