Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği Balıkesir Şubesi ile İstanbul Eczacı Odası’nın düzenlediği ‘Akılcı ilaç Kullanımı’ isimli söyleşi gerçekleştirildi. İstanbul Eczacı Odası Yönetim Kurulu üyesi Esra susar Kocabıyık’ın konuşmacı olarak katıldığı söyleşide insan yaşamını etkileyen ilaç kullanımı konusunda bilgiler verildi.
ÇYDD Balıkesir Şube Başkanı İsmail Erten’in açılış konuşmasıyla başlayan etkinlikte sağlık nedir, hastalık nedir, ilaç nedir konularının tanımı yapıldıktan sonra ateş ve soğuk algınlığı ilaçlarının kullanımı, antibiyotik kullanımı ve ilaç saklama koşulları hakkında açıklamalarda bulunuldu.
Etkinliğin açılışında konuşan ÇYDD Başkanı İsmail Erten, ilaç kullanımının önemine değinerek şunları söyledi:“Ülkemizde yılda 20 milyar dolarlık ilaç tüketildiğini bilmenizi isterim. Bugün içtiğimiz gazlı içeceklerde, paketlenmiş yiyeceklerde 6 bin katkı maddesi kullanılıyor. Bu katkı maddelerinin insan üzerindeki etkileri ölçülmüş değil, denetlenmiş değil. Zaten ABD’de denetlenmiyor, Türkiye’de hiç denetlenmiyor. Ne yediğimizin, ne içtiğimizin hiç farkında değiliz. Biz bugün bu yediğimizin, içtiğimizin sonucunda vücudumuzda oluşan etkilerin nasıl giderileceğini, nasıl tanı konup çoğaltılacağını konuşacağız. Ama bu sonuçtur. Önemli olan ne yediğimizin, nasıl yaşadığımızın düzenlenmesidir. İlaca başvurmadan bunları önleyebilmektir. Bugün kadınların kullandığı kozmetik ürünlerde 10 bin 500 çeşit katkı maddesi kullanılıyor: Güzelleşmek uğruna da nelere katlandığınızı bilmenizi isterim.”
İstanbul Eczacı Odası Yönetim Kurulu Üyesi Esra Susar Kocabıyık, İstanbul Eczacı Odası Sosyal Sorumluluk Komisyonu Üyesi Nurdan Özgür ve aynı komisyonda yer alan Deniz Sevgen’in katıldığı söyleşide Kocabıyık ilaç kullanımı konusunda bilgiler verdi. Kocabıyık şunları söyledi:
“İstanbul Eczacı Odası’ndan geliyoruz. Sosyal sorumluluk ekibiyiz. Bu sene Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği ile iki adet proje yürütüyoruz. Bunlardan bir tanesi halkımıza akılcı ilaç kullanımını anlatmak, diğeri de 7 coğrafi bölgede, 7 okula, 7 kütüphane kurmak. Bunlarla ilgili bağışlarımızı tamamladık, okullarımızda kütüphane kurma aşamasına geldik. Bugün ne konuşacağız? Önce kısa tanımlarıyla sağlık nedir, hastalık nedir, ilaç nedir buna bakacağız. Ardından akılcı olan ve akılcı olmayan ilaç kullanımı ne demektir bunun üzerinde duracağız. En çok kullandığımız, herkesin evinde olan ateşle, soğuk algınlığıyla ilgili ilaçlarla ilgili genel bilgilendirme yapacağım: Ardından ülkemizde en çok yanlış kullanımı yaygın olan astım alerji ilaçlarıyla ilgili bir bilgi vereceğim. Bitkisel ilaç ne demektir, masum sandığımız bitkiler ne kadar masum onlara biraz bakacağız. Antibiyotik kullanımı ülkemizde artık daha akılcı ilerliyor ama biraz da onun hakkında konuşacağız. İlaçların saklama koşullarını anlatıp sunumu bitireceğim.
Sağlık ne demek?
