Ş. TARIK SÜRMELİOĞLU

KUŞ gribi, deli dana, domuz gribi, kırımkongo kenesi derken..

Şimdi de koronavirüs.

Bu da geçecek elbet; unutulacak.

Şöyle unutulacak: Adamlar laboratuvar ortamında yeni virüs üretimleri yapıp insanlığın üstüne salacak.

Her yeni virüs, bir öncekinden daha öldürücü olacağına göre..

Bir sonraki öldürücü virüs, koronayı hepimize unutturacak!

***

YARIN aşısı çıkar bunun, virüsün üretildiği laboratuvarda aşısı, ilacı falan da üretilmiştir zaten.

Adamlar, virüsü saldıkları ülkelerin ekonomisini çökertirken.. Aşıdan dünyanın parasını kazanacak yani. Savaş dediğin illa ki topla tüfekle yapılmaz.. Al sana savaş işte.

Meselâ Çin.

Amerika’nın tahtını sallıyor.

Salıver virüsü, ölsün üç beş bin kişi.. Çin mallarına yasaklama getir, ticaretini bitir; onlar ulusal seferberlik ilan edip hastalıkla mücadele ederken bilmem kaç trilyon dolar kaybetsin; sen kazan.

Savaş yani.

***

ÇİN’den İran’a taşıdılar virüsü. Oradan Avrupa’ya.

Tedbir alıyor muyuz, alıyoruz.

Ne kadar alırsan al, bir açık kapı bulup girebiliyor içeriye.

Uçakla geliyor, trenle geliyor, uçan kuşla geliyor, bir şekilde geliyor.

Yetkililer, şu ana kadar Türkiye’de koronavirüse rastlanmadığını söylüyorlar.

Umarım hep böyle devam eder.

Kuş gribini, domuz gribini, kırımkongo kenesini, şunu bunu yaşamış, görmüş bir millet olarak..

Hani hep deriz ya, “bize bir şey olmaz…”

Nah olmaz!

***

DEVLETİN tepesindekiler ekranlardan, gazetelerden falan bilgilendirme yapıyor, milleti uyarıyor; uzmanlar nasıl korunmamız gerektiğini falan anlatıyorlar da.

Hani deprem olunca aklımız başımıza geliyor; bu salgın hastalık olayları da böyle.

Allah göstermesin, meselâ Balıkesir’de bir virüs vakası görülse..

O zaman “şöyle yapın, böyle yapın” diye uyarılar başlayacak.

Şu anda kimsede tık yok.

Akhisar fayı bizim buraları sallayınca, yok toplanma yerleri, yok binaların sağlamlığı çürüklüğü, yok deprem tatbikatları falan..

Fay sallamasa kimse depremi akıl etmeyecek!

Virüs olayı da böyle.

Bize bulaşmış değil; o halde sorun yok!

Bulaştıktan sonra bakarız…

***

İL Sağlık Müdürlüğü ne yapıyor meselâ?

Mevzuyla direkt muhatap yani.

Böyle bir vaka durumunda hastanesi, kliniği, uzman ekibi, kadrosu, alet edevatı, karantina ortamı, şusu busu hazır mı?

İlle de vaka olacak değil.. Olmadan ne önlem alındı, bilen var mı?

Valilik ne yaptı, ne yapıyor?

Yerel yönetimler falan…

***

İL Sağlık Müdürlüğü’nün internet sitesine, Sağlık Bakanlığı’nın koronavirüsle ilgili klasik uyarılarının yer aldığı bir link koymuşlar, hepsi o.

Afişler, broşürler bastırın.. İnsanların toplu olarak bulunduğu ortamlarda virüsle ilgili uyarıcı nitelikte materyaller dağıtın.

Pek çok insan sadece ismini biliyor virüsün; bir de virüs haberlerinden takip ettikleri üç beş bilgi kırıntısı.

Daha uyarıcı, daha bilgilendirici, daha koruyucu şeyler yapın.

Kahvehaneler, millet kıraathaneleri, kafeler gürül gürül insan kaynıyor.

Toplu ulaşım araçları, otobüsler, minibüsler, şunlar bunlar.

Hani göstermelik ‘dezenfekte’ haberleri falan gönderse de Büyükşehir Belediyesi..

Dezenfekte işinin bu kadar basit olmadığını herkes biliyor.

Bu ölümcül virüsü etkisizleştirebiliyor mu o dezenfekte işleri?

Kirli bezle içini, çamurlu fırçayla dışını temizliyorsun sonuçta. Ne kadar temizleniyorsa artık.

***

OKULLAR… Salgın hastalıkların odak noktası.

Bir kişi hastaysa, hepsinin hasta olma olasılığı var.

Öğretmen, öğrenci, okul müdürü, veli, yönetici ayırımı olmuyor bu işlerde.

Biri hapşırdı mı, hepsi hapşırıyor!

Okullarda anlatılıyor mu meselâ?

Ayrıca o okulların temizlik, dezenfekte işleri sağlıklı mı yapılıyor?

Kamu kurumları, hastaneler, bakımevleri, yurtlar, şunlar bunlar.

Hepsinde temizlik öylesine yani.

***

İNSANLARI uyarmak ve olası salgınlardan korumak yönetenlerin görevi.

Halk sağlığı mühim.

*********************

Şu sıra çok fazla öpüşüp sarılmayın!

OLDUM olası sarılıp öpüşmeleri sevmem.

Şu dönemde tokalaşmaktan bile kaçının. Başınızla selamlayın, gözlerinizle sevin; uzaktan uzaktan.

Hani koronavirüs durumları var diye değil; her türlü hastalık var sonuçta.

Kafede çay içtiğin bardak nasıl yıkanıyor biliyor musun?

Suyun altında iki ovuşturup kurumaya bırakıyor adam. Öylesine yıkanan bardakla bir başkası çay içiyor.

Lokantada kullandığın çakal kaşık çok mu temiz?

Senden önce o masaya oturan adamın bulaşığını topluyor garson. Müşterinin ağzını sildiği peçeteyi eliyle alıp çöpe atıyor. Sonra aynı elle sana servis yapıyor.

Otobüste oturduğun koltuğun tutacına, senden önce oturan adam sümüğünü sildi meselâ.. Şifayı kaptın yani.

Sınıfta aynı sırayı paylaştığın öğrenci ile her an temas halindesin. Hapşırsa mikrop, dokunsa mikrop, konuşsa mikrop.

Tedavi için gidip poliklinik sırası beklediğin hastane koridorunda envai çeşit insan var.. Öksüreni, tıksıranı, hapşıranı…

Hangi mikrobun nerede, ne şekilde, nasıl bulaşacağını bilemezsin.

Ama bugünün riskli ortamında önce kendi tedbirini alacaksın.

Artık eldivenle, maskeyle mi çıkarsın sokağa?

Çantanda dezenfektan mı taşırsın?

Tecrit mi edersin kendini?

Bilemem.

Hem kendi sağlığın, hem halk sağlığı açısından önlem almak zorundasın.

Zor işler bunlar ama, sağlık için bir şeyler yapmak zorundasın.

En azından öpüşüp sarılmayın.