Balıkesir’in her geçen gün daha fazla hissetmekte olduğu ve artan yatırımlarla derinleşecek nitelikli istihdam problemini çözmek için öncelikle kendi geniş coğrafyasındaki çalışma çağındaki işsiz nüfusa yönelmesi gerekmektedir.
Bunun ilk gerekçesi sosyal sorumluluktur. Balıkesir kendi işsiz gençlerini, özellikle çalışma isteği ve yeteneğinde olan genç kadın nüfusu iş sahibi yapmak için somut bir çaba sarfetmelidir. İkinci olarak şehrin öne çıkan avantajlarından birini oluşturan güvenlik ve huzurun şehri kozmopolit eştirecek düzensiz göç ile bozulmaması için Balıkesir kendi işsiz nüfusunu reel iş gücüne kazandırmayı önceliklendirmelidir.
Üçüncü olarak Balıkesir’deki ortalama ücretler çevre illerden düşük olduğundan ve Balıkesir’in göç alabileceği komşuları gelişmiş ve endüstriyel şehirler olduğundan dolayı Balıkesir’in göç alması ve ihtiyacı olan iş gücünü dış göçle çözmesi sanıldığı kadar kolay olmayacaktır. Bu gözlemlerin sonucunda Balıkesir’de çalışma çağındaki işsiz nüfusu ciddi, iyi tasarlanmış, uzun soluklu ve istihdam konusunun kendilerini etkilediği tüm paydaşların katılımı ile reel işgücüne kazandırmak için doğru adımlar atılmalıdır. Bu çalışmalar için rehber olması amacıyla bugüne kadar yaptığımız çalışmaların ve ile dair gözlemlerin ışığında aşağıdaki aksiyonları sıralayabiliriz:
- Meslek kurslarının yürütülmesi BALMEK ya da NE10 bünyesinde ayrı bir birim ve mümkünse tüzel kişilik şeklinde örgütlenerek sağlanmalıdır.
- Balıkesir’de ihtiyaç duyulan mesleklere ilişkin kursların program içeriği, program süresi, eğitim lokasyonu, program boyunca katılımcılara sağlanacak olanaklar MYK nın gözetim ve rehberliğinde MEB, İŞKUR, Yerel Yönetim, Özel Sektör temsilcileri koordinasyonu ile tespit edilerek oluşturulmalıdır.
- Kurs programları oluşturulurken kursiyerlerin kurs boyunca ulaşım, uzak ilçelerden ve köylerden gelecekler için barınma, kurs süresi boyunca temel ihtiyaçlarını fonlayabilecekleri destek ödemesi konuları detaylı bir şekilde netleştirilmelidir. Bu konuda İŞKUR fonları kullanılamıyorsa valilik ve yerel yönetim tarafından özel sektörün de desteği ile kursiyerlere ödenecek destek ücretleri için bir fon oluşturulmalıdır.
- Oluşturulan kurs programlarının tanırım içeriğinde, programdan mezun olunduğunda Balıkesir’de hangi firmalarda çalışılabileceği, ortalama ücretler ve çalışma koşulları hakkında bilgi verilmelidir.
- Oluşturulan bu kurs programları kurs tarihleri başlamadan en az 6 ay öncesinden kamu, özel sektör ve yerel yönetim temsilcilerini katılacağı bir toplantı ile Balıkesir kamuoyuna duyurulmalı ve basınla paylaşılmalıdır.
- İlk lansmandan sonra her bir ilçede ve belde ve kasabalarda (nüfusu büyük köylerde) oluşturulacak tanıtım ekibi ile kursların tanıtım toplantıları düzenlenmeli köy muhtarlıkları irtibat ofisi olarak kullanılarak mümkün olduğunca daha çok adaya ulaşılmalıdır.
- Kurs programlarının sosyal medyada tanıtımları ilan, afiş, video ve diğer şekillerde içerik bilgilerine ulaşılabilecek şekilde kursların resmi lansmanından sonra düzenli ve sürekli bir şekilde tüm paydaşların ( kamu, yerel yönetim ve özel sektör) yapılmalıdır.
- Adayların başvuruları yapılacak sosyal durum analizlerine ve demografik durumlarına göre sınıflanmalıdır.