Sağlık ne demek? Sağlık, sadece hastalıklardan ve mikroplardan korunmak olarak değil, sosyal, fiziksel ve ruhsal açıdan iyi olma halidir. Bunun bozulmasına da hastalık denir en kısa tanımıyla. Hastalık, insan vücuduna çeşitli nedenlerle bedensel, sosyal veya ruhsal yönden bozulmasının bir başka tanımıdır. İlaç ne demek, ilaç ne yapar? İlaç bir hastalığın teşhisini, tedavi edilmesini, belirtilerinin ortadan kaldırılmasını sağlamanın yanı sıra hastalıklardan korunmayı da mümkün kılar. İlaçlar birçok aşamadan geçer. Öncelikle üretilmesinden hastaya ulaşmasına, eczaneler tarafından hastaya ulaşmasına, doktor tarafından yazılmasına, hasta tarafından kullanılmasına ve varsa atıklarının uygun koşullarda imha edilmesine kadar bir yığın kurallara tabidir.
Dünyanın yarısı gereksiz ilaç kullanıyor
Akılcı ilaç kullanımı maalesef Dünya Sağlık Örgütü’ne göre insanların yarısı ilaçlarını doğru kullanmıyor. Gereksiz yere ilaçlarını kullanıyor. Dolayısıyla bununla ilgili çok ciddi farkındalığımızın gelişmesi gerekiyor. Akılcı ilaç kullanımı kişinin hastalığına, bireysel özelliklerine uygun ilacı, uygun dozda, uygun zaman aralıklarında, kendisine ve topluma en uygun maliyetle kullanılmasına biz akılcı ilaç kullanımı diyoruz. Akılcı ilaç kullanımı halk sağlığını ve toplumun çıkarını önceliyor. Burada sorumlu taraflar var. İlk olarak ilaç üreticisi, ardından ilacı yazan doktor, bunu hastaya sunan eczacı, hasta ve hasta yakınları ve bunların dışında bu ilaçla ilgili sağlık personeli ve hemşireler de bu işin içinde sorumlular. Hasta olunduğunda, ilaca ihtiyacımız olup olmadığını elbette doktor belirliyor. Reçeteye yazılan ilacı hastaya eczacı sunuyor. İlaca dair bir uygulama varsa hemşireler veya sağlık personeli tarafından destek veriliyor. Hasta veya hasta yakını ilaç kullanırken bilinçli olmak zorundadır. Hastanın kendi kendine tedavi etmeye çalışması çok yanlış, ciddi zararlara sebep oluyor.
Öncelikle ilaç kullanmadan önce neler yapmalıyız
Akıllı ilaç kullanımı derken nelere dikkat etmek gerekiyor? Öncelikle muayene esnasında doktora ve ilacımızı alırken eczacıya mutlaka daha önce kullandığımız bir ilaç olup olmadığını, herhangi bir ilaca ya da maddeye alerjimizin olup olmadığını söylememiz gerekiyor. İlaçlar karaciğer ve böbrekten atıldığı için böbrek veya karaciğerle ilgili bir sorunumuzun olup olmadığını, gebeysek gebe olduğumuzu, emziriyorsak emzirdiğimiz mutlaka söylemek zorundayız: Bu bilgilerin doğru paylaşımı, yapılacak olan tedavinin sağlıklı olmasını sağlayacak ve bizim tedavi olmamıza destek olacak. Kullanılacak ilaç miktarı nasıl hesaplanıyor ona bakacak olursak; yaşımıza, vücudumuzun ağırlığına, vücut yüzey alanına ve fizyolojik gelişimimize göre hesaplanıyor: Çocukların kullandığı ilaçlar her zaman yetişkinlerden farklıdır. Hasta olduğumuzda doktorumuzun reçeteye yazdığı ilaçları kullanmak zorundayız. Bunun dışında ilaç kullanmamalıyız. İyileşmenin sağlanabilmesi için doktorumuzun bize verdiği tedaviye uyumlu olmalı, doktor bizi tedaviye çağırdıysa, kontrole çağırdıysa gitmeli, eğer tedavi olmadıysak mutlaka bununla ilgili ne yapılması gerekiyorsa yapmalıyız.
Evde bulunsun anlayışıyla ilaç yazdırıyoruz
Evde bulunsun anlayışıyla maalesef ilaçları çok yazdırıyoruz. Doktorlarımıza baskı yapıyoruz: Evde bulunsun anlayışıyla ilaç yazılmaz. Bu hem topluma hem de kendi cebimize ciddi maliyet yüklüyor. İlaç kullanımı konusunda doktorumuzun ve eczacımızın bilgisi dışında asla ilaç kullanmamamız gerekiyor.”
