Cengiz Holding‘in yan kuruluşu Truva Madencilik, uzun süredir açmaya çalıştığı Halilağa altın madeniyle ilgili hukuksal süreç devam etmesine rağmen ağaçları kesmeye başladı. Yerel halk ve ekoloji örgütlerinin tepkileri dinmek bilmiyor.
600 dönümlük bir alan üzerinde yapılması planlanan Halilağa Bakır ve Altın Madeni Projesi, daha sonra genişletilerek 6 bin dönümlük bir sahaya yayılmıştı. Proje alanı, Halilağa, Hacıbekirler ve Muratlar köylerini doğrudan etkileyecek. Altın ve bakır ayrıştırma sürecinde siyanür gibi zehirli kimyasalların kullanılacak olması nedeniyle Yanıklar köyü başta olmak üzere toplamda on köy, bu projeden olumsuz etkilenme riski taşıyor.
Önceki gün başlayan kesim işlemlerini durdurmak için köylülerle birlikte alana giden CHP Çanakkale Milletvekili Özgür Ceylan, Truva Madencilik’in yeni genişletme başvuruları aracılığıyla Kazdağları’ndaki faaliyet alanını 10 kat büyüttüğünü söyledi. Ceylan, “Burada Halilağa Bakır Madeni Projesi adıyla 600 dönümlük maden alanını 6 bin dönüme çıkarıp büyük bir ağaç katliamı yapacaklar. Firma 240 bin ağaç diyor ama gövdesi 8 santimden az olan ağaçları ağaçtan saymayarak sayıyı düşürüyor. Bayramiç ilçesine bağlı Yanıklar, Söğüt, Hacıbekirler, Halilağa, Muratlar, Osmaniye, Yaylacık köylerinin olduğu arazide ağaç katliamı yapılacak” diye konuştu.
Çanakkale Belediye Başkanı Muharrem Erkek de Kazdağları’nın binlerce yıl insanlığa hizmet edecek çok önemli bir ekosistem olduğuna dikkat çekti ve asıl sorumlunun iktidar olduğunu vurguladı. Erkek, “Bu izinleri neden veriyorsunuz? Kazdağları’nın Balıkesir tarafı milli park iken Çanakkale tarafı milli park değil. Bu nedenle böyle fütursuzca hareket ediyorlar. O kadar çok ruhsat var ki. Sonuna kadar mücadelemizi sürdüreceğiz, halkımızla birlikte doğamızı koruyacağız” dedi.
Kesimleri durdurmak isteyen köy halkı ve çevre savunucuları dün jandarma müdahalesi ve engellemesiyle karşılaşmıştı. Tepkiler ve eylemler devam ediyor.
ÇEVRE ÖRGÜTLERİ VE VATANDAŞLAR ŞANTİYE ALANINDA EYLEM YAPIYOR
Çanakkale halkı, Kazdağları Ekoloji Platformu, Çanakkale Emek Barış ve Demokrasi güçleri Kazdağları’ndaki Hacıbekirler köyü yakınındaki şantiye alanında eylemini sürdürüyor. Bugün başlangıcı verilen eylemler kesim işlemleri durdurulana dek devam edecek. Sosyal medyadan destek çağrıları da sürüyor.
Cengiz Holding’in sahibi olduğu Truva Bakır A.Ş. firması 2012’de verilen “ÇED Gerekli Değildir” kararı ile çalışma izni almıştı. “Halilağa Bakır Ocağı Kapasite Artışı, Cevher Zenginleştirme Tesisi ve Atık Depolama Tesisi” projesi için 2020’de başlatılan proje kapsamında tüm itirazlara rağmen projeye 2021 yılında “ÇED Olumlu” kararı verildi. Karanın iptali için 90 davacı tarafından üç ayrı dava açıldı.
Bilirkişi raporlarında, söz konusu alanda yapılacak projenin doğal ve kültürel varlıklar üzerinde geri dönüşsüz tahribata neden olacağının belirtilmesi üzerine “ÇED Olumlu” kararı iptal edildi, karar itiraz yolu kapalı olmak üzere Danıştay tarafından da onaylandı.
Bu süreçte şirket, ÇED Raporundaa değişiklikler yaptı. Eski proje ruhsat alanına bir ruhsat daha eklenerek, ruhsatlar birleştirildi, yeni bir ruhsat alındı ve projenin adı değiştirildi.
Yeniden başlatılan ÇED süreci sonrası, şirket tekrar “ÇED Olumlu” kararı aldı. Karara karşı bu kez 95 davacı tarafından 2023’de yeniden dava açıldı. Dava süreci halen devam ediyor. Davada yürütmeyi durdurma talebi yerine getirilmedi ve henüz bilirkişi keşfi için de bir karar verilmedi. Yürütmeyi durdurma kararı verilmemiş olması nedeniyle mevcut “ÇED Olumlu” kararına dayanarak şirketin faaliyete başlamasının önünde de yasal bir engel bulunmuyor.
773 FUTBOL SAHASI BÜYÜKLÜĞÜNDE ORMAN VE MERA YOK OLACAK
Maden ruhsat alanı 5995,74 hektar (ha), ÇED Alanı 580,21 hektar ve üç poligondan oluşuyor. 580,21 ha’lık ÇED alanının 513,80 ha’lık kısmı orman arazisi; 66,41 ha’lık kısmı ise orman sayılmayan alan içerisinde yer alıyor.
Projenin adında “bakır” olsa da aslında “ÇED Olumlu” kararı verilen işletme kapsamında “yeraltı ocağı altın madeni de” yer alıyor ve hem “altın” hem de “bakır” elde edilmesi bekleniyor. Proje Süresi, iki yılı inşaat dönemi olmak üzere 15 yıl işletme dönemi ve iki yıl kapatma dönemi olmak üzere toplam 19 yıl olarak planlanmış, işletme Yöntemi ise patlatmalı açık ocak işletmeciliği olarak belirtilmiş.
Arazi, orman ve şahıs arazileri üzerinde yer alıyor. Maden için ormanlık alanlarda orman kullanım izinleri alınacak, şahıs arazileri için ya sahiplerinden satın alınacak ya da devlet tarafından kamu yararı gösterilerek acele kamuştırma yapılıp şirkete tahsis edilecek.Tarım arazileri ise tarım dışı alan olarak belirlenecek.
Proje sonucunda 773 futbol sahası büyüklüğünde orman, mera ve tarım toprağı yok edilecek, üç köy haritadan silinecek, su sıkıntısı çekilen köylerde yeraltı suları ve dereler maden şirketine tahsis edilecek.
Kaynak: Yeşil Gazete