- Sosyal durum analizinde adayın iş deneyimi, mezuniyeti, barınma durumu, medeni durumu, çocuk sayısı, eşinin çalışma durumu, ek işi olup olmadığı, kariyer hedefi, hayattan beklentileri, finansal durumu (borç, haciz vs.) kurs boyunca ailesinin geçimi, daha önceki işinden neden ayrıldığı, adli durumu gibi konular detaylı şekilde analiz edilmeli kursiyer adaylar analitik mülakat süreçlerinden geçirilmelidir.
- Yapılan değerlendirmeler neticesinde asıl ve yedek aday listeleri oluşturulmalı listeler kurs başlangıç tarihinden 1 ay öncesinde ilan edilmelidir.
- Kursa seçilen ancak yarım bırakan ya da disiplinsizlik nedeniyle ilişiği kesilen adaylardan yapılan masrafların tahsil edileceği şeklinde bir protokol kurs başlangıcından önce tüm adaylara imzalatılmalı ve adaylar bu konuda bilgilendirilmelidir.
- Kurslar boyunca adayların devam, disiplin, kılık kıyafet ve davranış kurallarını içeren detaylı kurs yönetmelikleri oluşturulmalı ve kurs başlangıcından önce adaylara yapılacak sunumlar eşliğinde bilgi verilmeli, bu kurallar kitapçık şeklinde bastırılarak adaylara dağıtılmalıdır.
- Kurslar boyunca adaylara teorik ve pratik eğitim verilmeli pratik eğitim için kurs sonrası istihdam olanağı olabilecek özel sektördeki firmaların üretim tesislerinden destek alınmalıdır.
- Kurs içeriklerinde adayların iş kültürü, iş ahlakı, iş disiplini ve gelişim bilinci konusunda bilgilendirilecekleri kariyer farkındalık dersleri müfredatlara istisnasız şekilde eklenmelidir.
- Kurslar boyunca kursiyerlerle özel sektör temsilcilerinin, o işi hali hazırda yapan tecrübeli ustaların buluşacağı programlar tertip edilmelidir.
- Kurslar boyunca kursiyerlerin çalışacakları iş ortamlarını görebilecekleri firma gezileri ve tanıtım programları tertip edilmelidir.
- Kurslar boyun her günün sonunda o günkü bilgilerini tekrar edecekleri basit eğlenceli ve yarışma usulü online sınavlar uygulanmalıdır.
- Kursların eğitim süresinin bitiminden sonra en az 15 gün kursiyerlerin uygun firmalarda staj yapmaları sağlanmalıdır. Bu stajların amacı iş ortamını, firma kültürünü ve işin uygulanışını aktarmak olmalıdır.
- Staj programlarına katılacak firmalar kurslar başlamadan önce Sanayi ve Ticaret Odalarının koordinasyonu ve OSB lerin desteği ile tespit edilmiş olmalı, programa katılacak firmalarla protokol yapılmış olmalıdır.
- Staj boyunca servis, yemek ve iş kıyafetleri haricinde katılımcı firmalara bir külfet yüklenmemeli, kursiyerlerin destek ödemeleri kurs başlangıcında oluşturulan fondan karşılanmalıdır.
- Kurs başlangıcında kursiyerlere iş garantisi sözü hiçbir şekilde verilmemeli, bu konuda hiçbir firmadan taahhüt istenmemeli ancak kursiyerlere kurs tanıtımları esnasında açılacak kursların sonunda sahip olunacak mesleğin il ölçeğinde talep istatistikleri ve çalışabilecekleri firmalar tanıtılmalıdır.
- Kurs sonrasında kursiyerlerle kariyer uzmanları üzerinden birebir irtibat devam ettirilmeli, kursiyerlere kariyer rehberliği yaparak sektördeki firmalarla kursiyerlerin bir araya getirilmeli, cv hazırlama ve iş başvurusu yapmaları konusunda rehberlik sunulması, başvuru sonuçları, istihdam durumları ve oryantasyon durumları birebir takip edilerek kursun başarı durumu ve eğitim alanların işe yerleşmesi istatistiksel olarak izlenmelidir.
