SALGINDA çok yüksek riskli iller arasındayız malum.
Kıpkırmızıyız.
Bursa, Manisa falan sarı.. İkisi de sanayi şehri.
Orta riskli gruptalar.
Daha çok nüfus, daha çok sirkülasyon söz konusu.
Asıl kırmızı olması gerekenler onlar.
Kızaran biziz!
Neden?
***
İZMİR bile kızarmamış; turuncuda kalmış.
Ya Uşak?
Nasıl olmuşsa olmuş, Güneydoğu illeri düşük riskli grupta çıkmış. Türkiye’nin doğusu, batısı, kuzeyi sarı, turuncu, kırmızı.. Güneydoğusu mavi!
Batıda mavi kalmayı başaran tek il Uşak.
Nasıl başarmış?
Önceleri vaka sayıları korkunç düzeydeymiş. Koronavirüs kaynaklı ölümler oldukça fazlaymış. Hastaneler ve yoğun bakım üniteleri dolup taşıyormuş.
Uşaklılar korkmuş haliyle. Alınan tedbirlere, yasaklara riayet etmişler. Daha dikkatli davranmaya başlamışlar.
Demek ki günlük vaka ve ölüm sayıları kamuoyuna duyurulmuş.
Bizde duyurulmadı. Kamuoyuyla tek bir rakam bile paylaşılmadı uzun süre.
Sadece “risk var, tedbirli olun” dediler.
Sosyal medyadan “tedbirli olun, maske – mesafe – hijyen kuralına dikkat edin” uyarılarıyla yetindiler.
Yani biraz göz korkutmak gerekiyordu.
***
HATIRLAYIN; şu caddeye bu kadar, bu caddeye şu kadar kişi girebilir diye kararlar aldılar.
Caddelerde, meydanlarda aynı anda bulunacak azami insan sayısını belirlediler.
Kamuoyuna ilan ettiler.
Ama denetlemediler.
İpini koparan sokaktaydı yine.
Uşak’ta ne yapmışlar?
Başlangıçta caddeler, sokaklar, AVM’ler falan hınca hınç doluymuş. Banka önlerinde uzun kuyruklar oluşuyormuş. Kalabalık cadde ve meydanlara girişi sınırlamışlar.. Giriş çıkışta kontroller arttırılmış. İşi olmayanı sokmamışlar.
Polis bu konuda hayli önemli rol oynamış; sıkı çalışmış.
Bizde öyle olmadı meselâ.
***
KALABALIK cenaze törenlerine izin verilmemiş.. Taziyeler yasaklanmış. Düğün dernek zaten yasak.
Bizde de yasak.
Tabi denetim sağlıklı yapılmıyorsa, yasak kağıt üstünde kalıyor.
Taziye yasağına uymuş Uşaklılar. Bu da vaka sayısının düşmesinde etkili olmuş.
Bizde tam tersi oldu hep. Toplu halde bulunulmaması gerekirken, önce toplum önderleri, şehri yönetenler bozdu kuralı. Mesafesiz bir araya gelmeler falan…
Uşak’ta mavileşmenin bir diğer nedeni de toplu ulaşım araçlarının kullanılmamasıymış.
Ne kadar temizlersen temizle, toplu ulaşım araçları virüsün yayılmasında en önemli etkenlerden biri. Araç yıkanıp temizlenmiş ama, arkandakinin nefesi senin ensende.. İnerken binerken temas durumları da oluyor haliyle.
Uşak küçük bir şehir olduğu için millet işine gücüne yürüyerek gitmeyi tercih etmiş.
Biz de büyük bir şehir değiliz; ama yürümeyi sevmeyiz. Yüz metre mesafeye arabayla gideriz.
Belediye otobüsleriyle sabahtan akşama panoramik şehir turu yapan emekli de bol bizde…
***
ÖZETLE, Balıkesir’de tedbirler bir parça kağıt üstünde kaldı. Denetim sağlıklı yapılmadı.
Yerel yönetimlerin dezenfekte işleri daha çok şov ağırlıklıydı.
Kabineden çıkan kararlar, hıfzıssıhha kurullarında bire bir tatbik edildi falan ama..
Vatandaş çok riayet etmedi; yönetenler çok sıkmadı.
Sonuç budur.
***
MİLLETVEKİLLERİ, belediye başkanları, mülki idareciler, şehri yönetenler sosyal medyada “oraya gittik, buraya gittik” paylaşımları yapıyorlar sürekli.
Hep bir etkinlik, hep bir toplu halde bulunma…
Tokalaşmalar, yumruk değdirmeler, bitişik nizam pozlar.
Pandemiye rağmen kapalı salonların lebalep doldurulduğu kongrelerimiz de var!
Lokantalar, restoranlar, kafeler kapalı.. Sadece paket servise izin var.
Otelin restoranı açık; rakı da var, balık da…
Hâttâ geçen hafta Ayvalık’ta lüks bir otelde düğün töreni yapılmış.. Yemekli, orkestralı, danslı, halaylı falanmış.
Bundan haberdar olan Ayvalıklılar, “bu saatten sonra hiç kimse bize maskeden mesafeden bahsetmesin arkadaş” diye dikleniyormuş.
Belediye başkanları kahvaltılı basın toplantıları yapıyor memlekette.
Dip dibe oturmalar, sarmaş dolaş olmalar falan.
Hafta sonu bir taşıma işimiz oldu; Valilik’ten izin talep ettik taşıyıcı arkadaşlar için.
“Siz yaparsanız millet n’apmaz, sizin örnek olmanız lazım” deyip reddettiler. İzin vermediler yani.
O gün caddeler yine vızır vızırdı.
***
EDREMİT Belediyesi geçen gün tüm personeline covid-19 testi yaptırdı. İki yüz küsur çalışandan 26’sında korona çıktı. Paniklediler haliyle.
Mesai saatlerini bu duruma göre ayarlamalar, esnek çalışmalar, giriş çıkış yasakları, ziyaretçilere sınırlama, HES kodu zorunluluğu.. Bir dizi tedbir yani.
Ertesi gün Vali Hasan Şıldak Edremit Belediyesi’ne ziyarette bulundu.
Karşılama töreni yaptılar.
Vali’nin beraberindeki kalabalıkla, Belediye’yi yönetenlerin kalabalığı bir araya geldi.
Hoş beş ettiler.
“Nasıl olsa aşılıyız” rahatlığı var muhakkak.
Ne ki, aşı olanların taşıyıcılığı devam ediyor.
Mavileştiğimiz günleri görmek ümidiyle…
